به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، نشست نقد و بررسی مجموعه هشت جلدی «گنجینه فرهنگ آثار معماری ایران» عصر چهارشنبه هفتم مرداد 1394 با حضور لیلا پهلوان زاده، نویسنده کتاب، محمد سعید ایزدی،حامد مظاهریان، معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی و عضو هیات علمی دانشگاه تهران و امیر تریان در سرای اهل قلم برگزار شد.
محمدسعید ایزدی، معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت عمران و بهسازی شهری در این نشست گفت: متاسفانه میراث معماری صنعتی ایران در حال فراموشی و نابودی است و اگر تلاش محققانی چون لیلا پهلوان زاده نباشد، حتی این بناها مستندسازی و ثبت هم نمیشود.
وی افزود: تحقیقاتی از این دست هزینههای بسیار زیادی برای پژوهشگر دارد و معمولا نهادهای پژوهشی نیز از این طرحها حمایت نمیکنند. اطلاع دارم که خانم پهلوان زاده برای تامین هزینههای این پروژه حتی منزل شخصی خود را فروخته است.
ایزدی اضافه کرد: پژوهشگر بناهای صنعتی را محدود به ساختمان نخستین کارخانهها در ایران کرده است. در صورتی که میتوانست محدوده این پژوهش را گستردهتر کرده و معماری پلها و حتی معماری ایستگاههای راهآهن را نیز در بر بگیرد.
پهلوان زاده در این نشست درباره دلیل تالیف این مجموعه گفت: ساختمان نخستین بناهای صنعتی در اروپا، همه مورد مرمت قرار گرفتهاند، در صورتی که معماری این بناها آنقدر نامناسب بود که در دوره خود به آن معماری شیطانی میگفتند. در مقابل معماری نخستین کارخانههای صنعتی در ایران باوجودی که بسیار زیبا و غنی هستند، اکنون در حال فراموشیاند.
وی افزود: به سرانجام رساندن این پروژه تحقیقاتی چیزی نزدیک به 11 سال طول کشید و برای من بسیار سنگین بود، چرا که اکثر اسناد مورد نیاز من در خود اصفهان وجود نداشت و من باید مدام به تهران سفر میکردم.
این عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان اصفهان درباره محتوای مجموعه «گنجینه فرهنگ آثار معماری ایران» گفت: جلد اول و دوم این مجموعه با عنوان کلی «معماری صنعتی معاصر ایران: استان اصفهان» به بررسی معماری ساختمان نخستین کارخانهها در استان اصفهان اختصاص دارد. از نظر قدمت نیز بنای این کارخانهها متعلق به دوران پهلوی اول است. در جلدهای سوم تا پنجم این مجموعه نیز با نام کلی «اسناد و روزنامههای کارخانههای اصفهان» اسناد بهجای مانده از این کارخانهها بررسی و تحلیل شدهاند.
پهلوان زاده ادامه داد: به دلیل آنکه استان یزد در دوران پهلوی اول در زیر مجموعه استان اصفهان قرار داشت، در جلدهای ششم و هفتم این مجموعه به مستندسازی معماری کارخانههای یزد پرداختم. معماری کارخانههای استان اصفهان در زمره معماری مدرن قرار میگیرد، اما بناهای متعلق به استان یزد به معماری سنتی نزدیک است. در هشتم نیز ساختمان کارخانههای مرمت شده در ایران و جهان معرفی شده و مورد همسنجی قرار گرفتهاند.
مجموعه هشت جلدی «گنجينه فرهنگ آثار معماری ایران» تالیف لیلا پهلوان زاده در سی و دومین دوره جایزه کتاب سال در بخش معماری به عنوان اثر برگزیده انتخاب شد. این مجموعه از سوی انتشارات «معمارخانه باغ نظر» در سال 1392 منتشر شده بود.
گزارش تکمیلی «ایبنا» از این نشست متعاقبا منتشر میشود.