به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به نقل از سایت انجمن ناشران امریکا، هرچند ظهور فضاهای مجازی و سایتهای فروش کتاب چون «آمازون» دسترسی به آگاهی درباره کتابها را برای علاقهمندان آسانتر کرده است اما، ناشناخته بودن افراد و کتابشناسانی که به معرفی کتاب میپردازند یا درباره کتابها مطلب و یادداشت مینویسند، انتخاب یک اثر مناسب و دلخواه را دشوار کرده است.
اخیرا سایت «آمازون» اعلام کرده بود که یک هزار تن را که به صورت جعلی به عنوان متخصص برای کتابهای این سایت یادداشت نوشته بودند شناسایی کرده و برای پیشگیری از این کار، تیمی را برگزیده تا اگر نسبتی میان نویسنده و متخصص وجود داشته باشد، امکان یادداشت نوشتن از او گرفته شود.
گفته میشود برخی دلالان کتاب برای افزایش آمار فروش به افرادی با هویتهای جعلی و نامهای مستعار پول پرداخت میکنند تا آمار مطالب مثبت درباره یک کتاب کمارزش بالا رود و علاقهمندان بپندارند که این کتاب خوب است؛ و حتی دیده شده است که برخی نویسندگان از اعضای خانواده خود خواستهاند تا چنین کاری را برایشان انجام دهند در حالی که آنها هیچ تخصصی در زمینه کتاب ندارند.
اما چگونه میشود تشخیص داد که نویسنده یک مطلب درباره یک کتاب تخصص اظهارنظر دارد و به آن اطمینان کرد؟ «کیتلین دیوی»، گزارشگر کتاب از «واشنگتنپست» و «گئورگیوس زرواس» استاد دانشگاه «بوستون» به این پرسش پاسخ گفتهاند.
«کایتلین دیوی» درباره، نظر قانون درباره یادداشت جعلی میگوید: «بهکارگیری نام مستعار کاری غیرقانونی محسوب نمیشود. مشکل اینجا است که در بسیاری موارد شخصیتی تخیلی از خود متخصص میسازد؛ تخصصی که در واقع اصلا در آن سررشتهای ندارند. بدتر اینکه، برخی هستند که این یادداشتها و اظهارنظرها را برخلاف قوانین استفاده از سایتهایی چون «آمازون»، میخرند.»
وی همچنین درباره راه پیشگیری از این نوع کلاهبرداری آنلاین اظهار کرد: «متاسفانه کمترین ضرر این راه نادرست، به بیاعتمادی به یادداشتها و نقدهاست. بنابراین وقتی یک یادداشت درباره یک کتاب را میخوانید باید خیلی سختگیرانه و با دیدی انتقادی به آن نگاه کنید. راه دیگر این است که نام نویسنده یادداشت و نقد را در موتورهای جستوجویی مثل «گوگل» وارد کنید، اگر پاسخی نداد پس این فرد احتمالا مجعول است و باید با دیده شک به آن نگاه کنید.»
«گئورگیوس زرواس» نیز درباره این معضل میگوید: «بسیار سخت است که بفهمیم یادداشتی بر یک کتاب جعلی است یا نه زیرا ما نویسنده را نمیبینیم و نمیتوانیم بفهمیم که آیا نظرات او صادقانه است یا کاسبکارانه و غیرصادقانه.»
این استاد دانشگاه با بیان اینکه همیشه یادداشتهای جعلی جانبدارانه نیستند و ممکن است شخصی برای خراب کردن نویسنده یا کتابی یادداشتی منفی بنویسد، میافزاید: «البته نوشتن یادداشتهای منفی جعلی درباره یک کتاب عمومیت کمتری دارند. با نوشتن یادداشت جعلی شخصی ممکن است درصدد تخریب رقیب برآید که در صنعت نشر این رقبا کم هم نیستند. البته با این روش خطر فاش شدن راز نیز پایین میآید زیرا اگر به عنوان مثال، کسی بهجای 1 یادداشت بدونتخصص، 25 یادداشت جعلی مثبت و منفی بنویسد کمتر متهم به تقلب میشود.»