خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)- افشین پرتو، مورخ و پژوهشگر تاریخ معاصر ایران و گیلان سال 1328 در مشهد به دنیا آمد. وی سالها به عنوان معلم تاریخ در مدارس گیلان تدریس میکرد و در کنار آن به دلیل علاقهمندی به پژوهش در تاریخ معاصر گیلان و نهضت جنگل به پژوهشهای میدانی و کتابخانهای فراوانی در این زمینه روی آورد.
همین علاقه سبب شد تا برای دریافت دکتری رشته تاریخ به دانشگاه مسکو برود و از آنجا فارغالتحصیل شود. مشروطه و گیلان؛ تاریخ رویدادهای گیلان در دوران مظفرالدینشاه و محمدعلیشاه قاجار، گیلان و خیزش جنگل؛ تاریخ گیلان در دوران احمدشاه قاجار، دانشنامه فرهنگ و تمدن گیلان و تاریخ گیلان از آغاز تا برپایی جنبش مشروطه از جمله آثار تألیفی افشین پرتو است.
زندهیاد پرتو کتابهایی از جمله جنگ جهانی اول و فارس؛ خاطرات سرگرد گوستاو نیلستروم سوئدی را ترجمه و تعداد دیگری از کتابهای تاریخی مانند تاریخ گیلان؛ رویدادهای سدههای دهم و یازدهم هجری را تصحیح و تحشیه کرده است. پرتو همچنین خاطرات چند نفر از اعضای نهضت جنگل را تصحیح و منتشر کرده و چهار اثر جدید او نیز درباره تاریخ گیلان تا پایان سال توسط انتشارات فرهنگ ایلیا منتشر میشود.
افشین پرتو چندی پیش در بیمارستان شفا لاهیجان بستری شد و غروب پنجشنبه 26 شهریورماه بر اثر عارضه قلبی درگذشت. قرار بود پیکر وی جمعه 27 شهریورماه در بقعه «بس جان» شهرستان سیاهکل به خاک سپرده شود اما به علت بارندگی شدید، مراسم تشییع و خاکسپاری او به شنبه 28 شهریور موکول شد.
کتابشناسی زندهیاد افشین پرتو را براساس آمار اطلاعاتی موسسه خانه کتاب گردآوری کردهایم. بر اساس این اطلاعات 22 عنوان کتاب به نام وی ثبت شده که پرتو این آثار را نوشته، تصحیح و ترجمه کرده و یا بر آن مقدمه نوشته است.
در این کتابشناسی 19 عنوان کتاب چاپ نخست، سه عنوان بازچاپی، 21 عنوان تالیف و یک عنوان ترجمه دیده میشود. ناشران تهرانی 8 عنوان کتاب را به چاپ رساندند و ناشران شهرستانی 14 عنوان کتاب را منتشر کردند. پنج عنوان کتاب نیز در زمینه کودک و نوجوان به چاپ رسیده است.
گزارش کتابشناسی زندهیاد افشین پرتو در ادامه آمده است.
1- مستر چيك بعد از جنگ جهاني اول (گزارش مستر چيك از جنگ جهاني اول تا برآمدن رضاخان)
افشين پرتو - صحيفه خرد - 144 صفحه - رقعي (شوميز) - چاپ 1 سال 1393 - 1500 نسخه - 100000 ريال
2- نگاهي تازه به مشروطه در گيلان
انوشيروان نعيمياكبر ؛ مصحح: فريدون نوزاد ؛ مقدمه: افشين پرتو - بلور - 136 صفحه - وزيري (شوميز) - چاپ 2 سال 1393 - 1000 نسخه - 70000 ريال
3- نگاهي تازه به مشروطه در گيلان
انوشيروان نعيمياكبر ؛ مصحح: فريدون نوزاد ؛ مقدمه: افشين پرتو - بلور - 136 صفحه - وزيري (شوميز) - چاپ 1 سال 1392 - 1000 نسخه - 70000 ريال
4- ديوان سالار فاتح
شاعر:علي ديوسالار ؛ بهاهتمام:منوچهر خواجهنوري ؛ مقدمه:علي يزدينژاد - ميرماه - 310 صفحه - وزيري (گالينگور) - چاپ 1 سال 1392 - 1000 نسخه - 120000 ريال
5- تاريخ طبرستان
محمدبنحسن ابناسفنديار ؛ مصحح:افشين پرتو ؛ مترجم:ابوالفضل تقيپور - ميرماه - 578 صفحه - وزيري (گالينگور) - چاپ 1 سال 1392 - 1000 نسخه - 350000 ريال
6- شاخابهي پارس و روزگارش
افشين پرتو - صحيفه خرد - 308 صفحه - رقعي (شوميز) - چاپ 1 سال 1392 - 1500 نسخه - 80000 ريال
7- گيلان و خيزش جنگل: تاريخ گيلان در دوران احمدشاه قاجار
افشين پرتو - فرهنگ ايليا - 446 صفحه - وزيري (شوميز) - چاپ 1 سال 1391 - 1000 نسخه - 140000 ريال
8- تاريخ شيلات در گيلان
افشين پرتو - فرهنگ ايليا - 114 صفحه - رقعي (شوميز) - چاپ 1 سال 1391 - 2100 نسخه - 30000 ريال
9- تاريخ گيلان: رويدادهاي گيلان در سدههاي دهم و يازدهم هجري
عبدالفتاح فومنيگيلاني ؛ مصحح:افشين پرتو - فرهنگ ايليا - 280 صفحه - وزيري (شوميز) - چاپ 1 سال 1390 - 2000 نسخه - 60000 ريال
10- تاريخ گيلان: از آغاز تا برپايي جنبش مشروطه
افشين پرتو - فرهنگ ايليا - 680 صفحه - وزيري (شوميز) - چاپ 1 سال 1390 - 2100 نسخه - 110000 ريال
11- جنگ جهاني اول و فارس: خاطرات سرگرد گوستاو نيلستروم سوئدي در سالهاي 1915 تا 1918 از رويدادهاي فارس در جنگ جهاني اول
گوستاو نيلستروم ؛ مترجم:افشين پرتو - آباد بوم - 112 صفحه - رقعي (شوميز) - چاپ 1 سال 1389 - 2000 نسخه - 22000 ريال
12- شيراز شهر عشق و راز
عباس عربزاده ؛ مترجم:اكبر وطنخواه ؛ مقدمه:افشين پرتو - عباس عربزاده - 258 صفحه - رحلي (گالينگور) - چاپ 1 سال 1387 - 3000 نسخه
13- گيلان
افشين پرتو؛ ويراستار:عطاءالله دانشگر - سازمان پژوهش و برنامه ريزي آموزشي، دفتر انتشارات كمك آموزشي - 80 صفحه - رحلي (گالينگور) - چاپ 1 سال 1387 - 5000 نسخه - 50000 ريال
14- فرمانروايان ديلمان: پژوهشي پيرامون توانمندان ديلمان از ميانهي سدهي دوازدهم هجري تا پايان دوران سلطنت رضاشاه پهلوي
افشين پرتو - مهربرنا - 44 صفحه - رقعي (شوميز) - چاپ 1 سال 1384 - 2000 نسخه - 75000 ريال
15- تاريخ گيلان: از آغاز تا برپايي جنبش مشروطه
افشين پرتو - حرفنو - 646 صفحه - وزيري (شوميز) - چاپ 1 سال 1382 - 4400 نسخه - 37500 ريال
16- تاريخ ايران و جهان 1: تاريخ عمومي
افشين پرتو - موسسه فرهنگي و انتشاراتي دهسرا - 48 صفحه - وزيري (شوميز) - چاپ 1 سال 1381 - 3000 نسخه - 6000 ريال
17- تاريخ ايران و جهان 2: تاريخ ايران
افشين پرتو - موسسه فرهنگي و انتشاراتي دهسرا - 48 صفحه - وزيري (شوميز) - چاپ 1 سال 1381 - 3000 نسخه - 6000 ريال
18- تاريخ ايران و جهان 2: تاريخ عمومي
افشين پرتو - موسسه فرهنگي و انتشاراتي دهسرا - 48 صفحه - وزيري (شوميز) - چاپ 1 سال 1381 - 3000 نسخه - 6000 ريال
19- تاريخ ايران و جهان 1: تاريخ ايران
افشين پرتو - موسسه فرهنگي و انتشاراتي دهسرا - 48 صفحه - وزيري (شوميز) - چاپ 1 سال 1381 - 3000 نسخه
20- تاريخشناسي دوره پيشدانشگاهي
افشين پرتو - موسسه فرهنگي و انتشاراتي دهسرا - 48 صفحه - وزيري (شوميز) - چاپ 1 سال 1381 - 3000 نسخه - 6000 ريال
21- ستيزگاه باورهاي ديروز و امروز: تاريخ خاورميانه پيشاز پديدآيي اسلام
افشين پرتو ؛ عليرضا كشوردوست - پاژنگ - 454 صفحه - 2200 نسخه - 2250 ريال
22- پژوهشنامه: راهنماي پژوهش در تاريخ و جغرافياي گيلان
افشين پرتو ؛ عليرضا كشوردوست - پاژنگ - 268 صفحه - 2200 نسخه - 1350 ريال