| فرید قاسملو، عضو هیات علمی بنیاد دائره‌المعارف بزرگ اسلامی در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) در معرفی شخصیت علمی خفری، دانشمند بزرگ ایرانی و پژوهش‌های جورج صلیبا درباره این دانشمند اظهار کرد: شمس‌الدین محمدبن محمد خفری، دانشمند جامع‌الاطراف ایرانی و یکی از مهم‌ترین دانشمندان و متفکران قرون نهم و دهم هجری است. این را می‌دانیم که او در منطقه خَفر در نزدیکی شیراز به دنیا آمد. آگاهی‌های ما درباره زمان زندگی او نیز کمابیش از تاریخ تالیف آثارش به‌دست می‌آید. از جمله، یکی از مهم‌ترین آثار نجومی او با عنوان «تکمله فی شرح التذکره» در ماه محرم سال 934 قمری تالیف شده است. وی افزود: از خَفری آثار متعددی در زمینه‌های فلسفه، کلام، منطق، عرفان و البته ستاره‌شناسی باقی مانده است. افراد متعددی نیز تاکنون دست به کار معرفی شخصیت علمی او، ارائه گزارشی از آثار و نیز تصحیح کتابی از او شده‌اند و در این میان آراء نجومی او نیز مورد توجه قرار گرفته است. دانش نجومی خَفری او را در زمره و پیرو گروه مهمی از ستاره‌شناسان ایرانی قرن هفتم به بعد، افرادی همچون خواجه نصیرالدین طوسی، علی قوشچی و قطب‌الدین شیرازی قرار داده است. قاسملو در ادامه گفت: از خَفری دست‌کم سه رساله مهم نجومی باقی مانده و یکی از کسانی که سال‌هاست به تحقیق درباره آثار و آراء نجومی او پرداخته، دانشمند و مورخ بزرگ تاریخ علوم دوره اسلامی «جورج صلیبا» است که مدتی پیش و طی سفر کوتاهی به تهران، گزارشی درباره خَفری و دانش نجومی او به دست داد. نخستین گزارش صلیبا درباره خَفری مقاله‌ای از اوست که شامل بحثی درباره بعضی آراء ستاره‌شناسی خَفری در نقد آراء بطلمیوس است. وی این مقاله را در سال 1994 منتشر کرد. عضو هیات علمی بنیاد دائره‌المعارف بزرگ اسلامی عنوان کرد: صلیبا طی سال‌های 2000 و 2004 نیز در مقالات دیگری به بحث درباره آراء نجومی خَفری پرداخت. جدیدترین دستاورد صلیبا در این زمینه مجموعه چند سخنرانی درباره خَفری است که متن آن‌ها به‌صورت یک کتاب در دو ویرایش عربی و انگلیسی در سال 2015 در لندن منتشر شده است. صلیبا در این کتاب به بررسی کلیاتی درباره دانش نجومی خَفری و معرفی بعضی از جنبه‌های آثار نجومی وی پرداخته است. وی ادامه داد: صلیبا گزارشی نیز درباره خَفری به زبان فارسی دارد. مقاله او در جلد 15 دانشنامه جهان اسلام، ذیل مدخل خَفری حاوی گزارشی درباره دانش نجومی خَفری و معرفی آثار نجومی اوست. قاسملو در پایان سخنانش برای امکان بازیابی مهم‌ترین دستاورد صلیبا درباره خَفری شابک کتاب او را ارایه داد و گفت: متن عربی:7-66-905122-1 و متن انگلیسی:8-57-905122-1 شابک کتاب‌های این دانشمند بزرگ را دربردارد. |  |
↧
فرید قاسملو: دانش نجومی خفری در ردیف دانشمندانی همچون خواجه نصیرالدین طوسی است
↧