وحیداله موسوی به خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) گفت: یکی از بهترین اقتباسهای سینمایی از داستانهای «هزار و یکشب» فیلم «شب قوزی» ساخته زندهیاد فرخ غفاری است. خلاصه روایت این فیلم به این شرح است که «قوزی یک گروه شادمانی پس ازاجرای یکی از برنامههایش هنگام غذا خوردن خفه میشود. اعضای گروه از ترس، جسد او را به خانهای میبرند که موجب دردسرهایی در آنجا میشود و از آن پس این جسد، دست به دست کسانی میگردد که هر یک به نحوی در ماجرایی گناهکارند و هر کدام سعی میکنند به شیوهای از شر این جسد خلاص شوند.»
وی افزود: «شب قوزی» در دوران خود فیلم پیشرویی بود. زندهیاد غفاری روایت داستان «هزار و یک شب» را با هنرمندی هرچه تمامتر به دوران معاصر منتقل و به نقد جامعه معاصر خود نیز پرداخت. فیلم با وجودی که از یک متن قدیمی اقتباس شده، اما هماهنگی عجیبی با جامعه زمان ساختش دارد.
موسوی ادامه داد: در سینمای جهان نیز یکی از بهترین اقتباسها از «هزار و یک شب» را فریتز لانگ، فیلمساز آلمانی و یکی از مهمترین و اثرگذارترین سینماگران جنبش سینمای اکسپرسیونیست آلمان انجام داد. فیلم او با عنوان «مرگ خسته» یا «تقدیر» در سال 1921 ساخته شد. این فیلم با وجودی که از «هزار و یک شب» اقتباس شده اما سرشار از مولفههای اکسپرسیونیستی است.
فیلم «شب قوزی» با اقتباس از حکایت «خیاط، احدب، یهودی مباشر و نصرانی» روایت شده در شبهای بیست و چهارم و بیست و پنجم «هزار و یکشب» در سال 1343 توسط زندهیاد فرخ غفاری ساخته شد. فیلمنامه این اثر را غفاری با همکاری زندهیاد جلال مقدم نوشت.
در این فیلم زکریا هاشمی، پری صابری، محمدعلی کشاورز، رضا هوشمند، فرخلقا هوشمند، سلمان ونوس، فرخ غفاری، خسرو سهامی، فرهنگ امیری، کرم علی رضایی و حسن فراهانی به ایفای نقش پرداختند.
فیلم «مرگ خسته» نیز با نویسندگی تئا فن هاربو و کارگردانی فریتز لانگ در سال 1921 با بازی برنهارد گوتزکه، پل بینسفت و دیگران ساخته شد.
«هزار و یک شب» نام یک کتاب بلند داستانی است که با تکنیک داستان در داستان و حول محور یک داستان واحد نوشته شده است. راوی در این کتاب، «شهرزاد» دختر باهوش وزیر است که برای فرار از کشته شده شدن توسط پادشاه، ناچار است برای او قصه بگوید. داستانهای این کتاب مجموعهای از حکایتهای هندی، عربی و ایرانی در دوران باستان و خلفای اسلامی است. 170 سال قبل، عبدالطیف تسوجی تبریزی، مامور ترجمه این کتاب به زبان فارسی شد.
در صد و هفتادمین سالگرد ترجمه هزار و یک شب به زبان فارسی، خانه کتاب در نظر دارد در همایشی یک روزه با عنوان «170 سال کتابخوانی با هزار و یک شب» به این کتاب و تأثیر آن در گسترش کتابخوانی بپردازد.
این همایش نیمه نخست اسفندماه برگزار میشود و علاقهمندان میتوانند مقالات خود را برای شرکت در آن، تا ابتدای بهمن ماه به دبیرخانه ارسال کنند. برای اطلاع از جزئیات فراخوان به اینجامراجعه کنید.