به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) دکتر محمود نیلی احمدآبادی در بیست و چهارمین جشنواره پژوهش و فناوری دانشگاه تهران که پیش از ظهر دوشنبه 23 آذرماه در تالار علامه امینی کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران برگزار شد، گفت: 24 سال پیش دانشگاه تهران تصمیم گرفت با برگزاری جشنواره پژوهش و فناوری، جهتگیری خود را در نظام آموزش عالی مشخص کند، دورانی که بیشتر تمرکز بر موضوع آموزش بود، در حالیکه با اعلام روز پژوهش، دانشگاه نشان داد که میخواهد به دانشگاه پژوهشمحور تبدیل شود و امروز شاهد نتیجه این تصمیم هستیم.
وی افزود: دانشگاه نقش محوری در توسعه علم و دستاوردهای علمی امروز ایران دارد. دانشگاه تهران سیاستهایی برای تشویق فعالان و انتشار دستاوردهای علمی در قالب کتاب و مقاله ایجاد کرد. رشد علمی ایران امروز زبانزد شده که از استادان این دانشگاه غیر از این انتظار نمیرود.
دانشگاه تهران نقشی بیبدیل در توسعه کشور داشته است
رئیس دانشگاه تهران ادامه داد: امروز دانشگاه تصمیم گرفته در برنامه سوم خود سیاستهایی را با توجه به تغییرات جهانی و توسعه کشور تعیین و مدون کند. بینالمللی کردن دانشگاه و توسعه فعالیتهای پژوهشی در دانشگاه کارآفرین و ارتقای اخلاق و مسئولیت اجتماعی در برنامه سوم دانشگاه پیشبینی شده است.
نیلی احمدآبادی با اشاره به تبیین و چگونگی اجرایی شدن برنامههای دانشگاه تهران اظهار کرد: امروزه دنیا با چالشهای جدی در حوزههای انرژی، تغییر اقلیم، آب و هوا، محیط زیست و ناهنجاریهایی مانند تروریسم درگیر است. کمتر کشوری را میتوان پیدا کرد که با پشتوانه کامل به منابع زیرزمینی به توسعه پایدار دست پیدا کرده باشد. بیشتر کشورهای دارای منابع زیرزمینی دچار فقر مزمن هستند. بهای زیر 35 دلاری نفت و تجربه ایران نشان داده که با اتکاء به نفت نمیتوان به توسعه پایدار دست پیدا کرد.
وی در ادامه گفت: کمتر کشور توسعهیافتهای میتوانیم پیدا کنیم که دانشگاههای توسعه یافته نداشته باشد. ما مفتخریم دانشگاه تهران نقش بیبدیلی در توسعه کشور داشته و کمتر کسی در کشور از فرهنگ دهخدا و نقش استادان و دانشآموختگان دانشگاه تهران یاد نمیکند. همه این گزارهها یک نکته را نشان میدهد که بدون توجه به ظرفیتهای دانشگاهی و فعالیتهای دانشبنیان حل چالشهای ایران و دنیا غیرممکن است.
رئیس دانشگاه تهران افزود: نفت و منابع زیرزمینی بزرگترین سرمایه ما نیست، وقتی میتوانیم منابع زیرزمینی را سرمایه بدانیم که این نعمت با تفکر و فرهیختگان ما ملحق شود. رشد و توسعه بدون تعامل بین دانشگاه و جامعه تقریباً غیرممکن است. تجربه جهانی و تجربه ایران به خوبی نشان میدهد که دانشگاه تهران وظیفه خود میداند در حوزه تعامل نقش محوری ایفا کند. تقویت پژوهشهای کاربردی و پارکهای علم و فناوری، یکی از ملزومات تعامل بین جامعه و دانشگاهیان است.
نیلی احمدآبادی با تاکید بر لزوم هماهنگی بین دستورالعملها، آییننامهها و عملکرد مسئولان اظهار کرد: باید نگاه یکپارچه در سیاست و دستورالعملهای خودمان داشته باشیم. بینالمللی شدن دانشگاه به معنای نبود هیچ مرز در عرصه علم است. برای پیادهسازی برنامههای دانشگاه تهران در حوزه پژوهش، باید راهکارهای پیادهسازی این برنامهها را نیز درنظر بگیریم. نظام یکپارچه آموزشی، پژوهشی و اداری و مالی که هدف از تحقق سیاستهاست باید تشویقکننده کیفیت باشد.
وی گفت: نباید به جایگاه 200 و 300 راضی باشیم. برای تحقق اهداف علمی و فناوری با 13 دانشگاه بزرگ و مطرح کشور همکاری میکنیم.
حاصل فرمایشات حضرت رسول اکرم (ص) قرآن است
غلامحسین ابراهیمیدینانی، استاد دانشکده ادبیات و علومانسانی دانشگاه تهران نیز بهعنوان دیگر سخنران بیست و چهارمین جشنواره پژوهش و فناوری دانشگاه تهران عنوان کرد: مادامی که میتوانم روی پای خودم بایستم هرگز به عصا تکیه نخواهم کرد، اما چرا حضرت موسی(ع) عصا داشت جای بحث است. براساس آیات قرآن کریم خواص زیادی برای عصای ایشان مطرح شده که کارهای زیادی از این عصا برمیآید.
وی افزود: حضرت رسول اکرم (ص) مانند حضرت موسی (ع) عصا نیاورد یا مانند حضرت عیسی (ع) مرده را زنده نکرد، فقط حرف زد یعنی کلام. معجزه حضرت موسی عصا و معجزه حضرت رسول اکرم (ص) قرآن است که در 14 قرن اخیر در اختیار مردم جهان قرار داشته است.
دینانی در ادامه گفت: استقلال یعنی چه؟ واژهای در عالم هستی. واژهای بالاتر از این واژه در عالم هستی نیست. استقلال یعنی خودش باشد و وابسته به غیر نباشد. مستقل یعنی وابسته نبودن که با نیاز نداشتن به دیگران متفاوت است. موجودی که وابسته است، خودش نیست؛ به نظرم جز خداوند هیچ مصداقی در وابسته نبودن محض وجود ندارد.
آگاهی فناناپذیر است
این استاد فلسفه ادامه داد: همه عالم ربط است. فرشته و انسان وابسته هستند و تنها موجودی که درعین وابستگی به حق تعالی میتواند به غیر خدا وابسته نباشد، انسان است؛ البته فقط از نظر فکری این استقلال معنا پیدا میکند.
وی خطاب به استادان و پژوهشگران افزود: دوستان و استادان عزیز، آگاهی فناناپذیر است، آگاهی که بتواند استقلال داشته باشد؛ استقلال از آنِ آگاهی است. چرا عقل مستقل است؟ زیرا از همه چیز میپرسد، حتی از خداوند یعنی خالق خود نیز میپرسد.
دینانی با اشاره به دیدگاه دکارت درباره عقل اظهار کرد: به عقیده دکارت عقل در همه یکسان است. وقتی از تفاوتها پرسیدند پاسخ داد که تفاوتها در روشهای استفاده از عقل است. چرا دیدگاه دکارت موجب تحول شد؟ اصالت روش در پاسخ به این پرسش ایجاد شد و اینکه چگونه عقل را بهکار ببریم. امروزه همه علومانسانی و غیرعلومانسانی و ریاضی با متد کار میکند اگر متد گرفته شود، علوم از همه عالم فرو میریزد.
در پایان مراسم بیست و چهارمین جشنواره پژوهش و فناوری دانشگاه تهران، از 65 پژوهشگر برتر در حوزههای پژوهشگران پیشکسوت نمونه، کتابخانه و آزمایشگاه نمونه، کارشناسان پژوهشی نمونه، نویسنده و پایاننامههای نمونه، دانشجویان پژوهشگر نمونه در مقاطع دکترا و کارشناسی ارشد، ایده برتر و دستاوردهای پژوهشی ویژه، طرحهای کاربردی برجسته و نمونه، طرحهای پژوهشی برجسته و نمونه بنیادی، پژوهشگران جوان نمونه، پژوهشگران نمونه و پژوهشگران برجسته تجلیل شد.
رونمایی از طرح پژوهش و فناوری دانشگاه تهران پایانبخش این آیین بود.