محمد شمس، پژوهشگر ادیان ابراهیمی با حضور در اتاق گفتوگوی خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، درباره کتاب نوانتشار «معمای عیسی مسیح (ع)» گفت: در اکثر آثاری که از من به چاپ رسیده است، ردپای بررسی متون کهن کتاب مقدس که عمدتاً به زبان عبری است، دیده میشود. از سن 16 سالگی به دو دین یهودیت و مسیحیت، علقه خاصی پیدا کردم و شناخت و بررسی متون این دو دین برایم به عنوان یک دغدغه مطرح شد.
وی اظهار کرد: البته ناگفته نماند که سه عنوان کتاب نیز با موضوع پیامبر اکرم (ص) تالیف کردهام که از آن میان میتوان به کتاب «28 پرسش و پاسخ پیرامون قرآن کریم» اشاره کرد که از جمله تالیفات من درباره دین اسلام است.
از «ولادت» حضرت عیسی (ع) تا «جنبش عصر جدید»
شمس که دانش آموخته رشته مطالعات اسلامی از سوئد است، درباره کتاب جدید خود با عنوان «معمای عیسی مسیح (ع)» اظهار کرد: این کتاب از سوی نشر ادیان وابسته به دانشگاه ادیان و مذاهب به چاپ رسیده است. در این کتاب چند موضوع نخستینبار مورد بررسی قرار گرفته است که از آن میان میتوان به زمان «ولادت» و «صلیب» عیسی (ع) اشاره کرد. اکثر قریب به اتفاق مسیحیان جهان اعتقاد دارند، حضرت عیسی (ع) در 28 دسامبر به دنیا آمده است، اما تحقیقات نشان میدهد، وی در اکتبر (مهرماه) متولد شده است.
وی در ادامه سخنانش به ظهور جنبش جدیدی در غرب با نام «جنبش عصر جدید» اشاره کرد و گفت: من در اثر خود آن را «معنویت جدید» ترجمه کردهام، که مجموعهای از آراء و عقاید جدید درباره هستی، خلقت، زندگی و حیات انسان، عرفان، معنویت و همچنین شخصیت عیسی مسیح (ع) است و در ایران هم رگههایی از آن را می توان دید. برخی از آنها معتقدند که حضرت عیسی (ع) از گروه «ایسیها» بوده است. این فرقه را مردمانی تشکیل میدادند که از جنگ و نزاع دوری میکردند و از ویژگیهای آنها پوشیدن لباسهای یکدست سفید بود. مساله انتساب حضرت عیسی (ع) به «ایسیها» نیز در بخشی مستقل در این کتاب به آن پرداخته شده است.
داستان ازدواج تا مصلوب شدن حضرت مسیح (ع)
این پژوهشگر حوزه مطالعات دین، افزود: بحث دیگری که درباره حضرت مسیح (ع) وجود دارد این است که آیا وی ازدواج کرده است یا نه؟ برخی عقیده دارند که حضرت عیسی (ع) با شخصی با نام «مریم مجدلیه» ازدواج کرده است. در این کتاب نظرات موافق و مخالف درباره ازدواج حضرت عیسی(ع) نیز ذکر شده است.
شمس ادامه داد: زمان مصلوب شدن حضرت عیسی (ع)، دیگر مسالهای است که در این کتاب بررسی شده است. مسیحیان جهان بر این باورند که حضرت عیسی (ع) روز جمعه به صلیب کشیده شده است، اما با بررسی دقیق «اناجیل» به این نتیجه میرسیم که این تاریخ و روز درست نیست، بلکه وی در روز چهارشنبه مصلوب شده است. ممکن است در بدو امر این مساله فاقد اهمیت به نظر برسد اما حقیقت این است که با پذیرش جمعه به عنوان روز صلیب حضرت عیسی (ع) الهامی بودن اناجیل و همچنین اطلاعات نویسندگان این «انجیل» ها مورد تردید قرار میگیرد.
این نویسنده با اشاره به طرح بحثی با عنوان «حضرت عیسی مسیح (ع) و زِلُتها» در کتاب خود خبر داد و افزود: «زِلُتها» گروهی انقلابی بودند که در زبان عبری به آنها «قنائیم» گفته میشود. به عبارتی این گروه را افرادی غیرتمند و غیور و انقلابی تشکیل میداده است و در 632 میلادی محو شدند. گروهی معتقدند که حضرت عیسی (ع) جزو فرقه «ایسیها» که گروهی صلحطلب بودند نبوده بلکه از «زِلُتها» بوده است. یکی از مصادیق «زِلُت» بودنِ حضرت عیسی (ع) این امر دانستهاند که یکی از حواریون وی به نام «شمعون غیور» (قنا) بوده که در اناجیل نیز از وی نام برده شده است، و هم اکنون بزرگترین کلیسای شیراز نیز به «شمعون غیور» معروف است. همچنین «یهودا اسخریوطی» یکی دیگر از حواریون است که گفته میشود به حضرت عیسی (ع) خیانت کرد و او را نیز جزء گروه انقلابی «زِلُتها» دانستهاند. دیگر حواریون حضرت عیسی (ع) مانند «پِطرُس»، «یعقوب» و «یوحنا» را نیز عضو گروه «زِلُتها» معرفی شدهاند.
بررسی «الهیات هولوکاست» از دیدگاه کلامی
شمس در ادامه گفتوگو با ایبنا درباره سایر تالیفاتش گفت: «الهیات هولوکاست» از جمله کتابهایی است که در آن به بررسی این پدیده از دیدگاه کلامی پرداختهام که البته آن را در سوئد منتشر کردهام. «مساله برگزیدگی قوم بنیاسرائیل» به عنوان یکی از مهمترین مفاهیم کلام یهود به آن پرداخته شده و انتشار آن نیز در ایران میسر نشد، لذا یکی از دانشگاههای سوئد انتشار آن را بر عهده گرفت.
وی درباره نقص برخی کتابها در حوزه ادیان ابراهیمی در ایران اظهار کرد: برای شناخت یک مکتب دینی لازم است زبان مرجع آن دین شناخته شود. به عنوان مثال برای فهم قرآن کریم، دست کم باید به الفبای عربی مسلط بود. همین رویه در سایر ادیان هم دیده میشود. برای شناخت کتاب مقدس باید با زبان عبری و یونانی آشنا بود و در درجه دوم به مسائل موجود در ادیان به صورت بیطرفانه برخورد کرد.