به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) کلانشهری که در آن زندگی میکنیم در سیری تاریخی به ابعاد و کیفیت فعلی رسیده است. رنگ و بوی این شهر و هنجارها و ناهنجاریهای آن از وجوه مختلفی قابل تحلیل و بررسی است.
رویکرد این کتاب بررسی بنیادهای فکری تکوین این شهر و در نتیجه بحثی تاریخی است که در بستر جغرافیایی شکل میگیرد. تهران از زمان انتخاب برای پایتختی کشور توسط آغامحمدخان تا به امروز و طی دو سده، رشدی حیرتانگیز و تغییراتی شگرف و گاه خارج از تصور داشته است. یافتن پاسخی برای قواعد این تغییرات شگرف و گاه خارج از تصور، یافتن پاسخی برای قواعد این تغییرات و به عبارتی چرایی و چگونگی این تحولات، هدف اصلی نگارش این کتاب به شمار میآید.
چنین به نظر میرسد که در میان اندیشمندان حوزههای مختلف علوم انسانی نوعی اتفاق نظر در باب اهمیت موضوع نو شدن جامعه ایران و عوارض آن در ـ به ویژه ـ یک صد و پنجاه سال اخیر وجود داشته باشد. بر این اساس و مبتنی بر یک فرض بنیادین، یعنی رابطه متعامل اندیشه و شهر، این کتاب شکل گرفته است. به دیگر سخن، از آنجا که اندیشهها شهر را شکل میدهند و شهرها اندیشهها را حمایت میکنند یا تکوین میبخشند، تهران نیز در گذار دویست ساله خود با ورود زمینهها و به عبارتی عوارض مدرنیسم، روند نسبتاً روشنی از تغییرات را در این چهارچوب نظری طی کرده است؛ روندی که تا به امروز نیز ادامه داشته و همواره با نقدهای بسیار از سوی منتقدان و دفاعهای همهجانبه از طرف موافقان نوسازی روبهرو بوده است.
به گفته مولف اثر، این کتاب تلاشی است برای شناخت ریشههای این تحول و کمک به فهمی بهتر از آنچه امروز با آن روبهرو هستیم. با توجه به حجم مباحث و قابلیت تفکیک دورههای رشد تهران، در جلد اول تأکیدی بیشتر بر مباحث نظری پیرامون شهر و نسبت آن با اندیشه و پرداختن به مفاهیم مدرنیته، مدرنیسم و مدرنیزاسیون و تفاوتهای آن صورت گرفته است.
از آنجا که شهر در انتظامهای دانشی مختلفی مورد کنکاش و بررسی قرار میگیرد، تأکید بر این نکته ضروری است که این کتاب در نظم علمی جغرافیای شهری نگاشته شده و بنابراین موضوع محوری در آن فضای شهری است.
شهر نماد اندیشه، مدرنیته، مدرنیسم و مدرنیزاسیوم، شهر، دیدگاهها و جغرافیای شهری، فضای شهری، تاثیرگذاری اندیشه در شهر سنتی ایرانی، تهران، پیشینه تاریخی، نتیجهگیری و کتابنامه عناوین فصول اصلی این کتابند.
کتاب «تهران و چالشهای سنت و مدرنیسم» با عنوان فرعی جلد اول: قاجار تا رضاخان نوشته سید ابوالحسن ریاضی در 181 صفحه به بهای 14 هزار تومان از سوی موسسه نشر شهر و با همکاری پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری روانه بازار نشر شده است.