| به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) نخستین چاپ کتاب «مروری بر تاریخ طراحی صنعتی؛ براساس کتاب ارزشمند دیزاین نوشته توماس هاف» ترجمه و تألیف مسلم امیری پریان در 10 فصل از سوی انتشارات میر‌دشتی به بازار نشر عرضه شده است. پنج فصل نخست کتاب شامل «تاریخچه اولیه»، «انقلاب صنعتی»، «جنبش‌های اصلاح‌طلب»، «مسیر مدرنیسم» و «انقلاب روسیه و سبک پیشتاز (آوانگارد)» است. نویسنده در پیشگفتار کتاب درباره «طراحی در مرز میان هنر و....» نوشته است: «امروزه طراحی صنعتی به بخشی شناخته شده از تاریخ فرهنگی ملل مختلف تبدیل شده است. آشنایی با نمونه‌های کلاسیک طراحی مدرن آثار هنری نیودیزاین، آثار دهه پرجنب‌و‌جوش 1980،صندلی‌های تونت و مبلمان کروم و چراغ‌های باوهاوس، به مبحثی جذاب برای علاقه‌مندان مبدل شده و نمایشگاه‌های بزرگ هنری نمایش‌دهنده این محصولات، طیف گسترده‌‌ای از اقشار جامعه را به سوی خود می‌کشانند.» در نخستین فصل کتاب در تشریح تاریخچه پیدایش صنعت آمده است که با آغاز مدرنیته و افزایش طبقه متوسط، تقاضا برای مصرف افزایش یافت. این امر باعث رونق تولید و در نتیجه شکل‌گیری کارگاه‌های تولیدی شد. شروع کارگروهی آغازی بود بر فرآیند تخصصی شدن مهارت‌ها در تولید. تولیدکنندگان از اوایل قرن 16 برای گرفتن سفارش و معرفی محصولات تولید خود به طبقه متوسط تازه به دوران رسیده که بیشتر تمایل به خرید آثار زیبا و فاخر داشتند، اقدام به توزیع گسترده کاتالوگ و کتابهای الگو کردند. این الگو‌ها اغلب متعلق به کارگاه‌های سلطنتی بود و به‌صورت گراوری تهیه می‌شدند. در ادامه این فصل می‌خوانیم: «نخستین کتابهای به دست‌آمده از الگو، متعلق به ابتدای دوره صنعتی (قرن هجدهم) در انگلستان و مربوط به دو انگلیسی به نام‌های توماس شراتون و توماس چیپندیل است. آنها به خاطر تخصص‌شان در ساخت مبلمان، دارای نفوذ در سراسر اروپا بودند.» در دومین فصل کتاب نویسنده ضمن اشاره به انواع اختراعات صنعتی آورده است: «در سال 1880 صنعتکاری به نام جی. ام پولمان، اتاقک‌های پولمان را برای خطوط راه‌آهن ایالات متحده عرضه کرد. اتاقک‌هایی که واگنی مجلل برای خواب، سفر و صرف غذا بود و در مسافرت‌های طولانی مسیر بین قاره‌ای مورد استفاده قرار می‌گرفت.» سومین فصل کتاب حاضر نیز به نام‌آوران طراحی صنعتی اشاره دارد. در این فصل خوانندگان با آرت نوو ایتالیا «استیل لیبرته» و نماینده شاخص آن کارلو یوگاتی آشنا می‌شوند. کارلو یوگاتی ایتالیایی نیز مانند آنتنیو گاتودی نمونه‌ای خاص در آرت نوو شناخته می‌شود. در چهارمین فصل کتاب در مطلبی با عنوان «فرم تابع عملکرد» اشاره شده است: «در کشور آمریکا اولویت یا سبک اروپایی رواج یافته بود، ولی همزمان یک نهضت عملگرا نیز در حال رشد بود. در این کشور مدرن به معنای تولید صنعتی انبوه به‌کار برده می‌شد. شیکاگو که مرکز اصلی صنایع سنگین و تولید فولاد و بزرگ‌ترین مرکز فراوری غلات و گوشت در میانه بود، به مرکز مدرن اولیه تبدیل شد.» در ادامه این مطلب آمده که ظهور امکانات فنی ساخت اسکلت فولادی و افزایش قیمت زمین، سه عامل مهم در گرایش به سمت ساخت آسمانخراش در این شهر بود. نماینده مهم گونه جدید ساختمان‌سازی، لویی اچ سالیوان بود. بسیاری سالیوان را پدر معماری مدرن و از نخستین نظریه‌پردازان کارکردگرایی می‌دانند. جمله «فرم تابع عملکرد» که اغلب نقل قول و کمتر به مفهوم آن توجه می‌شود، متعلق به اوست. پنجمین فصل کتاب نیز به «تأثیر تحولات جهانی در طراحی صنعتی» اختصاص دارد. نویسنده در این فصل آورده که در حد فاصل میان دو جنگ جهانی، جوامع صنعتی جهان دچار تغییرات اقتصادی و اجتماعی چشمگیر شدند. صنعتی شدن علاوه بر اینکه تولید اشیاء را به همراه آورده بود، موجب ایجاد جوامع سرمایه‌داری و طبقه پرجمعیتی از کارگران شده بود. در روسیه اصرار واسیلی کاندینسکی بر آزاد‌سازی فرم هنری از عملکرد سنتی و نمایشی، خود حرکتی انقلابی محسوب می‌شد. «تجمل‌گرایی و قدرت»، «معجزه اقتصادی»، «فرم خوب و پل‌دیزاین»، «آزمایشگری و آنتی دیزاین» و «پست مدرنیسم» عنوان‌های فصل‌های ششم تا دهم کتاب است. در ششمین فصل کتاب در مطلبی با عنوان «طراحی صنعتی و تکنولوژی» می‌خوانیم: «در حالی که جنگ جهانی اول آسیب جدی را به توسعه فنی و اقتصادی اروپا وارد نمود، آمریکا موفق شد در دهه 1920 از لحاظ فناوری در صدر کشور‌های صنعتی قرار بگیرد. در دهه 1930 اکثر خانواده‌های طبقه متوسط آمریکا، دارای وسایل الکتریکی همچون رادیو، یخچال، لوستر و ماشین لباسشویی بودند. در این کشور، نخستین‌بار مرز میان طراحی صنعتی و مبلمان از بین رفت و تولید انبوه محصولات با مواد ارزان قیمت، برای پاسخگویی به نیاز‌های عمده مردم به امری عادی تبدیل شده بود.» هفتمین فصل کتاب حاضر به «تأثیر سیاست‌های دولت مردان بر طراحی صنعتی» اشاره دارد. نویسنده در این فصل معتقد است که خفقان شدید اعمال شده توسط هیتلر در دهه 1930 در آلمان و بیشتر کشور‌های اروپایی، موجب شده بود تا مدرنیسم از آلمان به ایالات متحده منتقل و ایالات متحده رهبری هنر، معماری و طراحی صنعتی دنیا را بر عهده گیرد؛ اما این دنیای جدید توجه کمتری به مسائل اجتماعی هنر و طراحی مدرن به شکل مدرن افراطی آن داشت. نویسنده کتاب در هشتمین فصل درباره «شاخصه‌های طراحی در دهه 1970» آورده که در ایتالیا طراحی موضوعی منحصر به مهندسان و متخصصان نبود، بلکه معماران و فیلسوفان و نویسندگان نیز با آن درگیر شده بودند. نظریه‌پردازان مطرح ایتالیا همچون ژیلو دورفلس، کارلو ارگان، ویتوریو و اومبرتواکو، در نشریات معماری و طراحی صنعتی به بحث و تبادل نظر می‌پرداختند که این امر تا به امروز ادامه داشته است. در نهمین فصل کتاب در مطلبی با عنوان «ضربه‌پذیری جوامع مصرفی» نوشته شده که همزمان با زیر سؤال رفتن نقش طراحی در جوامع سرمایه‌داری، ایده‌آل‌‌های تولید انبوه و منطق‌گرایی ناب طراحی مدرن نیز مورد تهاجم واقع شد. با انتقادات مردمی، طراحان نیز دیگر تمایل نداشتند بازیچه صنعت باشند یا اینگونه تصور شوند و سیستم ارزشی را ادامه دهند که دیگر بازدهی نداشت؛ بنابراین تصمیم گرفتند مستقل باشند و به‌صورت تجربی برای خود کار کنند. آخرین فصل کتاب نیز به موضوعاتی مانند «طراحی پست مدرن» پرداخته است. نویسنده در این فصل با اشاره به انتقال مفهوم پست مدرن از معماری به طراحی صنعتی ادامه می‌دهد که پست مدرن در طراحی صنعتی شاخص‌های متمایزی داشت؛ شاخص‌هایی نظیر سطوح رنگارنگ و سمبولیک تفسیر دوباره‌ای ظاهر اشیاء در ارتباط با عملکرد آنها و مانند معماری پست‌مدرن بهره‌گیری از عناصر تاریخی و ترکیب آنها با یکدیگر. نخستین چاپ کتاب «مروری بر تاریخ طراحی صنعتی؛ براساس کتاب ارزشمند دیزاین نوشته توماس هاف» با شمارگان سه هزار نسخه در 264 صفحه، به بهای 29 هزار و 500 تومان از سوی انتشارات میر‌دشتی به بازار نشر عرضه شده است. |  |
↧
مروری بر تاریخ طراحی صنعتی بر اساس کتاب «دیزاین» توماس هاف
↧