خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) – نخستین کتاب توصیه شده Aequanimitas (در زبان لاتین به معنای آرامش، متانت، حسن نیت، مهربانی) نوشته خود «سر ویلیام اوسلر» است که در سال 1905 منتشر شد. این کتاب مجموعه مقالاتی است که برای دانشجویان پزشکی و پرستاری نوشته شده و عناوینی چون «دکتر و پرستار»، معلم و شاگرد»، «پرستار و بیمار» و «زندگی دانشجویی» را شامل میشود.
بسیاری از کارشناسان بر این باور هستند که مقالات موجود در این کتاب امروزه، به همان اندازه زمان به نگارش درآمد کارایی دارد. نثر شاعرانه به همراه آگاهیدهی و تسلط زبانی این کتاب به ندرت در کتابهای مربوط به پزشکی دیده شده است. زندگی خود «اوسلر» نیز موضوع کتابی است که توسط عصبشناس معروف «هاروی کاشینگ» نوشته شده که جایزه ادبی «پولیتزر» را از آن خود کرده است.
از دیگر پزشکانی که در عرصه ادبیات خوش درخشیدن، میتوان به «آنتوان چخوف» اشاره کرد که در عرصه داستان کوتاه و نمایشنامهنویسی شهرت زیادی دارد. «چخوف»، پزشک حاذق روس خود درباره ارتباط رشته پزشکی با ادبیات میگوید: «پزشکی همسر قانونی من است و ادبیات معشوقه من.»
او در کنار داستان کوتاه و نمایشنامهنویسی، در نگارش نامه نیز شهرت دارد و نامههای او به هنگام سفر به تبعیدگاه «ساخالین» بسیار معروف هستند. این نویسنده روس در این نامهها فضای غیرانسانی محل زندگی خود را آنچنان با مهارت توصیف میکند که بنابر نظر پژوهشگران ادبی این نوشتهها از بهترین آثار او بهشمار میآیند. «چخوف» در سال 1904 میلادی و در سن 44 سالگی به دلیل بیماری سل درگذشت.
«ویلیام سامرست موآم» نیز در فهرست نویسندگان توصیه شده قرار دارد. این داستانسرای انگلیسی از سوی منتقدان به عنوان نویسنده درجه یک در میان رتبه دوم نویسندگان شناخته شده است. او که از بیماری انحراف پا رنج میبرد در مدرسه سلطنتی در «کانتربری» تحصیل کرد و به عنوان دانشجوی پزشکی در بیمارستان «سنت توماس» مشغول مشغول به تحصیل شد.
نخستین رمان «موآم» با نام «لیزا» در سال 1897 منتشر شد که توصیفی بود از تجربیات دانشجویی خود او و زندگی در محلههای فقیرنشین «لامبت» که او را واداشت تا پزشکی را کنار بگذارد و از راه نویسندگی زندگی خود را بگذراند. از آن زمان این نویسنده به یکی از نویسندگان چیرهدست در عرصه رمان، داستان کوتاه و نمایشنامه معروف شد.
کتاب رمان خودزندگینوشت او با نام «پیرامون اسارت بشری» (Of Human Bondage) روایتگر داستان دوران دانشجوییاش در بیمارستان «سنت توماس» است. از روی آثار «موآم» تا کنون اقتباسهای سینمایی موفقی ساخته شده است.
از دیگر نویسندگانی که در رشته پزشکی تحصیل کرد اما هیچگاه آن را به عنوان شغل نپذیرفت میتوان به «جان کیتس»، شاعر سبک رومانتیک انگلستان اشاره کرد. او با وجود زندگی کوتاهی که داشت به عنوان یکی از بزرگترین شاعران انگلیسی زبان شناخته میشود.
«کیتس» شهرت خود را مدیون شعر «آه تنهایی» اسن که در سال 1816 در نشریه «اگزمینر» منتشر شد. کتاب «اشعار»، نخستین کتاب منظوم در زمان انتشار چندان مورد استقبال قرار نگرفت اما امروزه، منتقدان آن یک شاهکار غیرقابل رقابت میدانند. «کیتس» در سن 25 سالگی در اثر بیماری سل درگذشت.
«اولیور وندل هولمز» پزشک نامدار آمریکای شمالی قرن نوزدهم میلادی است که در شاعری و نویسندگی نیز شهرت داشت. او همچنین کسی است که موجب عمومیت پیدا کردن عبارت «داروی بیهوشی» شد. او مخترع «استیرسکوپ امریکایی» و یا همان نمایشگر تصاویر سهبعدی نیز است.
یکی از شناختهشدهترین آثار او «حاکم مستبد در سر میز صبحانه» است که در سال 1858 منتشر شد و مملو از موضوعات مهم فلسفی درباره زندگی است.
یک قرن پس از آن، در سال 1971، «ریچارد آشر»، پزشک چیرهدست انگلیسی مجموعهای از مقالات را با عنوان «حس سخنوری ریچارد آشر» منتشر کرد. این کتاب که شوخطبعی درخشان این پزشک را نشان میدهد که با کلامی روان و توانایی بسیار جلوه و شکوه پزشکی را به سخره میگیرد.
در همین دوران و در سال 1994، پزشک دیگری در امریکا به نام «شروین نولاند» با انتشار «چگونه ما میمیریم» به جرگه نویسندگان پیوست. این کتاب پس از انتشار به عنوان یکی از پرآوازهترین آثار قرن بیستم درباره گفتمان این سرنوشت محتوم بشری شناخته شد.
از دیگر پزشکانی که در حوزه ادبیات نیز شهرت زیادی دارند میتوان به «مایکل کرایتون» اشاره کرد؛ رمانهای «پارک ژوراسیک»، «5 بیمار»، «کنگو» و «رقت بزرگ قطار» او در فهرست پرفروشها قرار دارد. «کرایتون» پیش از ورود به عرصه رماننویسی در حوزه پزشکی و ایمنیشناسی (ایمیونولوژی) اشتغال داشته و از روی آثار او فیلمهای معروفی ساخته شده است.
و اما «خالد حسینی» پزشک امریکایی متولد افغانستان که با کتاب «بادبادکباز» درباره افغانستان دوران حکومت طالبان به شهرت جهانی رسید، از دیگر نویسندگان مطرح معاصر است. کتاب «هزاران خوشید تابان» از دیگر آثار این عضو جدید باشگاه پزشک – نویسنده است.
ور در پایان باید از «سر آرتور کانن دویل» خالق داستانهای معمایی کارآگاهی و شخصیت مشهور «شرلوک هولمز» نام برد. او که یک پزشک اسکاتلندی بود که آثارش تا کنون میلیونها نسخه در جهان فروش داشته و به زبانهای مختلف ترجمه شده است.