به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، هما ناطق، نویسنده، پژوهشگر، استاد دانشگاه سوربن و تاریخنگار دوران قاجار و مشروطه، یکم ژانویه ۲۰۱۶ در پاریس درگذشت.
ناطق، نویسنده و پژوهشگر تاریخ در سال 1313 در ارومیه به دنیا آمد. وی پس از انجام تحصیلات ابتدائی و متوسطه در تهران با بورس دولتی فرانسه به پاریس رفت و تحصیلات عالی خود را تا مقطع دکترا در پاریس به انجام رساند. پس از بازگشت به تهران به استخدام گروه تاریخ دانشکده ادبیات دانشگاه تهران درآمد و ضمن تدریس در دانشگاه چندین کتاب در زمینه تاریخ معاصر ایران به قلم وی منتشر شد که از آن جمله میتوان به «بازرگانان در داد و ستد با بانك شاهي و رژي تنباكو (برپايه آرشيوامين العرب )»، «افکار اجتماعی و سیاسی و اقتصادی در آثار منتشر شده دوران قاجار» و «تحقیقی درباره میرزا ملکمخان و روزنامه قانون» و دو کتاب «از ماست كه برماست؛ مصيبت وبا و بلای حكومت)» که در برگیرنده مجموعه مقالات تاریخی اوست، اشاره کرد.
بر اساس اطلاعات ثبت شده در سایت موسسه خانه کتاب درباره دو كتاب «از ماست كه برماست؛ مصيبت وبا و بلای حكومت)» آمده است: «اين مجموعه متشكل از دو بخش مجزاست كه تاريخ دوره قاجار را با ذكر سند بيان میكند. كتاب اول نوشته ميرزا صالح شيرازی است كه پس از تسليم شدن عباسآباد به روسها، از طرف عباسميرزا و همراه نامهای از ماكدونالد، سفير جديد كمپانی، به اردوی روسيه فرستاده میشود تا روسها را وادار به عقبنشينی به سرحدات گلستان بنمايد و از طرف دولت ايران تعهد كند در قبال اين امر، مبلغي غرامت پرداخته شود. اين سند كه خلاصهای از مذاكرات ميان ميرزاصالح و پاسكويچ، ميرزا صالح و گريبايدوف و فتحعلیشاه است، مسئوليت ايران را در برافروختن آتش جنگ میپذيرد.
كتاب دوم اين مجموعه، شامل شش فصل است كه با تعريفی از بيماری وبا و تاريخچه آن به تاثير آن در حكومت دوره قاجار میپردازد. مباحثی كه در كتاب به آن پرداخته شده است عبارتاند از تاثير اجتماعی و اقتصادی بيماری وبا در دوره قاجار؛ قحطي 88-1286 قمری و اسناد حاج محمدحسن امين دارالضرب؛ سندی درباره آئين ملكداری و زنداری در قرن نوزده؛ فرنگ و فرنگيمآبی در رساله انتقادی «شيخ و شيوخ»؛ روزگار يك اهل قلم در دوره قاجار و قتل گريبايدوف در اشعار و احكام رستم الحكما.»