محمد هاشمی در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، گفت: «درام تاریخی در ایران: یک مطالعه تاریخ گرایانه جدید» جدیدترین مجلد از مجموعه «نظریه و نقد» است که با نظارت فرزان سجودی از سوی انتشارات علم منتشر شده است.
وی افزود: در این کتاب، درام تاریخی در ایران از دوران مشروطیت تا اواخر دوران حکومت رضاشاه پهلوی ــ از 1285 تا 1320 هجری شمسی ــ بررسی و تحلیل شده است. در این دوره خاص تاریخی شرایط جامعه ایرانی باعث شده بود تا افراد جامعه هیچ افتخاری به وضعیت موجود نکرده، اما نسبت به گذشته ایران احساس غرور کنند.
هاشمی توضیح داد: درام تاریخی، گونه یا ژانری از درام است که درام را به تاریخ مقید، یا تاریخ را دراماتیک و یا نمایشی می کند. بنابراین میان درام و تاریخ، در درام تاریخی، نسبتی ویژه برقرار می شود. بر این اساس روش تحلیلی کتاب نیز «رویکرد جدید تاریخ گرایانه» انتخاب شده است. این رویکرد ناشی از ورود زبانشناسی به مطالعات علوم انسانی است.
این نویسنده درباره علت گرایش اهالی تئاتر به نگارش و اجرای نمایشنامههای تاریخی در آن دوران گفت: یکی از دلایل مهم روی آوردن نمایشنامه نویسان ایرانی به درام تاریخی، در ابتدا لزوم انتقادهای اجتماعی با فرار از تله سانسور بوده است. به گونهای که میرزا فتحعلی آخوندزاده در نقدی بر نمایشنامه «سرگذشت اشرف خان حاکم عربستان» نوشته میرزا آقا تبریزی، به نويسنده توصیه کرده که برای اینکه بتواند بدون دغدغه امکان چاپ و نشر اثرش، از اوضاع و احوال جاری انتقاد کند، بهتر است که تاریخ وقایع نمایشنامهاش را به عقب و به دوره تاریخیای قبل از دوره تاریخی خود، براند. با این اوصاف اما پدیدآمدن درام تاریخی در تاریخ ادبیات نمایشی ایران دلایل دیگری نيز دارد. از آن ميان مي توان به پیدایش روحیات وطن پرستی و ملی گرایی، مقارن با انقلاب مشروطه اشاره كرد.
«درام تاریخی در ایران» نوشته محمد هاشمی با شمارگان 550 نسخه، 272 صفحه و بهای 24 هزار و 500 تومان از سوی نشر علم روانه کتابفروشیها شده است.