پروفسور ولیاله محرابی، بنیانگذار رشته جراحی کودکان در ایران و برنده جایزه کتاب سال 85، به مناسبت روز پزشک در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) درباره وضعیت نشر پزشکی در طول مدت فعالیتش در عرصه پزشکی اظهار کرد: در مدتی که در حوزه نشر پزشکی فعالیت میکنم شاهد حرکت آنچنانی در حوزه پزشکی نبودهایم، بهطوری که بسیاری از آثار در قالب ترجمه به بازار کتاب عرضه میشوند و کمتر استادی کتابی براساس تجربیات شخصی بهصورت ملی، میهنی و بومی نوشته است؛ نقطه ضعف نشر پزشکی نیز به این موضوع مربوط میشود.
زبان علمی نباید سانسور شود
وی در تشریح دلایل وجود ضعف در حوزه نشر پزشکی افزود: کمبود نیرو در فرایند چاپ و نشر پزشکی، از پایههای شکلگیری ضعف در این عرصه است. ناتوانی افراد دخیل در تولید کتاب به زبانهای انگلیسی، فرانسه و آلمانی موجب کُندی در فرایند تولید کتاب میشود.
محرابی با اشاره به لزوم توجه به معیارهای علمی در تولید کتابهای حوزه پزشکی گفت: زبان علمی نباید سانسور شود. نویسنده کتابهای تخصصی مانند مراجع پزشکی، نمیتوانند بخشهایی از تصاویر آناتومی بدن انسان یا مباحث موضوعاتی مانند دوجنسی را حذف کنند.
رئیس مرکز آموزشی و تحقیقاتی جراحی کودکان ادامه داد: ظهور اینترنت و به دنبال آن توسعه شبکههای اجتماعی مانند فیسبوک، موجب کمفروغ شدن بازار کتابهای چاپی شده است. از سوی دیگر، پزشکان ما کمتر به تاریخ پزشکی و دستاوردهای دانشمندان این حوزه توجه میکنند. بهعبارتی دیگر پزشکان ما حتی نیمدرصد هم به تاریخ پزشکی کشورمان علاقه نشان نمیدهند. اعتقاد این عده بیشتر به دستاوردهای پزشکی نوین است و پزشکان قدیم را نمیشناسند.
بیگانهپرستیم
برگزیده کتاب سال 85، با انتقاد از بیتوجهی پزشکان به گذشته علمی ایران اظهار کرد: گاهی دیده میشود که یک پزشک ایرانی مقاله یک پزشک غربی را مطالعه و به آن استناد میکند. از خود نمیپرسد که آیا این نویسنده غربی استاد است، جایگاه علمی این استاد چیست؟ این در حالی است که در بسیاری مواقع محتوای مقالات ایرانی از نظر علمی بسیار قویتر است. نتوانستیم خودمان را درباره داشتههای خود قانع کنیم؛ بیگانهپرستی را ترجیح میدهیم.
محرابی درباره تمایل اندک پژوهشگران به تولید کتاب در مقایسه با مقاله افزود: برای انجام کارهای پژوهشی در کشور نیازمند کار گروهی هستیم که متأسفانه در کشور ما کمرنگ است. برای به سرانجام رساندن کارهای پژوهشی باید از هفتخوان رستم عبور کرد. همیشه از مزیتهای کار گروهی صحبت کردیم، اما به ثمر رساندن کارهای پژوهشی نیازمند سرمایه است.