مصطفی نوری، تاریخپژوه به خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) گفت: کتاب روزگار بیقراری (مازندران و گرگان در اشغال ارتش سرخ) اثری است که به تحولات صفحات شمالی ایران در خلال سالهای 1320-1325 میپردازد. این اثر از سوی کتابخانه ملی ایران به چاپ دوم رسیده است.
وی درباره مطالب مطرح شده در کتاب افزود: در این کتاب مباحثی چون میراث برجای مانده از دوره رضا شاه، چگونگی اشغال شمال ایران، ماجرای یاغیگری در اوایل دهه 20، مساله باز پسگیری املاک غصب شده توسط رضاشاه، زندگی مردم فرودست جامعه و مسائل کارگری و فعالیتهای احزابی چون حزب توده، وطن و دمکرات ایران مورد بررسی قرار گرفته است.
این تاریخپژوه اظهار کرد: آخرین فصل کتاب روزگار بیقراری که اتفاقات مربوط به سال 1325 را مورد بررسی قرار داده «سال سرنوشتساز» نامیده شده است. در آغاز این سال روسها پس از نزدیک به پنج سال ایران را ترک کردند. جابجایی قدرت نظامی كشور به جای قوای متجاوز شوروی حوادث مهمی را به دنبال داشت. در چالوس حزب توده که بزرگترین تکیهگاه خود را از دست داده بودند به روی ژاندارمهای اعزامی دولت ایران آتش گشودند. در گرگان ورود ارتش ایران با درگیری اهالی و حزب توده توأمان شد.
نوری بیان کرد: به اوج رسیدن درگیری رضا روستا با احسان طبری، كشته شدن آبا آبایی معلم ترکمن، شکلگیری حزب دموکرات ایران در صفحات مازندران و گرگان و درگیری آن با حزب توده از دیگر مسائل این دوران است. آخرین مباحثی که در این بررسی به آن پرداخته شد اوجگیری اختلافات حزب توده با هیات حاکمه در آبان ماه و سپس درگیری و سرکوبی حزب توده در اواسط آذر 1325 همزمان با لشکرکشی ارتش به آذربایجان است.
وی با اشاره به وقایع سال 1325 ه.ش در مازندران عنوان کرد: فصل پایانی این کتاب را میتوان به نوعی روایت تاریخی مبتنی بر اسناد و گزارشهای برجای مانده سال 1325 از یکی از نخستین آثار جلال آلاحمد یعنی «از رنجی که میبریم» دانست. اثر جلال آلاحمد که در سال 1326 به چاپ رسید، روایتی داستانگونه از حوادثی است که در خلال آذر 1325 در مازندران و بهویژه در زیرآب رخ داده است.
کتاب «روزگار بیقراری، مازندران و گرگان در اشغال ارتش سرخ» اثر تحقیقی مصطفی نوری در 425 صفحه و به قیمت 20 هزار تومان است از سوی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران منتشر شده است.
برای اطلاعات بیشتر میتوانید به نشانی زیر مراجعه کنید: