به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) آیین «روزی برای خبرنگار» امروز (17 مردادماه) با حضور علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه، حسین انتظامی، معاون مطبوعاتی و اطلاعرسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، حسین نوشآبادی، سخنگوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و جمعی از خبرنگاران و پیشکسوتان اصحاب رسانه برگزار شد.
جنتی در این مراسم، اظهار کرد: نقش مهم خبرنگاران در آگاهیبخشی جامعه، طرح مسائل و مشکلات، بیان دیدگاههای دولت و دستگاههای مجلس شورای اسلامی بر همگان واضح و مبرهن است. اکنون رسانه با سرعتی شگفتانگیز در حال پیشرفت است. اگر نتوانیم با سرعت تحولات در جهان، خود را پیش ببریم بدون تردید با یکی از دو خطر افراط و تفریط مواجه میشویم یا اینکه با هویت ملی و دینی خود بیگانه میشویم و آنچه را دیگران بر ما دیکته می کنند، انجام میدهیم؛ هر دو روش در دنیا دیگر پاسخ نمیدهد. آنچه را که باید امروز دنبال کنیم، اعتدال و پاسداری از هویت و فرهنگمان است. همچنین باید فضا را باز کنیم تا خودمان را با آنچه در دنیا رُخ می دهد، پیش ببریم.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: اگر تا چند دهه گذشته تنها راه ارتباط مردم از طریق دولتها و دیپلماسی رسمی صورت میگرفت، امروزه شبکههای اجتماعی و شبه دولتها و قدرتهای غیررسمی، حرف اصلی را میزنند. بنابراین، در این جنگ نرم باید از قدرت نرم بهره ببریم.
وی با بیان اینکه رسانه یکی از مؤلفههای جنگ نرم و بنیادهای اصلی قدرت نرم است، گفت: امروز دیپلماسی رسانه در دنیا از اهمیت ویژهای برخوردار است بهویژه در دو دهه گذشته، نیاز به دیپلماسی فرهنگی در مرحله نخست برای تغییر چهرهمان و در مرحله بعد برای انتقال حرفمان به دنیا، افزون شده است. به همین دلیل است که امروزه فضای مجازی اهمیت زیادی پیدا کرده است؛ در این فضا هر ملتی که تولیدکننده باشد و نه مصرفکنند، میتواند پیروز شود.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه سخنانش، گفت: در این فضا کسانی موفق خواهند شد که با اقتضائات روز آنها باشند و احساساتی برخورد نکنند و درگیر مسائل سنتی نشوند.
جنتی عنوان کرد: خفقان و خمودی مطبوعات با استبدادی بودن حکومتها، رابطه مستقیم دارد؛ جامعهای که مطبوعاتش نشاط و آزادی بیان نداشته باشند به سمت دیکتاتوری حرکت میکند چرا که یکی از شعارهای اساسی جمهوری اسلامی ایران، «استقلال و آزادی» بوده و در قانون اساسی هم بر تنوع و تکثر رسانهها و آزادی بیان و آزادی پس از بیان تأکید شده است؛ این دولت تلاش کرده است بتواند این بخش از قانون اساسی را به درستی اجرا کند.
وی بیان کرد: انتظار ما از رسانهها این است که در سایه این آزادی بیان، مسئولانه رفتار کنند. ما در قانون اساسیمان هیچ خط قرمزی برای رسانهها و مطبوعات قائل نیستیم جز رعایت موازین دینی و اخلاقی و امنیت ملی و رعایت اصول قانون اساسی.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه سخنانش، گفت: یکی از موارد این میثاق، بحث ولایت فقیه است که نقطه تمایز جمهوری اسلامی با حکومتهای دیگری است که در دنیا میبینیم. جمهوری اسلامی ایران به دلیل قوام و استواری که دارد، هیچ ترس و واهمهای از اینکه مسائل چالش برانگیز در رسانههایش مطرح شود، ندارد اما برخی مسائل است که جایش در رسانههای عمومی نیست و باید در برخی نشریات تخصصی یا کرسیهای آزاداندیشی به آنها پرداخته شود.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت یازدهم اظهار کرد: امروز یکی از گمگشتگان ما در رسانهها، اخلاق حرفهای است. امروز بیتوجهی به اصول اخلاق حرفهای در برخی مطبوعات ما کاملاً دیده میشود و این امر برای جامعهای که مدعی ارزشهای دینی است، بهویژه برای نشریات یا رسانههایی که بیش از دیگران مدعی این ارزشها هستند، تأسفآور است.
جنتی در بخش دیگر سخنانش، با بیان اینکه دخالت دولت در رسانهها مغایر امنیت ملی و امنیت پایدار سیاسی و اجتماعی و فرهنگی است، اظهار کرد: دخالت دولت باید به حداقل ممکن برسد و امور رسانه به خود اصحاب رسانه واگذار شود.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه سخنانش، با اشاره به قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات گفت: معتقدیم به جای شعارهای تعارفگونه مرسوم یا تقدیم برخی هدیههای پوپولیستی به خبرنگاران، باید برای اصلاح قوانین و ساختارهای موجود گام برداشت؛ دولت باید از رسانهداری فاصله بگیرد. ما در این زمینه یارانهای را که در گذشته به همه رسانهها از جمله رسانههای دولتی داده میشد، هدفمند کردیم و یارانه رسانههای بخش دولتی را قطع کردهایم.
جنتی ادامه داد: تصمیم داریم تا جایی که امکان دارد به نشریات بخش دولتی مجوز ندهیم و تلاش ما در هیأت نظارت بر مطبوعات این است که با تقاضای انتشار روزنامه، ماهنامه، هفتهنامه و دیگر رسانهها در بخش دولتی مخالفت کنیم. علاوه بر این گاهی در دولت قبل مشاهده میشد که صدور مجوز یک نشریه دو سال به طول میانجامد اما الان این مدت به پنج ماه رسیده است و تلاش میکنیم آن را بیشتر از این هم کاهش دهیم.
وی از صدور مجوز حدود سه هزار رسانه در طول دو سال فعالیت دولت تدبیر و امید از سوی هیأت نظارت بر مطبوعات خبر داد و گفت: در صدور مجوز فقط کافی است قانون مربوطه رعایت شده باشد. البته به هتاکان و کسانی که از قانون تخطی میکنند، مجوز داده نمیشود.
جنتی افزود: درباره برخورد با تخلفات مطبوعاتی چند مرجع در قانون داریم؛ از جمله هیأت نظارت بر مطبوعات و دستگاه قضایی. با مقامات قوه قضاییه در این باره مذاکره کردهام و گفتهام که با توجه به وجود نهادی مانند هیأت نظارت بر مطبوعات، بهتر است آنها این مسأله (نظارت بر مطبوعات) را به این هیأت واگذار کنند. اگرچه ما منکر حق آنها نیستیم، چون در قانون این اجازه به آنها داده شده که به عنوان مدعیالعموم با تخلفات رسانهای برخورد کنند، اما اگر آن شیوه پیاده شود و هیات نظارت بر مطبوعات این کار را انجام دهد، شاید به صورتی پختهتر با تخلفات برخورد شود.
جنتی با اشاره به اینکه توقیف رسانه باید آخرین راهحل برای برخورد برای تخلفات مطبوعاتی باشد، گفت: ما در قانون رسانههای همگانی مراحل مختلفی را برای رسیدگی به تخلفات مطبوعاتی در نظر گرفتهایم که باید همه آنها طی شود و آخرین مرحله، توقیف باشد. تذکر، اخطار، جریمه نقدی و تغییر مدیر مسئول از جمله کارهایی است که قبل از توقیف و به جای توقیف میتوانند به عنوان تنبیه یک نشریه در نظر گرفته شوند.
حسین انتظامی، معاون مطبوعاتی و اطلاع رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از دیگر سخنرانان این مراسم بود. وی مسائل روزنامهنگاری و روزنامه داران را به دو دسته حقوقی و رفاهی تقسیم کرد و گفت: نیازهای حقوقی روزنامهنگاری و روزنامهنگاران مهمتر از مسائل رفاهی آنها است البته این به آن معنا نیست که مسائل رفاهی از اهمیت برخوردار نیست.
انتظامی ادامه داد: اگر شعار دولت «عقبنشینی به نفع بخش خصوصی» است باید در راستای واسپاری امور به تشکلها حرکت کرد.
وی عنوان کرد: معتقدیم باید مطالبات حرفهای و صنفی روزنامهنگاران پیگیری شود نه مطالبات سیاسی. باید سیاستهایی را دنبال کنیم که به نفع روزنامهنگاران و رسانهها باشد. به طور مثال در این دولت، مسائلی مانند حل مساله معافیت مالیاتی، بیمه خبرنگاران و حل مساله رسانهها با سازمان تأمین اجتماعی پیگیری میشود و در دستور کار قرار دارد.
معاون مطبوعاتی و اطلاعرسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: خوشبختانه در این دولت، زمینه دسترسی آزاد به اطلاعات فراهم شده است؛ بنابراین، از همکاران میخواهیم این قانون را که کلاً دو صفحه است، حفظ کنند.
ادامه این مراسم، به پرسش و پاسخ میان خبرنگاران و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و معاون مطبوعاتی این وزارتخانه اختصاص یافت. در این بخش، خبرنگاران به بیان مشکلات و انتظارات خود از این مقام عالی وزارت ارشاد پرداختند و خواستار رسیدگی و حل آنها شدند.
در این مراسم همچنین محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه نیز حضور یافت و با استقبال گرم حضار مواجه شد. وی پس از تبریک روز خبرنگار، درباره اهمیت و اهداف مذاکرات هستهای و مشکلاتی که تیم مذاکرهکننده در این مسیر با آنها مواجه بود، صحبت کرد.