رضا حاجیآبادی، مدیر انتشارات «هزاره ققنوس» در گفتوگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) اظهار کرد: نیاز به بازتعریف واژه کتابسازی هستیم تا بتوانیم منظور اصلی ما را که همان ساختن کتاب، بدون رعایت اخلاق حرفهای است برسانیم زیرا در غیر اینصورت واژه کتابسازی بیشتر مفهومی مثبت را منتقل میکند.
وی ادامه داد: من فکر میکنم میتوان با مفهوم خوب هم از کتابسازی در حوزه دفاع مقدس یاد کرد. مثلا فرض کنید که فردی بخواهد درباره شکستهای جنگ کتابی بنویسد؛ اگر این نویسنده مطالبی را از آثار دیگر گردآوری کند، به عقیده من کتابسازی نیست. همانطور که کتاب «فرهنگ جبهه» کتابسازی و مولف آن هم گردآورنده نامیده نمیشود. نه فقط در حوزه دفاع مقدس بلکه در تمام حوزهها نیازمند بازتعریف دقیقی از کلمه «کتابسازی» هستیم تا مشخص شود منظورمان چیست.
مدیر انتشارات «هزاره ققنوس» در پاسخ به این پرسش که چرا ناشران حوزه دفاع مقدس بیشتر متهم به کتابسازی میشوند؟ گفت: دلیل اصلی شاید این باشد که به نظر میرسد حمایت دولتی پشت بسیاری از آثار حوزه دفاع مقدس است. میگویم به نظر میرسد به این دلیل که این نوع حمایت فقط شامل گروهی از نویسندگان و ناشران میشود و نه همه آنها. ناشران دولتی حوزه دفاع مقدس بیشترین بهره را از این حمایتها میبرند. انتشارات هزاره ققنوس این افتخار را دارد که بدون هیچ حمایت دولتی در حوزه دفاع مقدس فعالیت میکند.
حاجیآبادی دلیل دیگر این اتهام را ناچار بودن برخی ناشران حوزه دفاع مقدس در کتابسازی دانست و افزود: برخی ناشران به دلیل اهمیت برخی موضوعها در جامعه ناچار به بازتولید برخی کتابها در قالبهای دیگر هستند؛ مثلا درباره عملیاتهای دفاع مقدس یا زندگینامه برخی شهیدان شاخص. نویسندگان بدون رجوع به منابع دست اول آثاری را خلق میکنند که دچار اغراق و کمبود منابع هستند. جالب است بدانیم برخی از این کتابها از آثار دست اول حوزه جنگ تحمیلی محسوب میشوند.
وی مهمترین راهکار مقابله با پدیده کتابسازی به مفهوم سوء را جلوگیری از حمایت مستقیم دولت از هر نوع کتاب از جمله کتابهای حوزه دفاع مقدس دانست و توضیح داد: بهتر است دست از حمایت برخی افراد که گویی سکه دفاع مقدس به نام آنها خورده است برداشته شود؛ افرادی که در هر سه حوزه تالیف و نشر و توزیع آثار حوزه دفاع مقدس حضور دارند. بعضی ناشران حوزه دفاع مقدس، فقط با هدف تجارت در این حوزه کار میکنند. وامهای بلاعوضی که به برخی نهادها و ناشران دولتی برای راهاندازی ویترین و رونق تجاری آنها اختصاص داده میشود، اشتباه است.
مدیر انتشارات «هزاره ققنوس» در توصیه خود به نویسندگان حوزه دفاع مقدس گفت: به دوستان نویسنده در این حوزه توصیه میکنم برای نوشتن سراغ منابع دست اول جنگ بروند و زوایای ناشناخته دفاع مقدس را در آثارشان ببینند. دفاع مقدس نمونهای از جامعه دهههای 50 و 60 هجری شمسی بود و همه طیف از افراد در آن حضور داشتند. نباید تنها از یک زاویه مشخص به جنگ تحمیلی پرداخت.
* در این باره بیشتر بخوانید:
نصرتالله محمودزاده: ورود حرفهای به ساحت ادبیات دفاع مقدس در ساختار اداری نمیگنجد/ اغلب سفارشینویسیها به کتابسازی میانجامد
مجید مختاری: کتابسازی به دروغپردازی در حوزه دفاع مقدس دامن میزند/ برخی از تاریخ شفاهیها مصداق کتابسازی است
کورش علیانی: مقابله با کتابسازیهای حوزه دفاع مقدس راهی جز مسیر حقوقی ندارد
جهانگیر خسروشاهی: ادبیات واقعی دفاع مقدس بدون عرقریزی روح خلق نمیشود/ کتابسازها جاعلان فرهنگاند
کامران پارسینژاد: مطالعات گسترده در حوزه علوم انسانی ادبیات دفاع مقدس را از تکرار میرهاند