محمود فاضلیبیرجندی، پژوهشگر تاریخ و مترجم درباره جدیدترین کتابش که مشغول رایزنی برای انتشار آن با دو ناشر است، به خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) گفت: مدت دو سال مشغول ترجمه کتاب «تاریخ سبئوس» بودم و چند ماه است که برگردان آن پایان یافته و در حال حاضر مشغول رایزنی با ناشران برای انتشار آن هستم.
وی افزود: کتاب «تاریخ سبئوس» به بررسی اوضاع ایران از میانه (اواسط) دوره ساسانیان تا پایان این دوره و برآمدن اسلام تا زمان معاویه میپردازد. نویسنده اثر؛ فردی ارمنی به نام سبئوس است که در همان روزگار زندگی میکرده و اعتبار اثر به آن است که وی از نزدیک شاهد تحولات و حوادث بوده و کتاب رونویسی یا نقل از منابع دیگر نیست.
این تاریخپژوه بیان کرد: کتابی که ترجمه کردم به دلیل حضور نویسنده در دورههایی که از آن سخن رانده، معتبرتر و ارزشمندتر از آثاری مانند تاریخ دینوری، تاریخ طبری و تاریخ بلعمی است. بهطوری که میتوان گفت این کتاب معتبرترین متن تاریخی است که میتوان درباره چگونگی حمله اعراب به ایران دوره ساسانی به آن استناد کرد.
فاضلیبیرجندی اظهار کرد: سبئوس در دوره حمله اعراب به ایران و جنگ میان ساسانیان و رومیان خود از نزدیک شاهد حوادث بوده و از این لحاظ یک منبع ناب و دست اول است که رونویسی و نقل از منابع دیگر به شمار نمیآید.
وی عنوان کرد: این تاریخنگار ارمنی از ارتباط ایران و روم در زمان صلح و همچنین از گسترش اسلام در سرزمینهای همجوار ایران مانند روم و ارمنستان گزارشهای دست اولی دارد که در هیچ منبعی نیامده است.
این تاریخپژوه درباره چگونگی آشنایی با «تاریخ سبئوس» گفت: نام وی را در پانویس برخی منابع تاریخی مشاهده کرده و درباره متن کامل اثر وی که تا کنون ترجمه نشده، کنجکاو شده بودم. متنی که احتمالا تا آن زمان کسی به آن دسترسی نداشته تا آن را ترجمه کند.
فاضلیبیرجندی بیان کرد: با پیگیریهای فراوان متن اثر سبئوس را به دست آوردم و مشغول برگردان آن شدم. برگردان اثری که در 1300 سال پیش به نگارش درآمده و ترجمه آن به فارسی کار دشواری بود.
وی ادامه داد: در ترجمه اثر سبئوس لازم است که مطالعات پیرامونی داشته باشی تا بتوانی مفهوم و مقصود نویسنده را به درستی درک کرده و آن را به خوبی منتقل کنی، تا دچار خطا نشوی. ضمن اینکه در این اثر اسامی خاص مربوط به افراد و مکانهای جغرافیایی نیز وجود داشت که برای تلفظ و ثبت آنها با برخی استادان مطلع در این حوزه مشورت کردم.
این پژوهشگر عنوان کرد: اثر سبئوس دارای جزئیات بسیاری بود که ما این جزئیات مربوط به دوره ساسانی و صدر اسلام را تا کنون نداشتیم و این اثر آگاهیهای ما را در این بازه زمانی افزایش میدهد.