به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) چاپ نخست کتاب «معماهای شهرزاد» اثر ریموند اسمولیان با ترجمه هوشنگ شرقی، در 24 فصل معماهای منطقی ریاضی را در قالب داستانهای مشهور هزار و یک شب روايت کرده و در انتها راهحلهای این معماها گنجانده شده است.
معماهای منطقی بخش مهمی از دنيای معماها هستند كه به دليل ماهيت ساده و جذاب، طرفداران زيادی دارند. در كتاب «معماهای شهرزاد» معماهايی منطقی در قالب داستانهای مشهور هزار و يک شب روايت شدهاند. با اينكه سطح اين معماها مناسب بسیاری از افراد در گروههای سنی مختلف است، اما بیشتر اين معماها راهی به دل مباحث جدی منطق و فلسفه دارند.
این اثر در قالب دو کتاب تنظیم شده که کتاب اول شامل 13 فصل و کتاب دوم نیز شامل 11 فصل و راهحلهای معماهای شهرزاد است. در کتاب اول با عنوان «پرسش بزرگ شهرزاد» خوانندگان با معماهایی درباره سرچشمه، ماجراهای علی بابا و چهل دزد بغداد، مسائل احتمال، تامل هوشمندانه ریاضی، مزداییان و اهریمنان، معماها و فوق معماها و داستان الخضر آشنا میشوند.
منطق اجباری، اجبار راستدست و چپدست، دروغگوهای اجباری، چینی یا ژاپنی، کدام شخصیت، شگردها و بازیهای منطقی و پارادوکسهای عجیب، برخی از موضوعات معماها در کتاب دوم با عنوان «از شهرزاد تا منطق مدرن» است.
در بخشی از پیشگفتار این اثر به قلم مترجم آمده است: «حل معماهای منطقی و ریاضی یک ورزش فکری واقعی بهشمار میرود و از آنجا که این معماها با تفکر محض سرو کار دارند و خواننده را درگیر محاسبات پیچیده ریاضیات نمیکنند، به بالا رفتن توان خلاقیتی کمک میکنند. این معماها میتوانند بسیار دشوار باشند یا بسیار ساده و ابتدایی. در این کتاب انواع مختلفی از این معماها با روایتهای زیبا مطرح شدهاند؛ معماهایی در قالب داستانهای مشهور هزار و یک شب.»
هوشنگ شرقی در بخش دیگری از این پیشگفتار اشاره کرده که معماهای فصلهای دوم تا چهارم معماهای ابتداییاند که برای مبتدیان طراحی شدهاند. معماهای فصلهای پنجم تا هفتم نیازمند اندک اطلاعاتی از ریاضیات پایه هستند و برای دانشآموزان دبیرستانی مناسبترند. معماهای منطقی فصلهای هشتم و نهم برای هر مخاطبی بسیار زیبا و جذاب هستند. معماهای فصلهای دهم و یازدهم اندکی دشوارتر، معماهای فصل دوازدهم کمابیش دشوار و گیجکننده و فصل سیزدهم هم یک معمای کوچک سه بخشی است.
معماهای کتاب دوم سطح بسیار بالاتری دارند و در عین حال بسیار زیباتر هستند. از جمله زیباترین معماهای این کتاب میتوان به فصلهای پانزدهم «اجبار راست دست و چپ دست» و هجدهم «چینی یا ژاپنی؟» اشاره کرد. معمای پایانی با عنوان «پارادوکسها» نیز به شدت مورد علاقه اسمالین است.
يک نمونه از «معماهای شهرزاد»
شهرزاد گفت: «دو شتر روبهروی هم در دو جهت متفاوت ايستاده بودند. يكی در جهت شرق و ديگری در جهت غرب. آنها چگونه میتوانند بدون حركت كردن، تغيير جهت دادن يا حتی سرگرداندن، يكديگر را ببينند؟» شاه گفت: «هوم! لابد آينهای در كار است.» شهرزاد گفت: «نه، مكان ماجرا وسط صحرا بود و تا فرسنگها خبری از اشياء انعكاسدهنده نبود.»
نخستین چاپ کتاب «معماهای شهرزاد» با شمارگان یکهزار نسخه در 216 صفحه، به بهای 12 هزار و 500 تومان از سوی نشر علوم ریاضی ره آورد (وابسته به موسسه فرهنگی فاطمی) راهی بازار نشر شده است.