به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به نقل از ادارهكل روابط عمومي و اطلاعرساني سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي، این اثر همراه با مقدمه فارسی و سیریلیک و توضیح لغات دشوار از سوی انتشارات «خراسان» شهر خجند تاجیکستان در 228 صفحه به بازار کتاب عرضه شد.
عبدالعظیم شرعی از سخنوران و تذکرهنگاران معروف پایان عصر 19 و ابتدای عصر 20 میلادی است که در کتاب «تذکره الشعرا» درباره زندگی، شخصیت، سبک نگارش و هنر شاعری 10 تن از شاعران معروف حوزه ادبی ورارود (مارواءالنهر) در زمان خود سخن گفته است.
از این اثر تنها یک نسخه دستنویس باقی مانده است که در آکادمی علوم ازبکستان نگهداری میشود و برای نخستین بار به همت اساتید دانشگاه دولتی خجند از جمله مطلوبه خواجهاوه و الهام ایشانقولف، صورت فاکسیمیله و برگردان سیریلیک آن منتشر شد.
برای درک بهتر مطالب کتاب به ویژه دریافت درست نام اماکن و لغات دشوار فهم، توضیحات و نمونههایی از اشعار شرعی، ضمیمه کتاب شده است.
در بخشي از مقدمه این کتاب آمده است: «عبدالعظیم شرعی از زمره سخنوران و تذکرهنگاران معروف پایان عصر 19 و ابتدای عصر 20 میلادی است که درباره حرفه شاعری، مهارت سخنگستری و لحظات روزگارش در سرچشمههای ادبی و تاریخی و تدقیقات علمی زمان معاصر معلوماتی کمی به قلم آمده است. اسم حاجی عبدالعظیم شرعی به شرافت تذکرهاش باقی مانده است. متأسفانه از این اثر ارزشمند تنها چند باب آن تا به ما رسیده است. از آن رو که نسخه خطی تذکره عبدالعظیم شرعی اول و آخر ندارد، معلوم نیست، چه عنوانی داشته است. صدر ضیا آن را «تذکرهالشعرا» نام نهاده، اما صدرالدین عینی در «نمونه ادبیات تاجیک» و احمد گلچین معانی در «تاریخ تذکرههای فارسی» با اسم «تذکره الفضلا» از آن نام بردهاند. این تذکره درباره 10 نفر از شاعران و نویسندگان قرون 19 و 20 حوزه ادبی بخارا اطلاعات بیبدیلی ارايه میكند. تذکره از جانب عبدالواحد منظیم کتابت شده است. ترجمه حال 10 نفر به این ترتیب آمده است: «قاضی مولانا میر ابوالفضل مخدوم سیرت بلخی، ملا اکملخواجه تاشکندی، شیخ نقشبندی مجدد پیشاوری، ایشان صوفی خواجه اخوند مفتی بخارایی، ملا میر ظهورالدین مخدوم بخارایی، ملا عبدالقادر خواجه بخارایی، ملا میر احمد مخدوم اوراق مهندس دانش، خطاط بخارایی، میرزا جهانگیر مجنون ایرانی، ملا رحمتالله قاری واضح، ملا شمسالدین مخدوم شاهین.»