| به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به نقل از روابط عمومی دانشکده الهیات دانشگاه تهران، نشست «زبان قرآن و شاخصه‌های فهم آن» با سخنرانی حجت‌الاسلام دکتر سید محمدعلی ایازی و دکتر سید عبدالهادی فقهی‌زاده برگزار میشود. این نشست سه‌شنبه، هفدهم آذرماه سال‌جاری از ساعت 13 تا 15 در تالار شهید مدنی دانشکده الهیات دانشگاه تهران برپا میشود. علاقه‌مندان برای شرکت در این نشست می‌توانند در روز یاد شده به نشانی خیابان شهید مطهری، تقاطع شهید مفتح، دانشکده الهیات دانشگاه تهران مراجعه کنند. |  |
↧
دانشکده الهیات دانشگاه تهران میزبان نشست «زبان قرآن و شاخصه‌های فهم آن»
↧
زندگی واقعی میرعماد قزوینی در «عماد ملک خط» روایت شد
| مهدی نورمحمدی به خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، گفت: «عماد ملک خط: زندگی و آثار میرعماد سیفی حسنی قزوینی» و «خاطراتی از موسیقی‌دانان» دو کتاب جدید من است که از سوی نشر علمی منتشر شده‌اند. «عماد ملک خط» درباره زندگی و آثار میرعماد قزوینی، خوشنویس مشهور دوره صفویه است. وی افزود: میرعماد شهرت و اعتباری جهانی دارد، با این اوصاف داستان زندگی‌اش دچار تحریف و جعل شده و داستان‌ها و افسانه‌های بسیاری پیرامون زندگی و مرگ او ساخته‌اند. من در این کتاب در هشت فصل زندگی واقعی میرعماد را همراه با سندهای معتبر به مخاطبان معرفی کرده‌ام. نورمحمدی ادامه داد: در بخش انتهایی مطالب کتاب نیز به بررسی منابع ایرانی در عصر صفوی، افشاری، قاجار، زمان معاصر و همچنین منابع هندی و عثمانی که درباره میرعماد وجود دارد، پرداخته‌ام. همچنین تعداد 100 قطعه از آثار میرعماد با عنوان «طُرفه آثار میرعماد» نیز در این کتاب درج شده که برخی از آنها برای نخستین بار است که در کتابی منتشر شده‌اند. این نویسنده در ادامه به برگزاری مراسم رونمایی کتاب «عماد ملک خط» اشاره کرد: این کتاب در روز سه‌شنبه 17 آذر، در تالار اندیشگاه کتابخانه ملی با سخنرانی حمیدرضا قلیچ‌خانی، علیرضا هاشمی نژاد و من، رونمایی میشود. نورمحمدی همچنین درباره کتاب «خاطراتی از موسیقی‌دانان» گفت: این کتاب نیز مجموعه خاطرات و داستان‌های بزرگان اهل موسیقی ایران، از میرزا عبدالله و آقا حسینقلی تا جلیل شهناز و محمدرضا شجریان است. این خاطرات از منابع مکتوب مختلفی اعم از کتاب و نشریات گوناگون و همچنین منابع صوتی گردآوری شده است. وی اضافه کرد: نام تعدادی از مهمترین هنرمندانی که خاطراتی از آنها در این کتاب درج شده به این شرح است؛ میرزا عبدالله، آقا حسینقلی، درویش خان، اقبال آذر، سیدحسین طاهرزاده، میرزا عبدالکریم جناب قزوینی، عبدالله دوامی، عارف قزوینی، علی‌اصغر بهاری، علی‌اکبر شهنازی، لطفالله مجد، جلیل شهناز، حسن کسایی، نایب اسدالله، مرتضی محجوبی، علی تجویدی، روحالله خالقی، علی نقی وزیری، محمدرضا لطفی، محمدرضا شجریان، حسین علیزاده، داریوش پیرنیاکان، حسین تهرانی، شهرام ناظری، غلامحسین بنان، مرتضی نی‌داود، قمرالملوک وزیری، حبیب سماعی، همایون خرم، ابوالحسن صبا، فرامرز پایور، حسین یاحقی، فریدون حافظی، حاتم عسگری، جواد معروفی، موسی معروفی، منصور نریمان، اسماعیل نواب صفا، داریوش صفوت، ساسان سپنتا، ابراهیم قنبری مهر، سماع حضور، حسین قوامی، تاج اصفهانی و سلیمان امیرقاسمی. نورمحمدی همچنین به تجدید چاپ کتاب «قرة العین» خود گفت: کتاب «قرةالعین؛ زندگی، عقیده و مرگ» من در ماه گذشته (آبان 1394) از سوی نشر علمی منتشر شد. این کتاب به دلیل آنکه مباحث متفاوتی را درباره قرة العین مطرح می‌کند، مورد توجه علاقه‌مندان قرار گرفت و چاپ نخست آن به اتمام رسید. دومین چاپ این کتاب نیز به زودی روانه کتابفروشی‌ها میشود. کتاب «عماد ملک خط» با شمارگان هزار نسخه، 568 صفحه و بهای 55 هزار تومان و همچنین کتاب «خاطراتی از موسیقی‌دانان» نیز با شمارگان هزار نسخه، 302 صفحه و بهای 35 هزار تومان روانه کتابفروشی‌ها شده‌اند. |  |
↧
↧
روایت استفانی کرونین از «ارتش و دولت‌سازی در خاورمیانه مدرن»/ تبدیل ارتش به شاخه‌های وفادار حکومت با آمیزه‌ای از پاکسازی
| به گزارش خبرگزاری کتاب (ایران)، کتاب «ارتش و دولت‌سازی در خاورمیانه مدرن» تالیف استفانی کرونین ترجمه غلامرضا علی‌بابایی به کالبدشکافی ارتش‌های ایران در دوران قاجار، پهلوی اول و دوم، افغانستان و عربستان سعودی و تحولات سال‌های اخیر خاورمیانه مدرن می‌پردازد و چارچوب نقش ارتش در دولت‌سازی را مورد بحث قرار می‌دهد. این کتاب دارای پنج فصل است. «انقلاب نظامی در خاورمیانه»، «مدرنیته وارداتی: هیات‌های نظامی اروپا در ایران عصر قاجار»، «چشم‌انداز تاریخی سازه و بازسازی ارتش افغانستان»، «ارتش ایران در عصر شاهنشاهی پهلوی و دوران جمهوری: دولت‌سازی امپراتوری‌سازی و انقلاب»، «ایلات، کودتاها و شاهزادگان: ساختن یک ارتش مدرن در عربستان سعودی» سرفصل‌های پنجگانه آن را تشکیل می‌دهند. پایان‌بخش کتاب نیز «فرجام سخن» نام دارد. در مقدمه کتاب می‌خوانیم: «بسیاری از ارتش‌های خاورمیانه از لحاظ ابعاد نظامی از دهه‌های استقلال تاکنون به صورت نهادهایی عظیم درآمدند. این موضوع به‌خصوص در مورد ارتش کشورهایی چون مصر، سوریه و عراق، جایی که افسران ارشد قله‌های فرماندهی اقتصاد و سیاست را اشغال کردند و سربازگیری عامل مهمی را در توسعه و تکامل تشکیل می‌داد مصداق داشت.» (ص 15) اشغال قله‌های فرماندهی اقتصاد و سیاست از سوی افسران ارشد «انقلاب نظامی در خاورمیانه» در فصل نخست با اشاره به کشمکش ناامیدانه و تلاش بیهوده حکام محلی در مقابل ورود انقلاب نظامی در خاورمیانه آورده است: «در سال 1909، در پی شورشی که علیه افسران تحصیل‌کرده اروپایی از سوی سربازان عادی و طلبه‌ها در استانبول صورت گرفت، ارتش سوم که در سالونیکا مستقر بود و خود را «ارتش رهایی‌بخش» می‌نامید وارد استانبول شد. شورش‌ها را سرکوب و کمی بعد عبدالحمید را از کار برکنار کرد. بنابراین ائتلاف افسران ارتش و دیوان‌سالاران معروف به کمیته اتحاد و ترقی یا ترک‌های جوان، قدرت را به‌طور موثر در امپراتوری عثمانی به دست گرفت. در سال 1913، کمیته یادشده توانست حکومت خود را به‌مثابه دیکتاتوری نظامی تحت امر مثلث آنور پاشا، جمال پاشا و طلعت پاشا تحکیم بخشد. گرچه طلعت پاشا یک دیوان‌سالار غیرنظامی بود ولی آنور پاشا و جمال پاشا هر دو نمایندگان نسل تازه تولد یافته افسران ارتش عثمانی بودند. هر دوی آنها از طبقه متوسط جامعه برخاستند، در دانشکده جنگ استانبول تحصیل کردند و از افسران ستاد ارتش سوم بودند. برای نخستین بار، یک رسته افسری مدرن با برنامه‌ای اصلاحات، هم در اعتراض به نخبگان بومی قدیمی و هم اروپایی، زمام امور یک دولت در خاورمیانه را در دست گرفت و منشأ الگویی شد که مقدر بود قرن بیستم بارها شاهد آن باشد.» (ص 46) فصل دوم با عنوان «مدرنیته وارداتی: هیات‌های نظامی اروپا در ایران عصر قاجار» تاثیر ورود هیات‌ها و مستشاران نظامی اروپا به خاورمیانه را از نظر منشور تجربه ایران مورد بررسی قرار داده و درباره محتوای این قسمت آمده است: «این فصل دارای دو بخش است که در بخش نخست به بررسی تلاش‌هایی می‌پردازد که توسط شاهان قاجار و وزرای اصلاح‌طلب آنان برای تشکیل نیروهای پایدار نظام جدید انجام گرفت و نقشی که هیأت‌های نظامی اروپایی در این راستا ایفای کردند. از طرفی بخش دوم به شرح زمینه جدید انجام اصلاحات نظامی تحت سرپرستی اروپاییان می‌پردازد که در پرتو سال‌های مشروطیت و پسا مشروطیت به‌وجود آمده است.» (ص 51) مشکل حل‌نشدنی اژدهای هفت‌سر شورش مولف در فصل سوم با عنوان «چشم‌انداز تاریخی سازه و بازسازی ارتش افغانستان» برای واکاوی بحث، مطالبی مانند «اصلاحات نظامی در قرن نوزدهم»، «مدرنیسم و واکنش قبیله ای»، «افغانستان در لوای حکومت مصاحبان»، «جمهوری دموکراتیک افغانستان و ارتش افغان»، «ارتش ملی افغانستان» را منعکس کرده و می‌نویسد: «ترغیب شورش‌های قومی، قبیله‌ای و مذهبی، زمانی که پایان جنگ سرد منجر به از دست رفتن علاقه غرب [به پیکار ایدئولوژیکی با شوروی] شد، تعداد دولت‌های درمانده را افزایش داد. افغانستان قربانی یک چنین استراتژی جهانی شد. آمریکا و متحدان آن با تصمیم خود مبنی بر پشتیبانی از مجاهدین در دوران بعد از انقلاب ثور، نه‌تنها عناصر مخالف با حزب دموکراتیک خلق افغانستان طرفدار شوروی، بلکه عناصر مخالف با پروژه دولت‌سازی را تقویت کردند. پس از سال 2002، حکومت کرزای قادر نبود تا تردیدها درباره مشروعیت حکومت وی و ماهیت اتکا به کمک خارجی و به‌ویژه کمک نظامی را به طرز قاطعانه‌ای حل کند. درواقع، به‌رغم پذیرش آشکار رویکرد «دل‌ها و اندیشه‌ها»، این تردیدها رشد کرده و گسترش یافته است. گرچه مشکل حل‌نشدنی اژدهای هفت‌سر شورش هرگز نتوانست توانایی شکست دادن نیروهای غربی و ارتش ملی افغانستان را داشته باشد، ولی از پیروزی آنها جلوگیری کرده است.» (ص 151) به اجرا درآمدن فرمان دولت ایران در قرن بیست و یکم توسط ارتش «ارتش ایران در عصر شاهنشاهی پهلوی و دوران جمهوری: دولت‌سازی امپراتوری‌سازی و انقلاب» عنوان فصل چهارم کتاب است. کرونین در این مجال با تکیه بر تحولات ارتش ایران آروده است: «مقامات انقلابی به‌جای نابود کردن [تشکیلات] حکومت پهلوی، نهادهای عصر پهلوی و از جمله ارتش آن را تحویل گرفتند و با آمیزه‌ای از پاکسازی، جایگزینی فرماندهان و تهاجم عقیدتی، این نهادها را به شاخه‌های وفادار حکومت جدید تبدیل کردند. دستگاه دولت با اینکه تحت فشارهای شدید گریز از مرکز قرار داشت، ولی به حیات خود ادامه داد و رشد کرد. برخلاف کشورهای همسایه نظیر عراق و افغانستان که تغییرات سیاسی ناخواسته‌ای را تجربه کرده‌اند، فرمان دولت ایران که در قرن بیست و یکم توسط ارتش آن به اجرا درآمده است، بدون اینکه با مانعی روبه‌رو شود در تمام کشور جاری است و حیات همه مردم را دربرگرفته است.» (ص 231) فصل پنجم «ایلات، کودتاها و شاهزادگان: ساختن یک ارتش مدرن در عربستان سعودی» نامیده شده که در رابطه با وضعیت ارتش عربستان و مدرن‌سازی می‌خوانیم: «عربستان سعودی، برخلاف همسایگان منطقه‌ای مانند ایران و عراق از سازوکار سازندگی ارتش نه در راستای دگرگونی جامعه که بیشتر برای حفظ نظم اجتماعی موجود استفاده کرد. بنابراین، عربستان سعودی وقتی وارد قرن بیست و یکم میشود که نه‌تنها تجربه‌ای از مدرن‌سازی نظامی ندارد، بلکه این مدرن‌سازی در جهت عکس صورت گرفته است یعنی نیروی ایلی و وابستگی‌ها و حمایت‌های خانوادگی نه‌تنها رو به زوال نرفت، بلکه بیش از پیش و عمیقا در یک نظام حکومت موروثی تبلور پیدا کرد.» (ص 234) ارتش به مثابه یک نهاد ملی ممتاز منحصر به فرد در صفحات پایانی کتاب که از آن با نام «فرجام سخن» یاد شده در تشریح نقش ارتش در کشورهای خاورمیانه آمده است: «در خاورمیانه، حوادث اخیر در سراسر منطقه نشان داده است که عصر دولت‌سازی و انسجام ملی راه درازی تا کامل شدن در پیش دارد. در این شرایط، تجربه با نهادهای پارلمانی که مناسب جوامعی با سطوح بالای آرامش اجتماعی است ثابت کرده که تجربه‌هایی مشکل‌آفرین هستند، تنش‌های قومی و فرقه‌ای را تشدید می‌کنند به جای اینکه سازوکارهایی را برای حل آنها بیابند و نتوانسته‌اند حوادث‌های انقلابی برای دگرگونی اجتماعی و اقتصادی و سیاسی را برآورده سازند، خواه و ناخواه در خلأ ایجادشده توسط چالش انبوه مردمی نسبت به رژیم‌هایی که فاقد اعتبار و حیثیت بودند، ارتش بار دیگر به مثابه یک نهاد ملی ممتاز منحصر به فرد پایه عرصه کارزار نهاده است.» (ص 287) کتاب «ارتش و دولت‌سازی در خاورمیانه مدرن» تدوین استفانی کرونین برگردان غلامرضا علی‌بابایی در 340 صفحه، 500 نسخه و به قیمت 16 هزار تومان از سوی اداره نشر وزارت امور خارجه منتشر شده است. |  |
↧
کتاب «گزارش وضعیت اجتماعی زنان در ایران (90-1380)» رونمایی میشود
| به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) موسسه رحمان در نظر دارد تا در پی انتشار کتاب «گزارش وضعیت اجتماعی زنان در ایران (90-1380)» با همکاری نشر نی، طی مراسمی با حضور استادان، پژوهشگران، فعالان مدنی و علاقه‌مندان حوزه زنان، از این اثر رونمایی کند. در این مراسم که دوشنبه 23 آذرماه از ساعت 15 و 30 دقیقه تا 17 و 30 دقیقه برگزار میشود، مصطفی معین، رئیس هیأت امنای مؤسسة رحمان، فاطمه جواهری، مدیر طرح و اشرف بروجردی، معاون فرهنگ ـ اجتماعی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی سخنرانی می‌کنند. آیین رونمایی شامل ایراد سخنانی از سخنرانان مدعو خواهد بود و نیز توضیحاتی درباره چگونگی تألیف و محتوای کتاب، قدردانی از نویسندگان اثر و پخش نماهنگ خواهد بود. علاقه‌مندان برای حضور در این نشست می‌توانند به نشانی پل گیشا، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، سالن شریعتی مراجعه کنند. |  |
↧
«آتش سرد» بر پیشخان کتابفروشی‌ها نشست/ کتابی درباره نقاط عطف زندگی جانبازان شیمیایی
| مهدی نيرومنش به خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) گفت: در کتابی به نام «آتش سرد» به موضوع جانبازان شیمیایی پرداخته‌ام. وی با اشاره به اینکه از سال 1372 کار مستند را آغاز کرده است، افزود: به صورت جدی از سال 1374 بر جانبازان شیمیایی متمرکز شدم و در این کتاب به نقاط عطفی پرداخته‌ام که در پشت صحنه این مستند‌ها رخ می‌داد. نویسنده «نفس مسموم» درباره شیوه نوشتن این کتاب توضیح داد: در «آتش سرد» این نقاط عطف را از زندگی حدود 10 جانباز شیمیایی گلچین کرده و در کنار هم بازگو کرده‌ام؛ گویی که این اتفاق‌ها برای یک فرد رخ داده است. وی ادامه داد: در ابتدای این کتاب مخاطب با نامهای از جانباز مواجه میشود که قصد دارد تمام نامه‌های دوران جبهه خود را بسوزاند اما به خود حق نمی‌دهد که برخی از این خاطرات را معدوم کند زیرا معتقد است که حق سوزاندن خاطرات دیگر رزمندگان را ندارد. در صفحات بعدی نامه‌های این افراد پشت سر هم آمده است و در آخر نامهای از همسر جانباز آمده با این مضمون که «همسر من هفته گذشته به شهادت رسید. این نامه‌ها را از خود به یادگار گذاشت و از من خواست تا آنها را چاپ کنم.» نیرو‌منش یادآور شد: من این کتاب را در مدت یک ماه نوشته‌ام و این امر فقط به این دلیل ممکن شد که سال‌ها با انجام کار مستند در جریان حوادثی که برای جانبازان شیمیایی رخ می‌داد بودم. ماجراهای آمده در این کتاب هم راست است و هم دروغ؛ چرا که هم تمام این اتفاق‌ها رخ داده است و هم تمام آنها متعلق به یک فرد نیست. وی درباره دلیل انتخاب نام «آتش سرد» برای این مجموعه با اشاره به اینکه 40 خاطره در قالب 40 صفحه این کتاب آمده است، افزود: جانباز شیمیایی از سوزاندن نامه‌ها منصرف شد به همین دلیل این نام را مناسب دیدم. همچین نام کتاب، اشاره‌ای به سرد شدن آتش بر حضرت ابراهیم (ع) هم دارد. من، نام خودم را به عنوان تدوینگر بر جلد کتاب درج کردم. این نویسنده گفت: این کتاب از سوی انتشارات «واژه نگار» منتشر شد اما متاسفانه اشتباهی در چاپخانه رخ داد که باعث شد برخی مطالب جا به جا چاپ شوند. بنابراین هنوز این کتاب در بازار توزیع نشده است. |  |
↧
↧
شماره جدید فصلنامه نقد کتاب علوم اجتماعی منتشر شد
| به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به نقل از روابط عمومی مؤسسه خانه کتاب نقد شفاهی، نقد پژوهی، نقد تألیف، نقد ترجمه، زاویه، شایسته خواندن و نقد گذشته، عناوین بخش‌های فصلنامه نقد کتاب علوم اجتماعی را تشکیل می‌دهند. همچنین در این شماره از فصلنامه «سلطه پوزیتیویسم بر جامعه‌شناسی ایران»،«جامعه‌شناسی در منظومه عرفانی تنهایی»، «متواضع، نخبه و منتقد»، «تنهایی»، «در متن آثارش»، «نقد، پلی میان»، «دانش»، «بینش اجتماعی» و «فقر کتاب‌های مرجع علوم اجتماعی در ایران» از جمله بخش‌های نقد شفاهی است. در بخش نقد پژوهی این فصلنامه مقاله‌های «نقد، اقتضائات و اخلاق آن» و «نقدی بر دیدگاه دبوراتنن درباره رویکردهای نقادانه: بازی باور و بازی تردید» به مخاطبان معرفی شده است. در این فصلنامه «برساخته شاعرانگی ایرانیان»،«زبانشناسی انتقادی در قالب تحلیل گفتمان انتقادی»، « آیا سرانجام عقل بشر بر طبقه پیروز خواهد شد؟» ، «طرد اجتماعی»، «محرم و صفر در فرهنگ مردم ایران» در بخش نقد تألیف منتشر شده است. در بخش نقد ترجمه مقاله‌های «مارکسیسم جامعه‌شناسانه، افسردگی پساکمونیستی»، «واکاوی بنیادهای اندیشه سیاسی مدرن در عصر رنسانس و دین پیرایی»، «رسانه‌ها؛ چالش‌ها، مسئولیت‌ها و گفتمان اخلاقی»، «ساختار اجتماعی شهر در مدیریت شهری نوین»، «قدرت در جامعه شبکه‌ای» منتشر شده است. همچنین «ضرورت بازاندیشی در شرق‌شناسی وارونه» در بخش زاویه و «جامعه‌شناسی دین؛ بخشی از پیکره بزرگ جامعه شناسی» در بخش شایسته خواندن و «کتابی در برابر توسعه» و «چکیده انگلیسی» در بخش نقد گذشته آمده است. فصلنامه نقد کتاب علوم اجتماعی با هدف معرفی و رو نق کتابها و بررسی مسائل و مشکلات نشر کشور در این حوزه فعالیت می‌کند. این فصلنامه به قیمت 6000 تومان و به همت مؤسسه خانه کتاب منتشر شده است. |  |
↧
فاطمه حیدری با «برمی‌گردم» به بازار کتاب آمد
| به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) «برمی‌گردم» عنوان کتاب داستانی به قلم یکی از نویسندگان نوجوان کشورمان به نام فاطمه حیدری است که به تازگی از سوی انتشارات سوره سبز برای مخطبان نوجوان منتشر شده است. حیدری درباره این کتاب اظهار کرد: این کتاب به دانشجویی می‌پردازد که در رشته داروسازی تحصیل می‌کند، او در حال تحقیق برای کشف دارویی است که بتواند بیماری سرطان خون را درمان کند اما در ایران کسی از او حمایت نمی‌کند و مجبور می شود که به اعلام حمایت کشور فرانسه از ساخت دارویش جواب مثبت دهد و به آنجا برود. این دانشجو در فرانسه به تحقیقاتش ادامه می دهد و همزمان تحصیلاتش را به پایان می‌رساند. بعد از مدتی در تماس تلفنی که با خواهرش دارد متوجه میشود که شوهرخواهرش به بیماری سرطان خون مبتلا شده و او تصمیم می‌گیرد به ایران برگردد. در سفرش به ایران در فضای ایام محرم و عزاداری برای امام حسین (ع) قرار می‌گیرد و ماجراهایی برایش اتفاق می‌افتد. این نویسنده نوجوان درباره انگیزه‌اش از نوشتن این کتاب توضیح داد: با توجه به اینکه پدرم نویسنده و مادرم ویراستار است علاقه به نویسندگی از کودکی در من وجود داشت و الان بالفعل شده است. در ابتدا تولید اثری برای شرکت در جشنواره خوارزمی مرا به نوشتن تشویق کرد اما وقتی شروع به نوشتن داستان کردم آن قدر علاقه‌مند شدم که دوست داشتم این داستان را به گونه‌ای جذاب به سرانجام برسانم. این اثر با عنوان «درمان» در مرحله شهرستانی و استانی جشنواره خوارزمی سال 94 نیز برگزیده شده است که برای انتشار به «برمی‌گردم» تغییر نام داد. حیدری درباره اثر دیگرش نیز بیان کرد: رمان دیگری در دست تالیف دارم که به موضوعات اجتماعی می پردازد و در قالب دو داستان مستقل به پدیده اعتیاد در جامعه امروز ما می‌پردازد. داستان اول اعتیاد را در میان خانواده‌های ثروتمند جامعه و داستان دوم اعتیاد را در میان خانواده‌های فقیر بیان می‌کند و در نهایت این دو داستان به هم ارتباط پیدا می‌کنند. این نویسنده گفت: با توجه به گرایش کودکان و نوجوانان به اعتیاد و شیوع آن در جامعه، می‌خواستم با نوشتن این کتاب مشکل اعتیاد را در طبقات مختلف جامعه بررسی کنم و به خانواده‌ها در این باره آگاهی دهم تا قبل از اینکه فرزندشان به دام اعتیاد بیافتد او را یاری کنند. از طرفی نوجوانان هم باید توجه داشته باشند که این سن بهترین سن برای رشد و ترقی و یادگیری است و نباید از یادگیری و کتابخوانی غافل شوند. انتشارات سوره سبز، کتاب «برمی‌گردم» را در قالب 120 صفحه با شمارگان هزار نسخه و قیمت 78 هزار ریال منتشر کرده است. |  |
↧
ضرورت افزایش سهم نهادهای مردمی در جشنواره‌های کتاب
| به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به نقل از ستاد اطلاع‌رسانی رويدادهای ترويج كتابخوانی، مجید غلامی‌جلیسه اظهار کرد: هر چند ناگزیر هستیم برای برگزاری هر چه بهتر جشنواره‌ها در مواردی از کمک فرمانداری‌ها، شهرداری‌ها و وزارتخانه‌های کشور مانند آموزش و پرورش و سایر ارگان‌ها استفاده کنیم اما باید سهم نهادهای مردمی‌تری مانند شوراهای اسلامی شهرها و روستاها پُررنگ‌تر شود. عضو شورای سياستگذاری جشنواره‌های «پايتخت كتاب ايران» و «روستاها و عشاير دوستدار كتاب» با بیان اینکه اساساً شکل برگزاری جشنواره‌های این چنینی باید مردمی باشد، گفت: خوشبختانه در این دو جشنواره ساز و کار این موضوع تدارک دیده شده و به‌گونه‌ای عمل شده که مردم سهم قابل توجهی در برگزاری جشنواره‌های مذکور داشته باشند. غلامی‌جلیسه افزود: هدف برگزاری جشنواره‌های «روستاها و عشایر دوستدار کتاب» و «پایتخت کتاب ایران» ترغیب مردم به فعالیت برای توسعه کتابخوانی است و زمانی که هدف، مردمی است باید نقش مردم بسیار پُررنگ‌تر شود. وی با اشاره به اینکه حضور مردم در لایه‌های مختلف این دو جشنواره می‌تواند ضمانت برگزاری هر چه بهتر و استمرار آنها باشد، تأکید کرد: تقویت انگیزه‌های مردمی در توسعه فضاهای کتاب و کتابخوانی، می‌تواند اصلی‌ترین هدف و نتیجه جشنواره‌های «روستاها و عشایر دوستدار کتاب» و «پایتخت کتاب ایران» باشد. مديرعامل مؤسسه خانه كتاب درباره تأثیر مشارکت‌های مردمی در برگزاری هرچه بهتر دو جشنواره مذکور اظهار کرد: در این جشنواره‌ها نقش اصلی با خود مردم است و از آنجا که مردم کشورمان علاقه‌مند به حوزه فرهنگ، کتاب و کتابخوانی هستند، فقط کافی است که در جریان برگزاری جشنواره‌هایی از این دست، این ظرفیت از بالقوه به بالفعل تبدیل شود که راهکار آن هم مشارکت دادن هر چه بیشتر مردم است. وی درباره اقدام‌های مؤسسه خانه كتاب برای جشنواره‌های «روستاها و عشایر دوستدار کتاب» و «پایتخت کتاب ایران» گفت: از آنجا که سیاست این دو جشنواره مردمی بودن است و خانه کتاب هم یک نهاد شبه‌دولتی است، تلاش این مؤسسه بر آن بوده که خیلی در این موضوع ورود پیدا نکند اما در عین حال این مؤسسه به نوبه خود برای گسترش کتابخوانی در روستاها برنامه‌ریزی‌های مختلفی انجام داده است. غلامی‌جلیسه افزود: از جمله این اقدام‌ها می‌توان به راه‌اندازی وب‌سایتی به نام اهدای کتاب در هفته کتاب اشاره کرد که جامعه هدف آن، روستاها و مناطق دور از مرکز هستند. این وب‌سایت می‌تواند به تأسیس و تقویت کتابخانه‌ها در روستاها کمک کند. وی با تأکید بر اینکه مؤسسه خانه کتاب با هدف اطلاع‌رسانی برای دو جشنواره مذکور تا آنجا که در توان داشته باشد، کمک‌های لازم را انجام می‌دهد، گفت: هر زمان که احساس کنیم برگزارکنندگان این جشنواره‌ها به کمک مؤسسه خانه کتاب نیاز دارند، مساعدت‌های لازم را انجام خواهیم داد. |  |
↧
رونمایی از دو کتاب در همایش «ملی جنگ جهانی دوم و پیامدهای آن در آذربایجان»
| به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، همایش «ملی جنگ جهانی دوم و پیامدهای آن در آذربایجان» از سوی موسسه تاریخ فرهنگ دیار کهن و با همکاری پژوهشکده اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی، دانشگاه تبریز، موسسه مهد آزادی و مراکز علمی پژوهشی دیگر در ساختمان آرشیو ملی برگزار خواهد شد. در این همایش ملی سخنرانی‌هایی از سوی محققان و پژوهشگران برجسته و بازماندگان شهدای این وقایع درباره پیامدهای جنگ جهانی دوم در آذربایجان صورت خواهد گرفت و در ادامه از دو جلد کتاب با عناوین «اطلس نقشه‌های جغرافیای آذربایجان» تألیف هوشنگ انوری (کتابی درباره تاریخ ایران و آذربایجان و در رد علمی ادعاهای دشمنان ایران) و همچنین کتاب «نهضت میهن‌پرستان ارسباران» نوشته بهزاد محمدخانی از نوادگان شهید رضا‌قلی محمدخانی، رهبر نهضت میهن‌پرستان ارسباران رونمایی خواهد شد. در این همایش فیلم مستند «استالین فرقه سی» توزیع خواهد شد. در این فیلم مستند، شکل‌گیری فرقه دموکرات بررسی شده است. سوم شهریور سال 1320 ایران به اشغال نیروهای نظامی بیگانه در آمد. جنگ جهانی دوم در عرصه سیاسی، فرهنگی و اجتماعی ایران پیامدهایی داشت. رضاشاه از اریکه قدرت به زیر کشیده شد. در دوره چهار ساله قوای ارتش سرخ در مناطق شمالی ایران بسترهای لازم برای شکل‌گیری بحرانی فراهم آورد که تمامیت ارضی ایران را خدشه‌دار می‌کرد. پیدایش فرقه دموکرات آذربایجان و کردستان از پیامدهای اصلی اشغال نواحی شمالی و شمال غرب ایران بود. شکل‌گیری بحران آذربایجان نه در تاریخ معاصر ایران بلکه در تحولات جهانی هم اهمیت یافت و نقطه‌ای شد که جنگ سرد از آنجا آغاز شود. همایش ملی «جنگ جهانی دوم و پیامدهای آن در آذربایجان» یکشنبه 15 آذرماه از ساعت 13 و 30 دقیقه تا 17 و 30 دقیقه در پژوهشکده اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی برپا خواهد شد. |  |
↧
↧
بررسی «فعلا بدون نام» فرزاد کریمی در مؤسسه بهاران
| فزاد کریمی، شاعر در گفتوگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) عنوان کرد: نشست نقد و بررسی مجموعه شعر «فعلا بدون نام» یکشنبه (22 آذرماه) در مؤسسه بهاران برگزار میشود. وی افزود: این نشست با حضور دکتر حمیدرضا شعیری، عضو هیأت علمی دانشکده تربیت مدرس و پژوهشگر در حوزه نشانه معناشناسی و فیض شریفی، پژوهشگر و منتقد ادبی برپا خواهد شد. «فعلا بدون نام» شامل مجموعه شعرهای سپید فرزاد کریمی است. سروده‌های شاعر در این مجموعه تلفیقی از خاطره‌های گذشته و آرمان آینده است. کریمی در بخشی از مقدمه خود بر این کتاب نوشته است: «رویا و خاطره که در هم می‌تند، میشود شعر. دیگر نه زبان مهم است و نه فن بیان. این شعرها رویای من است، خاطره من است. تقدم و تاخرشان را هم نمی‌دانم. شاید خاطره‌ای از آینده و رویایی از گذشته. خاطره آینده آرمان من است و رویای گذشته عشقم.» این نشست ساعت 17:30 روز یکشنبه (22 آذرماه) در مؤسسه بهاران واقع در خیابان ولی‌عصر(عج)، بالاتر از خیابان زرتشت، کوچه نوربخش، پلاک 21، مؤسسه خرد و اندیشه بهاران برگزار میشود. کتاب «فعلا بدون نام» تابستان امسال از سوی انتشارات مروارید راهی بازار کتاب شد. |  |
↧
پنجمین جایزه ادبی مسلمانان جوان برگزار شد/ صدای متفاوت علیه جریان‌سازی رسانه‌های غرب
| به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به نقل از نشریه «گاردین»، جایزه ادبی مسلمانان جوان فرصت نادری را ایجاد می‌کند تا دانش‌آموزان مسلمان بتوانند خود را مقابل تصویر منفی که در رسانه‌های غربی از آنها نشان‌می‌دهند، به درستی توصیف کنند. در این فهرست، نام «شبانا خان»، دانش‌آموز 14 ساله از منطقه «والتامستو» در شمال لندن به چشم می‌خورد که شعری را در وصف حال خود را در این زمانه نادیده گرفته شدن بیان کند. ممکن است شعر او آرام به‌نظر برسد اما با اطمینان می‌توان گفت این مانعی برای بیان واقعیات نشده است. او هنگامی که شعر خود را دکلمه می‌کند به سرعت و موزون سخن می‌گوید و با دست‌هایش هوا را می‌شکافد تا بر واژگان و معانی آنها تاکید کند. «خان» یکی از دانش‌آموزان مدرسه «لاما» و ششمین مسلمان این منطقه محروم از شمال لندن به‌شمار می‌رود. او برای شعر «سیرک دروغ‌ها» در فهرست نهایی جایزه ادبی مسلمانان جوان قرار گرفت. شعر وی با این جملات آغاز میشود: «من یک استاد دروغ بودم ... از دروغ‌های سپید تا دروغ‌های سیاه ... و هر آنچه در آن است.» «شابانا» می‌گوید که این شعر را هنگامی سروده است که دوران بسیار مشقت‌باری را در مدرسه، با دوستان و خانواده گذرانده است. وی اظهار کرد: «نوشتن به من این احساس را می‌دهد درد دلم را خالی کنم. این حس را ایجاد می‌کند که انگاری تمامی مشکلات به اندازه یک قلم و کاغذ ساده و کوچک می‌شوند. نوشتن به من احساس زنده بودن می‌دهد.» مراسم اهدای این جایزه ادبی قرار است در ساختمان شورای سیاستگذاری دانشگاه لندن برگزار شود و در آن به کودکان 5 تا 16 سال مسلمان در دو بخش شعر و داستان کوتاه جوایزی اهدا خواهد شد. در هر بخش همچنین 4 تن از گروه‌های سنی مختلف جایزه خود را دریافت خواهند کرد. مسئولان برگزاری جایزه ادبی مسلمانان جوان گفته‌اند 500 اثر را دریافت کرده‌اند و «شابانا» یکی از 40 کودکی است که در فهرست نهایی قرار گرفته است. مسئولیت برگزاری این مراسم و اهدای جوایز را موسسه خیره «یاران مسلم» واقع در «بیرمنگهام» انگلستان بر عهده دارد؛ این موسسه همچنین وظیفه حمایت از زنان به‌حاشیه رانده شده و مورد آزار قرار گرفته را نیز برعهده دارد. این جایزه بخشی از رویداد رقابتی بزرگ‌تری است که توسط انتشارات «پنگوئن» حمایت میشود که شامل اهدای جایزه ادبی برای بزرگسالان است. «مسعود احمد» مدیر انجمن توسعه موسسه «یاران مسلم» می‌گوید: «هر کودکی باید از امکان تحصیل برخوردار باشد بدون درنظر گرفتن اعتقادات، نژاد و حتی رنگ پوست اما کودکان مسلمان بنا به دلایلی از این موضوع محروم مانده‌اند. چه این دلایل موقعیت مالی خانواده باشد و یا تعداد اعضای زیاد یک خانواده و دسترسی نداشتن به کتاب یا اینترنت. این کودکان باید احساس ارزشمندی کنند و نیاز دارند تا به بودن خود افتخار کنند.» هر چند این جایزه عنوان نویسندگان جوان مسلمان را دارد اما به گفته «احمد»هیچ محدودیتی برای کودکانی با اعتقاد به دیگر ادیان وجود ندارد. وی تاکید کرد که این رویداد ادبی فقط با محوریت خلاقیت و آموزش پایه‌گذاری شده است و به هیچ عنوان سیاسی نیست. در دورانی که مدارس مسلمانان انگلستان به عنوان مکانی برای افراطی‌گری معرفی می‌شوند و هنگامی که دانش‌آموزان مسلمان به دلیل ترس از برداشت نادرست از بیان آنچه در ذهن دارند می‌هراسند، به نظر می‌رسد چنین رویدادی اهمیتی دوچندان پیدا کرده است؛ زیرا کودکان می‌توانند بدون برچسب تروریسم و سوءبرداشتی که رسانه‌های غربی ترویج می‌کنند، در آن نظرات خود را آزادانه بر زبان آورند. «کت بروگان»، شاعر و معلم مدرسه «شابانا» می‌گوید: «کودکان مسلمانی که من با آنها کار می‌کنم به کلیشه‌هایی ناعادلانه بدل شده‌اند. آنها می‌دانند که مردم به دلیل پیش‌زمینه مذهبی یا داشتن حجاب اسلامی، دگرگونه درباره آنان قضاوت می‌کنند.» وی که نام دو تن از شاگردانش در فهرست نهایی دیده میشود، می‌افزاید: «نوشتن به‌ویژه سرودن شعر به کودکان این فرصت را می‌دهد تا آنچه را به‌واقع هستند نمایان کنند؛ چیزی بسیار متفاوت از آنچه در رسانه‌ها می‌بینیم.» اسامی درون این فهرست بسیار گسترده هستند اما به عنوان مثال یکی از شاخص‌های دیگر آن داستانی است درباره دختری که در سوپرمارکت گم میشود و نمی‌تواند مادر خود را بیابد. این شعر که توسط دختری 13 ساله سروده شده است نقدی است بر رفتارهای ناعادلانه با کارگران در «دبی». |  |
↧
کورش صفوی «فرهنگ توصیفی مطالعات ادبی» را می‌نویسد
| کورش صفوی، زبانشناس در گفتوگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) عنوان کرد: «فرهنگ توصیفی مطالعات ادبی» عنوان کتابی است که قرارداد آن را با نشر علمی منعقد کرده‌ام و قرار است آن را تا چند ماه دیگر به ناشر تحویل بدهم. وی اضافه کرد: تمام اصطلاحات، چه سنتی و چه نو در این کتاب توصیف میشود و سپس ارزش شگردهای هنری هر یک از دیدگاه زبانشناسی مشخص خواهد شد و درباره آنها به شکلی کوتاه و اجمالی سخن خواهم گفت. این زبانشانس ادامه داد: در حال حاضر بخش «الف» تا «سین» این فرهنگنامه به پایان رسیده و چیزی حدود هزار صفحه شده است. صفوی توضیح داد: در این مجموعه تمامی مدخل‌ها از میان اصطلاحات کهن و جدید مطالعات ادبی استخراج شده و سعی‌ام بر آن بوده تا از منظر زبانشناسی تعریف و توصیف تازه‌ای برای این فنون و صناعات به دست داده شود. کورش صفوی زبانشناس، نایب‌رییس انجمن زبانشناسی ایران و عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی است. عمده پژوهش‌های او در زمینه معنی‌شناسی، نشانه‌شناسی، رابطه زبانشناسی و ادبیات و تاریخ زبانشناسی است. صفوی یکی از نویسندگان و مترجمان پرکار حوزه زبانشناسی است و با تالیف و ترجمه او تاکنون کتاب‌های بسیاری منتشر شده است. «درآمدی بر زبانشناسی»، «سرگردان در فلسفه‌ی ادبیات»، «منطق در زبانشناسی»، «نگاهی به ادبیات از دیدگاه زبانشناسی»، «آشنایی با نظام‌های نوشتاری»، «آشنایی با تاریخ زبان‌های ایران» و «معنی‌شناسی کاربردی» نام برخی تالیفات منتشر شده صفوی است. همچنین از میان ترجمه‌های صفوی نیز می‌توان به «بوطیقای ساختگرا»، «دنیای سوفی»، «دوره‌ی زبانشناسی عمومی»، «محفل فیلسوفان خاموش»، «روندهای بنیادین در دانش زبان»، «زبان و اندیشه»، «دیوان شرقی و غربیِ گوته»، «زبان و ذهن» و «زبانشناسی و ادبیات» اشاره کرد. |  |
↧
استقبال گسترده خریداران کتاب از آثار ترجمه/ میانگین قیمت پرفروش‌های بازار کتاب تهران 20 هزار تومان است
| خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)- با توجه به حجم کتاب‌های منتشر شده در کشور، یکی از موضوعاتی که علاقه‌مندان به کتاب همواره به آن توجه دارند، انتخاب آثار مناسب برای مطالعه است. ارائه گزارش هفتگی پرفروش‌ترین کتاب‌های بازار کتاب، ضمن آنکه نمایانگر ذائقه مطالعاتی اهالی فرهنگ است، می‌تواند راهنمای خوبی برای مخاطبان کتاب و مطالعه نیز باشد. مراجعه خریداران کتاب به کتابفروشیهای معتبر تهران در هفته گذشته، با ادامه استقبال از آثاری چون «بیشعوری» و «از روزگار رفته» همراه بود اما حضور پر رنگ آثار ترجمه‌ای، از نکات جالب توجه این فهرست در هفته دوم آذر بود. به طوری که از میان 37 عنوان حاضر در این فهرست، 27 عنوان به آثار ترجمه‌ای و تنها 10 عنوان به آثار تألیفی اختصاص دارند. بر اساس این گزارش، میانگین قیمت 37 عنوان کتاب پرفروش بازار کتاب پایتخت، بیست هزار تومان برآورد شد که نسبت به مدت زمان مشابه در ماه گذشته با افزایش سه هزار تومانی رو به رو بوده است. همچنین از میان 24 ناشر حاضر در این فهرست، چشمه با پنج و ثالث با چهار عنوان کتاب فعال‌ترین ناشران پر فروش بازار کتاب تهران بودند. آثاری چون «پوست انداختن»، «یادت نره که»، «عزازیل»، «مارکسیسم و نقد ادبی» و «شکسپیر و شرکاء»، «دانشنامه نظریه‌های ادبی معاصر»، «رهبری»، «دیدن دختر صد در صد دلخواه در صبح زیبای ماه آوریل»، «عطر خوش جان در تأویل خواب و رویا»، «10 روز با داعش از درون دولت اسلامی»، «دروغ سرآمد تمام بدی‌ها» و «پین بال 1973» از کتاب‌های تازه وارد به جمع پرفروش‌های بازار کتاب بوده‌اند. این گزارش، پرفروش‌های برخی کتابفروشیهای معروف تهران از 7 تا 12 آذر را بررسی کرده است. فروشگاه شهر کتاب مرکزی ردیف عنوان نویسنده/ مترجم ناشر قیمت (تومان) درباره کتاب تعداد فروش 1 يك عاشقانه آرام نادر ابراهيمي روزبهان 15000 مجموعه‌ای از عاشقانه‌های نادر ابراهیمی 18 2 از روزگار رفته حسن فیاد ثالث 18000 چهره به چهره با ابراهيم گلستان 17 3 بیشعوری خاویر كرمنت/محمود فرجامی تیسا 15000 شناخت و درمان خطرناک‌ترین بیماری تاریخ 15 4 لذتي كه حرفش بود پيمان هوشمندزاده چشمه 7500 شش تك‌نگاري درباره ديدن و زيستن 15 5 شازده كوچولو آنتوان دوسنت اگزوپري/احمد شاملو نگاه 13500 دیدگاه نویسنده از دوست داشتن و عشق و هستی 12 فروشگاه شهر کتاب ابن سینا ردیف عنوان نویسنده/ مترجم ناشر قیمت (تومان) درباره کتاب تعداد فروش 1 بیشعوری خاویر كرمنت/محمود فرجامی تیسا 15000 شناخت و درمان خطرناک‌ترین بیماری تاریخ 20 2 پوست انداختن کارلوس فوئنتس/ عبدالله کوثری آگه 25000 رمانی آوانگارد با استفاده از شیوه سیال ذهن 16 3 هنر شفاف اندیشیدن رالف دوبلی/ عادل فردوسی‌پور چشمه 25000 مدیریت روابط و روانشناسی خطاهای رفتاری 15 4 یادت نره که یاسمن خلیلی فرد چرخ 32000 زندگی مردی میانسال به نام کیوان پس از بازگشت از سفری 15 ساله 12 5 عزازیل بوریس آکونین/ رضا علیزاده نیلوفر 18000 رمانی پلیسی از نویسنده روسی 10 فروشگاه شهرکتاب شهید بهشتی ردیف عنوان نویسنده/ مترجم ناشر قیمت (تومان) درباره کتاب تعداد فروش 1 مارکسیسم و نقد ادبی تری ایگلتون/ اکبر معصوم بیگی بوتیمار 9700 جریانی برآمده از شور و غلیان اندیشه‌هایی انقلابی از اواخر دهه ۱۹۶۰ تا میانه دهه ۱۹۷۰ 35 2 جستارهایی در باب عشق آلن دوباتن/گلی امامی نیلوفر 14000 دوباتن در این کتاب عشق را از زوایای مختلف مورد بررسی قرار می‌دهد 10 3 شکسپیر و شرکاء جرمی مرسر/ پویه میثاقی مرکز 23500 شرح ماجراي پر كشش اقامت نویسنده در کتابفروشی شکسپیر و شرکاء 8 4 دانشنامه نظریه‌های ادبی معاصر ایرناریما مکاریک/ مهران مهاجر، محمد نبوی آگه 39000 دانشنامه نظریه‌های ادبی معاصر 6 5 رهبری الکس فرگوسن/ شایان سادات میلکان 24000 درس‌هایی از زندگی و سال‌ها کار در منچستر یونایتد 6 فروشگاه نشر چشمه ردیف عنوان نویسنده/ مترجم ناشر قیمت (تومان) درباره کتاب تعداد فروش 1 لذتی که حرفش بود پیمان هوشمندزاده چشمه 7500 شش تک نگاری درباره دیدن و زیستن 47 2 اسب‌ها در خواب شاعران را سواری می‌دهند واهه آرمن چشمه 9000 مجموعه اشعار واهه آرمن درباره جنگ 33 3 پین بال 1973 هاروکی موراکامی/ بهرنگ رجبی چشمه 11000 رمانی تخیلی از زندگی در سیاره ناهید 33 4 از روزگار رفته حسن فیاد ثالث 18000 چهره به چهره با ابراهیم گلستان 28 5 پاییز فصل آخر سال است نسیم مرعشی چشمه 13500 مجموعه داستانی از نسیم مرعشی 22 فروشگاه انتشارات ثالث ردیف عنوان نویسنده/ مترجم ناشر قیمت (تومان) درباره کتاب تعداد فروش 1 از روزگار رفته ابراهیم گلستان ثالث 18000 گفتوگو با ابراهیم گلستان 50 2 هر رازی که فاش می‌کنید یک ماهی قرمز می‌میرد صابر ابر ثالث 35000 کتاب مصور دلنوشته‌های صابر ابر 35 3 روی دیوار کافه احمدرضا احمدی ثالث 12000 گزیده اشعار احمدرضا احمدی 25 4 شکسپیر و شرکاء جرمی مرسر/ پویه میثاقی مرکز 23500 شرح ماجراي پر كشش اقامت نویسنده در کتابفروشی شکسپیر و شرکاء 12 5 مادلن در زیباترین صبح جهان پاسکال کینیار/ شراره شاکری فرهنگ آرش 10000 رمانی در 24 فصل با ایجاز فراوان در فضای باروک قرن هفدهم 10 فروشگاه انتشارات امیرکبیر ردیف عنوان نویسنده/ مترجم ناشر قیمت (تومان) درباره کتاب تعداد فروش 1 صد سال تنهایی گابريل گارسيا ماركز/ بهمن فرزانه امیرکبیر 10000 جلد 16 از رمان‌های بزرگ دنیا از انتشارات امیرکبیر 15 2 سمفونی مردگان عباس معروفی ققنوس 14000 مردمانی که مرگی مدام را به دوش می‌کشند 13 3 هنر شفاف اندیشیدن رالف دوبلی/ عادل فردوسی‌پور چشمه 25000 مدیریت روابط و روانشناسی خطاهای رفتاری 12 4 بیشعوری خاویر کرمنت/ محمود فرجامی تیسا 15000 شناخت و درمان خطرناک‌ترین بیماری تاریخ 11 5 مرشد و مارگریتا میخائیل بولگاکف/ عباس میلانی نشر نو 16500 بحران‌های انسان معاصر در جامعه روسیه 10 فروشگاه کتاب افق ردیف عنوان نویسنده/ مترجم ناشر قیمت (تومان) درباره کتاب تعداد فروش 1 منگی ژوئل اگلوف/ اصغر نوری افق 6000 سرگذشت مردی جوان و مشکلاتش با مادربزرگ و رفت‌وآمدهای وی است 17 2 در ستایش بطالت برتراند راسل/ محمدرضا خانی نیلوفر 3000 نگاهی انتقادی نسبت به کار و انواع آن 15 3 دیدن دختر صد در صد دلخواه در صبح زیبای ماه آوریل هاروکی موراکامی/ محمود مرادی ثالث 8500 مجموعه‌ای از هفت داستان کوتاه 12 4 اول عاشقی یودیت هرمان/ محمود حسینی زاد افق 9500 رمانی با مضمون انزوا، تنهایی آدم‌ها و کسالت زندگی روزمره 8 5 جستارهایی در باب عشق آلن دوباتن/ گلی امامی نیلوفر 14000 دوباتن در این کتاب عشق را از زوایای مختلف مورد بررسی قرار می‌دهد 6 فروشگاه انتشارات مولی ردیف عنوان نویسنده/ مترجم ناشر قیمت (تومان) درباره کتاب تعداد فروش 1 تاریخ هنر (جلد 5) ارنست کنل/ یعقوب آژند مولی 15000 پنجمین جلد از سیر تاریخ هنر جهان 11 2 عطر خوش جان در تأویل خواب و رویا اسماعیل نابلوسی/ ناصر طباطبایی مولی 55000 عنوان فرعی: تعطیر الانام فی تعبیر المنام 8 3 دانشنامه اصطلاحات ابن عربی سعاد الحکیم/ ناصر طباطبایی مولی 98000 دانشنامه اصطلاحات ابن عربی 8 4 ما ایرانیان مقصود فراست‌خواه نی 18000 زمینه‌کاوی تاریخی و اجتماعی خلقیات ایرانی 7 5 10 روز با داعش از درون دولت اسلامی یورگن تودنهوفر/ علی عبداللهی کوله پشتی 20000 سفر ۱۰ روزه یورگن تودنهوفر روزنامه‌نگار آلمانی به قلمرو داعش 6 فروشگاه انتشارات جیحون ردیف عنوان نویسنده/ مترجم ناشر قیمت (تومان) درباره کتاب تعداد فروش 1 چطور با هر جور آدمی ارتباط برقرار كنیم لیل لوندز/ فرخ بافنده بخشایش 21000 92 ترفند ساده و مفید برای برقراری ارتباط 41 2 دروغ سرآمد تمام بدی‌ها پل اكمن/ نگین كشاورزیان آینده درخشان 18000 رفتارشناسی دروغ 23 3 اثر مركب رابرت گرین، جوست الفرز/ فرناز كامیار شریف 15000 آغاز جهشی در زندگی موفقیت و درآمد شما 22 4 شهامت دبی فورد/ امیرحسین میرزاییان آسمان نیلگون 12000 پایان ترس و آغاز اعتماد به نفس 22 5 دروغ‌گویی روی مبل اروین یالوم/ حسین كاظمی یزدی صبح صادق 40000 اثری درباره روان درمانگری 19 * اینجا بخوانید (1) پرفروش‌های کتابفروشیهای معروف تهران از 15 تا 20 فروردین (اینجا) (2) پرفروش‌های کتابفروشیهای معروف تهران از 22 تا 29 فروردین (اینجا) (3) پرفروش‌های کتابفروشیهای معروف تهران از 30 فروردین تا 3 اردیبهشت (اینجا) (4) پرفروش‌های کتابفروشیهای معروف تهران از 5 تا 10 اردیبهشت (اینجا) (5) پرفروش‌های کتابفروشیهای معروف تهران از 2 تا 7 خرداد (اینجا) (6) پرفروش‌های کتابفروشیهای معروف تهران از 9 تا 14 خرداد (اینجا) (7) پرفروش‌های کتابفروشیهای معروف تهران از 15 تا 21 خرداد (اینجا) (8) پرفروش‌های کتابفروشیهای معروف تهران از 23 تا 28 خرداد (اینجا) (9) پرفروش‌های کتابفروشیهای معروف تهران از 30 خرداد تا 4 تیر (اینجا) (10) پرفروش‌های کتابفروشیهای معروف تهران از 6 تا 11 تیر (اینجا) (11) پرفروش‌های کتابفروشیهای معروف تهران از 13 تا 18 تیر (اینجا) (12) پرفروش‌های کتابفروشیهای معروف تهران از 27 تیر تا 1مرداد (اینجا) (13) پرفروش‌های کتابفروشیهای معروف تهران از 3 تا 8 مرداد (اینجا) (14) پرفروش‌های کتابفروشیهای معروف تهران از 10 تا 15 مرداد (اینجا) (15) پرفروش‌های کتابفروشیهای معروف تهران از 17 تا 22 مرداد (اینجا) (16) پرفروش‌های کتابفروشیهای معروف تهران از 24 تا 29 مرداد (اینجا) (17) پرفروش‌های کتابفروشیهای معروف تهران از 31 مرداد تا 5 شهریور (اینجا) (18) پرفروش‌های کتابفروشیهای معروف تهران از 6 تا 12 شهریور (اینجا) (19) پرفروش‌های کتابفروشیهای معروف تهران از 14 تا 19 شهریور (اینجا (20) پرفروش‌های کتابفروشیهای معروف تهران از 21 تا 26 شهریور (اینجا (21) پرفروش‌های کتابفروشیهای معروف تهران از 28 شهریور تا 2 مهر (اینجا) (22) پرفروش‌های کتابفروشیهای معروف تهران از 4 تا 9 مهر (اینجا) (23) پرفروش‌های کتابفروشیهای معروف تهران از 11 تا 16 مهر (اینجا) (24) پرفروش‌های کتابفروشیهای معروف تهران از 18 تا 23 مهر (اینجا) (25) پرفروش‌های کتابفروشیهای معروف تهران از 25 تا 30 مهر (اینجا) (26) پرفروش‌های کتابفروشیهای معروف تهران از 2 تا 7 آبان (اینجا) (27) پرفروش‌های کتابفروشیهای معروف تهران از 9 تا 14 آبان (اینجا) (28) پرفروش‌های کتابفروشیهای معروف تهران از 16 تا 21 آبان (اینجا) (29) پرفروش‌های کتابفروشیهای معروف تهران از 23 تا 28 آبان (اینجا) (30) پرفروش‌های کتابفروشیهای معروف تهران از 30 آبان تا 5 آذر (اینجا) |  |
↧
↧
آبان: یوسفی از پیشگامان پژوهش ادبیات اروپا محسوب میشود
| علی آبان، شاعر، استاد دانشگاه و پژوهشگر به مناسبت 14 آذر سالروز درگذشت دکتر غلامحسن یوسفی در گفتوگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) عنوان کرد: زنده‌یاد غلامحسین یوسفی یکی از چهره‌های برجسته عرصه پژوهش ادبی است که آن‌گونه که باید و شاید شناخته نشد. البته در دو دهه گذشته دانشجویان و استادان دانشگاه‌ها بیشتر به آثار پژوهشی یوسفی توجه نشان داده‌اند. امروز استادان دانشگاه‌ها کتاب‌های وی را بیشتر به عنوان مرجع و مأخذ به دانشجویان خود معرفی می‌کنند و محققان جوان کمتر به آثار دکتر یوسفی مراجعه دارند و در تحقیقاتشان از منابع ارجاعی او کمتر یاد میشود. این استاد دانشگاه ادامه داد: شاید یکی از دلایل این باشد که نظر برخی به آثار تحقیقی یوسفی مساعد نیست؛ به عنوان مثال کتاب «چشمه روشن» او کتابی است که دخالت احساس در آن به شکلی قوی به نظر می‌رسد یا برداشت‌ها و قضاوت‌های شخصی در آن دیده میشود. آبان توضیح داد: یکبار در دهه 70 با مظاهر مصفا درباره قصیده‌ای از او که غلامحسین یوسفی در کتابش به آن اشاره کرده بود، صحبت می‌کردم. دکتر مصفا چندان با روی خوش درباره این کتاب و قلم یوسفی سخن نمی‌گفت. حتی درست یادم است که وی می‌گفت آنچه یوسفی نوشته ربطی به شعر و فکر من ندارد. شاعر مجموعه شعر «قرار ما روی پل ورسک» اضافه کرد: دکتر یوسفی به شاعران دیگر هم در این اثر همین نگاه را داشت اما کتاب «برگ‌های در آغوش باد» نسبت به «چشمه روشن» قابل اعتناست و چهره‌ای قابل احترام و موجه از او ارایه می‌دهد. در مجموع به گمانم بزرگانی مانند زنده‌یاد زرین‌کوب، محمدرضا شفیعی کدکنی و مظاهر مصفا از نظر استناد به آثار بزرگان تفاوت‌هایی با یوسفی دارند و این ویژگی دکتر یوسفی نسبت به آنها کمرنگ‌تر است. این پژوهشگر ادبیات گفت: یکی از تفاوت‌های بارزی که دکتر غلامحسین یوسفی با زرین‌کوب، دکتر مظاهر مصفا و دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی دارد، این است که او با ادبیات بیرون از ایران بیشتر آشنا بود. در واقع تلفیق ادبیات خارج از ایران و داخل کشور باعث شد که آثار غلامحسین یوسفی از نظر دانشگاهیان بعد از آثار دیگران قرار گیرد. او یکی از پیشگامان پژوهش ادبیات اروپا محسوب میشود و نخستین کسی است که کتاب «نقد ادبی» دیوید دیچز را به فارسی برگرداند. این نشان می‌دهد که نگاه او فراتر از ادبیات ایران بود. شاعر مجموعه شعر «چهل و هشت» ادامه داد: به گمانم آثار دکتر غلامحسین یوسفی از این حیث قابل توجه است. او از ادبیات سنتی فارسی و ادبیات ایران پا فراتر نهاد و ضروری است که جوانان شاعر، محقق و منتقد و دانشجویان ادبیات، آثار تحقیقی او را بخوانند و با آنها آشنا شوند. وی درباره تصحیحات غلامحسین یوسفی گفت: تصحیحات دکتر یوسفی بیشتر مورد توجه واقع شد. دلیل اقبال نسبت به تصحیحات او این است که تصحیح یکی از مقوله‌های ادبی است که در دوره معاصر کمتر مورد توجه و عنایت قرار گرفته و یوسفی هم یکی از پیشگامان تصحیحات گذشتگان به شمار می‌رود. این شاعر یادآور شد: دلیل اقبال نشان دادن به تصحیحات یوسفی آن است که او عنایت و توقف روی آثاری داشت که مردم بیشتر آنها را می‌خوانند. زیرکی ایشان آن بود که تصحیحات خود را روی کتابی صرف می‌کرد که مورد اقبال آحاد جامعه ادبی است. تصحیح‌هایی مانند «گلستان» و «بوستان» سعدی از این دست محسوب می‌شوند. تصحیحات یوسفی از نظر اعتبار و استناد از آثار قابل توجه‌تر معاصر به شمار می‌رود. وقتی ما می‌خواهیم در دانشگاه کتابی را معرفی کنیم بی‌شک تصحیحات دکتر یوسفی را پیشنهاد می‌کنیم. ذوق او در این زمینه سلیم و نزدیک‌تر به اصل آثار است. «نامه اهل خراسان»، «فرخی سیستانی: بحثی در شرح احوال و روزگار و شعر او (مشهد ۱۳۴۱/۱۹۶۲)»، «کاغذ زر (تهران ۱۳۶۳/۱۹۸۴)»، «تصحیح قابوسنامه ۱۳۴۵»، «تصحیح «التصفیه فی احوال المتصّوفه»، «ابومسلم سدار خراسان ۱۳۴۵»، «تصحیح تقویم الصحه ۱۳۵۰»، «برگ‌هایی در آغوش باد ۲ جلد (تهران ۱۳۵۶/۱۹۷۸)»، «لطائف‌الحکمه، سراج‌الدین محمود ارموی»، «داستان من و شعر از نزار قبانی»، «اما من شما را دوست می‌داشتم، ژیلبر سسبرون»، «برگزیده‌ای از اشعار عربی معاصر از دکتر مصطفی بدوی»، «چشم‌اندازی از ادبیات و هنر از ره ولک و دیگران»،«صحیح بوستان سعدی»، «تصحیح ملخص اللغات»، «ترجمه شیوه‌های نقد ادبی از دیوید دیچز»، «ترجمه کتاب «انسان دوستی در اسلام» از مارسل بوازار، «ترجمه و تحقیق در مورد سعدی از هانری ماسه»، «روانهای روشن»، «تصحیح گلستان سعدی» و «چشمه روشن» نام کتاب‌های غلامحسین یوسفی است. |  |
↧
دیدگاه 31 تن از کارشناسان تاریخ درباره کتابسازی/ مدرک‌گرایی در دانشگاه‌ها عامل اصلی نشر کتاب‌های خالی از محتوای پژوهشی
| خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)- نشر و تولید کتاب‌های بی‌محتوا و اما گول‌زنک و رنگارنگ باعث شد، به فکر بیفتیم این پدیده نامیمون تا چه اندازه در حوزه تاریخ بروز و ظهور دارد. در این پژوهش و تحقیق به ویترین کتابفروشیهای خیابان انقلاب و خیابان کریم‌خان سر زدیم و با ویترین‌هایی مواجه شدیم که برخی از آنها سال‌ها، دست‌نخورده مانده و اما بعضی نیز به روز شده بود، دستفروش‌های خیابان انقلاب نیز از این رصد کردن بی نصیب نماندند. پس از حضور در میان کتابفروشی‌ها، کسب اطلاعات میدانی و آگاهی به بروز و ظهور این پدیده، سراغ استادان و مولفان حوزه تاریخ رفتیم تا از زبان آنها دلیل گسترش کتابسازی در حوزه تاریخ را جویا شویم. از این رو، در کاوش تولیدات نشر تاریخ سه برهه مهم تاریخ باستان، میانه و معاصر را مدنظر قرار دادیم. ویژگی این پرسش و پاسخ با اهل تاریخ در این بود که با وجود نقش اصلی استادان و مولفان ساکن تهران، تاریخ‌نگاران شهرستانی نیز از قلم نیفتادند و با پی‌گیری فراوان آنها را نیز در این سوژه درگیر کردیم. از طرفی سعی ما بر آن بود که استادان و مولفان زن نیز در این زمینه اظهارنظر کنند که تنها توانستیم دو نفر را به این سوژه بکشانیم. سوژه‌ای که با وجود اهمیت بسیار آن، برخی استادان و مولفان از گفتوگو درباره آن پرهیز کردند و سماجت ما هم در برخی از آنها کارگر نیفتد. با وجود این در برخی دوره‌ها موفق شدیم با چهره‌های تاثیرگذار حوزه تاریخ به بحث و گفتوگو بنشینیم تا شاید در این میان به راهکارهایی برای تقلیل پروژه کتابسازی در حوزه تاریخ دست یابیم. یکی دیگر از ویژگی‌های، سوژه کتابسازی ایبنا درگیر کردن افرادی بود که خود دستی بر آتش دارند و در این پدیده سهم بسزایی را از آن خود کردند. بنابراین می‌توان گفت در سوژه‌ای که برای تشخیص عوامل رشد کتابسازی در حوزه تاریخ شکل گرفته، دو گروه حضور داشتند؛ افرادی که منتقد تالیف و تدوین پدیده کتابسازی و برخی که خود مصدر این پدیده نامطلوب بودند. پس از انعکاس گفت‌وگوهای استادان که در بخش تاریخ باستان به نوعی پررنگ‌تر از سایر دوره‌ها بود، بحث‌ها چالشی‌تر شد و به طور موردی به برخی افراد کتابساز نیز اشاره شد. با وجود این چکیده سخنان استادان و مولفان دوره باستان بر عصر هخامنشی متمرکز شد و آنها معتقد بودند که عمده کتابسازی‌ها حول محور شاهانی چون کوروش و داریوش هخامنشی می‌گردد و این تمرکز کتابسازان بر این دوره ناشی از تفاخر به گذشته است. از طرفی متخصصان و پژوهشگران عرصه باستان‌شناسی بر این باور هستند که باید برای مخاطبان عام متن‌های خواندنی‌تری تولید کنند که در این زمینه تا به اکنون کم‌کاری شده و عرصه برای جولان کتابسازها خالی مانده است. در دوره میانه نیز تاریخ سلسله‌های ترک‌تبار (غزنوییان، سلجوقیان، تیموریان و آق‌‌قویولون‌ها و...) یکی از حوزه‌هایی بود که چندان آثار ارائه شده در آن چشمگیر نبود و از طرفی به گفته کارشناسان به دلیل پیچیدگی و کمبود منابع، کتابسازان کمتر به آن ورود پیدا کردند. در دوره معاصر، نخست دوره پهلوی و پس از آن 10 سال ابتدای انقلاب و رواج زندگینامه‌های گاه تقلبی از خانواده پهلوی مدنظر کارشناسان بود؛ به‌طوری که در میزگرد همین سوژه نیز به شیوع کتابسازی در این عرصه اشاره شد. با این حال در دوره معاصر، دانشگاه‌ها یکی از کانون‌هایی بود که آماج انتقادهای کارشناسان قرار گرفت و بیشتر آنها مدرک‌گرایی را یکی از موارد اصلی تولید کتاب‌های خالی از محتوای پژوهشی دانسته و مصداق بارز کتابسازی معرفی کردند. از طرفی در بحث ارائه راهکار، بیشتر استادان و مولفان بر دو حوزه نقد و ارتقاء سطح علمی تاکید کردند. ضمن اینکه معتقد بودند که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای اعطای مجوز نشر کتاب در حوزه‌های مختلف از استادان برجسته و پژوهشگران صاحب‌قلم نظرخواهی کند. اما در این میان کارشناسان سهم ویژه‌ای را برای رسانه‌های جمعی و به ویژه رسانه‌های مرتبط با حوزه کتاب در افشای کتابسازی‌ها قائل شدند؛ اگرچه برخی از آنها معتقد بودند که رسانه‌ها نباید هر کتابی را معرفی و تبلیغ کنند. ضمن اینکه در این میان برخی از آنها با عنوان کتابسازی مخالفت کردند و تعبیر «محتواسازی» یا «تاریخ‌سازی» را برای آن قابل لمس‌تر دانستند. از طرفی برخی کارشناسان، ارائه تاریخ در قالب رمان را برای جامعه لازم دانسته و تاکید کردند که نیازی نیست تا همه اقشار مردم تاریخ را با متن‌های تاریخی و تخصصی مطالعه کنند که گاه روایت تاریخ در قالب رمان می‌تواند کارسازتر باشد. پس از صحبت با استادان و مولفان و نظر به اهمیت رسوخ کتابسازی در حوزه تاریخ میزگردی با حضور، غلامرضا عزیزی، مدیر پژوهشکده اسناد سازمان آرشیوملی، مسعود کوهستانی‌نژاد، تاریخ‌نگار و مسعود طاهراحمدی، سندپژوه با تکیه بر کتابسازی در دوره معاصر (دوره پهلوی و انقلاب اسلامی) برگزار شد. در انتخاب افراد میزگرد تلاش شد از یک فرد مسئول در یک سازمان دولتی (سازمان اسناد و کتابخانه ملی) و دو نفر پژوهشگر آزاد استفاده شود. گزارش این میزگرد در سه قسمت به تناسب موضوعات بحث شده در آن، منتشر شد. نتیجه‌گیری سوژه کتابسازی در حوزه تاریخ مصاحبه‌شوندگان دلایل گسترش کتابسازی راهکار و پیشنهادها نکته کلیدی رضا غیاث‌آبادی‌مرادی، پژوهشگر تاریخ رو آوردن به تاریخ تصنعی برای التیام عقب ماندن از جامعه جهانی نقد و نظر رسانه‌های گروهی تاریخ، فرصتی برای بیان نظریات متنوع، جدید و جنجالی شروین وکیلی، دکترای جامعه‌شناسی نوشتن کتاب در جامعه ایرانی امری اعتبارآور، شیک و خوش‌نماست تقویت نهادهای دانشگاهی و علمی و پیوند دادنشان با رسانه‌ها دوختن آثار این و آن یا به اسم خود جا زدنِ عسکر بهرامی، عضو هیات علمی بنیاد دایره‌المعارف بزرگ اسلامی مدرک‌گرایی و نیاز به ارتقا در دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی و دولتی وزارت علوم و دیگر موسسه‌ها دانشجویان و استادان را وادار به چاپ کتاب و مقاله نکند! مقاله‌سازی آفت پژوهش‌های علمی است داریوش احمدی، پژوهشگر تاریخ ایران باستان رکود پژوهش‌های علمی و از میدان خارج شدن نویسندگان علم‌محور و پژوهشگر، نتیجه سطحی‌گراشدن مردم و اقتصادگرایی ناشران است حمایت دولت از نویسندگان و ناشرانی که برای ارتقای سطح علمی و فرهنگی جامعه می‌کوشند سرهم‌بندی حقایق تاریخی و تخیلات شخصی، با برانگیختن احساسات میهن‌دوستانه مردم کلثوم غضنفری، استاد تاریخ دانشگاه تهران علاقه‌مند بودن برخی از مولفان به بزرگنمایی و یا تخریب چهره بعضی شخصیت‌های تاریخ باستانی ایران تولید آثار پژوهشی قابل قبول با ایجاد مراکز تخصصی پژوهش‌های تاریخی سهم واقعی یک مولف؛ تجزیه و تحلیل درست داده‌ها و نتیجه‌گیری بر پایه آن است اصغر محمودآبادی، استاد تاریخ دانشگاه اصفهان بخشی از تاریخ ایران حاصل نگاه‌های متضاد مورخان یونانی قدیم است استادان با تجربه، اهل قلم، اهل اندیشه و جامعه علمی دلسوز ما طرد نشوند ارتقا و توانمندی علوم در کتاب‌های علوم انسانی و تاریخ محمدتقی ایمان‌پور، دانشیار گروه تاریخ دانشگاه فردوسی مشهد نگاه سیاسی به گذشته، عامل تدوام جعلیات و تحریفات تاریخی پرداختن به تاریخ با گرایش‌های علمی و آکادمیک تاریخ‌نگاری علمی و فارغ از نگاه‌های سیاسی- ایدئولوژیک محمود جعفری‌دهقی، مدیر گروه فرهنگ و زبان‌های باستانی دانشگاه تهران مشکلات فرهنگی امروز، مدرک‌گرایی و کسب امتیاز از پدیده کتابسازی است ایجاد نشریه‌های منتقد و تشکیل مراجع تمیز دهنده آثار واقعی از آثار ساختگی کلاهبرداری فرهنگی قابل جبران نیست! بهمن نامورمطلق، معاون صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری بسیاری از افراد با استفاده از روابطی که داشتند به تاسیس موسسه‌های انتشاراتی دست زدند در برخی کشورها نهاد نقد و نقادی نقش مهمی در پالایش کتاب دارد در چند سال گذشته به طور بی‌رویه‌ای اجازه نشر داده شده است مهرداد ملک‌زاده، باستان‌شناس و پژوهشگر سازمان میراث فرهنگی ننوشتن متن‌های خواندنی‌تر و سهل فهم‌تر برای مخاطبان عام، عرصه را برای جولان کتابسازها خالی کرده است یک نهاد پژوهش‌محور باید متولی جمع آوردن پژوهشگرانِ سرآمد در رشته‌های تخصصی متعدد باشد نگاه انتقادی به انتشارات روز در زمینه تاریخ باستان، میانه، نو یا در هر زمینه علمی و فرهنگی، گویا در موسسه خانه کتاب در حال اتفاق افتادن است ناصر صدقی، دانشیار تاریخ دانشکده حقوق و علوم اجتماعی دانشگاه تبریز گسترش روزافزون تعداد دانشجویان جذب شده در مقاطع تحصیلات‌تکمیلی دانشگاه‌ها و کم‌رنگ شدن معیارهای صرفا علمی از عوامل گسترش محتواسازی است تقویت اخلاقیات اجتماعی و علمی که مبتنی بر امانت‌داری، تعهدات علمی و اخلاقی در نزد افراد است کتابسازی، چندان بیان‌کننده کلیت و ابعاد پدیده ایجاد نوشته‌های غیر معتبر یا کلیشه‌ای و تقلیدی نیست، موقتا از اصطلاح محتواسازی استفاده کنیم. علی عادل‌فر، استاد تاریخ دانشگاه قزوین عواملی مانند تعصب قومی، نژادی، حکومتی و عوامل اقتصادی در شیوع این پدیده تاثیر داشته‌اند نقد، راهکار اصلی کنترل کتابسازی است کتابسازی در گذشته در اختیار مردم نبوده و سواد و ثروت برای ایجاد این پدیده بیشتر نزد حاکمان بوده است بنفشه حجازی، پژوهشگر تاریخ زنان مفید و غیر مفید بودن یک کتاب امری نسبی است و به این بستگی دارد که آن اثر را با چه سطحی از شعور مطالعه می‌کنند امروزه سرقت ادبی بیشتر از کتابسازی نمود دارد کتابسازی کلمه سرکوبگری برای نوشتن است سیدصادق سجادی، معاون پژوهشی مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی تنزل سطح تحقیق در رشته‌های علوم انسانی در کشور یکی از عوامل تولید آثار نازل است وزارت ارشاد درباره کتاب‌هایی که برای چاپ ارسال می‌شوند با یکی دو تن از متخصصان و استادان مشورت کند دانشگاه‌ها یکی از بزرگترین مقصران کتابسازی هستند اکبر ایرانی، مدیر مرکز پژوهشی میراث مکتوب حاکم‌شدن جریان پوپولیستی، به ویژه در دوره قبل علت استقبال افراد از کتابسازی‌ها شده است مراکز علمی، بخشی از مجلات علمی و پژوهشی خود را به نقد جدی آثاری که به چاپ می‌رسند، اختصاص دهند پس از انقلاب حجم بالای دانشگاه‌ها به ویژه در دوره‌های تحصیلات تکمیلی و عدم کنترل و بازرسی‌ها باعث افزایش کتابسازی شد محمود دلفانی، پژوهشگر تاریخ «نبود روش‌شناسی» در تاریخ‌نگاری ریشه و علت کتابسازی‌ها است دانشگاه‌ها باید تولید فکر و روش کنند تا زمانی که بحث کپی‌رایت در ایران حل نشود، هیچ عاملی نمی‌تواند بازدارنده کتابسازی‌ها باشد قاسم تبریزی، پژوهشگر تاریخ معاصر نویسندگان بازاری با جعل تاریخ به پدیده کتابسازی دامن می‌زنند در حوزه تاریخ، باید مورخان برای تشخیص پدیده کتابسازی، سندشناسان خوبی باشند نه آمریکا و نه انگلیس اسناد مهم اطلاعاتی‌اش را منتشر نمی‌کند حبیب‌اله اسماعیلی، سردبیر فصلنامه نقدکتاب تاریخ فضای اینترنت، تب مدرک و اقتصاد ناشر از جمله عواملی هستند که به کتابسازی دامن می‌زنند. نقد عالمانه و نشان دادن مراجع اقتباس، مهمترین اقدام است. متاسفانه امروزه هر کسی قلم به دست می‌گیرد و در کسوت مورخ می‌خواهد تاریخ بنویسد! علیرضا کمری، پژوهشگر تاریخ معاصر ارزان‌خواهی، آسان‌طلبی و تنوع سلیقه‌ها، تفاوت سطح دانش، نوع مطالعه و رجوع به کتاب از سوی طیف وسیعی از مردم در ایجاد روند کتابسازی مؤثر است نخست باید دانش و علم راستین به تمامی مجال عرضه و نشر پیدا کند و دیگر آنکه مردم و مخاطبان با آثار راستین و اصیل آشنا شوند در فضای غالب خطابه‌های احساسی و اخبار گونه‌گونِ وقت پر کُنِ بی‌مبنا، دانش منزوی است رضا دهقانی، عضو هیات علمی گروه تاریخ دانشگاه تبریز فقدان تعهد و وجدان علمی برخی مولفان، ابزارهایی چون اینترنت، اقبال عمومی به تاریخ است اجماع اهل تاریخ به مثابه خرد جمعی و متخصصان تاریخ در رازیابی یک اثر تاریخی انتشار کتاب بیشتر مانند مقاله، فاقد فرآیند داوری است جواد منصوری، مولف و پژوهشگر تاریخ معاصر در دوره معاصر، پهلوی‌ها برای تطهیر خود باعث ترویج کتابسازی شدند ويراستار علمي مانع نشر مطالب غيرمستدل و غير‌مستند میشود در ايران ضعف بزرگ تاريخ‌نويسی، از نبود ويراستاران علمی و قوی نشات می‌گيرد فواد پورآرین، دانشیار تاریخ دانشگاه خوارزمی برخی جریان‌های سیاسی، رشد کتابسازی در یک موضوع تاریخی را با اهداف سیاسی دنبال می‌کنند تالیف تاریخ باید بدون دخالت دیدگاه سیاسی باشد کتاب می‌تواند یک وسیله تزویر در دست داعش یا وسیله‌ای مفید در دست دانشمندان مصلح باشد شهرام یوسفی‌فر، معاون اسناد کتابخانه ملی مولفان بازاری با بهره‌گیری از عطش جامعه، کتاب‌های رنگارنگ تاریخی را روانه بازار کتاب می‌کنند اعمال سیاست‌هایی در حوزه نقد کتاب، از طرفی با بالا بردن شعور تاریخی جامعه، امکان تشخیص کتاب‌های خوب و مفید را می‌توان فراهم کرد بازار نشر شاهد انتشار برخی کتابها است که فاقد رسالت اجتماعی است صفاءالدین تبرائیان، پژوهشگر تاریخ موسسه مطالعات تاریخ معاصر سوء‌استفاده از بی‌دانشی جامعه و کسب منافع مادی از سوی به اصطلاح مولفان باعث سورچرانی در تاریخ شده است اهل تاریخ با تکیه بر پژوهش و اسناد تاریخ را تالیف کنند قلم‌زدن‌های بی‌ثمر سبب پدید آوردن یک نوع تاریخ سرکاری میشود غلامرضا امیرخانی، معاون سازمان اسناد و کتابخانه ملی حکایت عثمان هجویری، عالم قرن پنجم هجری حاکی از ردپای طولانی کتابسازی در تاریخ است موثرترين راه جلوگيری از كتابسازي، تلاش برای توليد هر چه بيشتر آثار بديع و افكار جديد است. مورخان ایرانی در حوزه مطالعات دوره تیموری نقش چندانی ندارند. هدایت‌الله بهبودی، کارشناس تاریخ بیشتر این کتابسازی‌ها با سواری گرفتن از موج‌های مقطعی خودنمایی می‌کنند تا زمانی که این نوع کتابها مشتری دارد، کتابسازان هم حضور خود را به حوزه نشر تحمیل خواهند کرد کتابسازی با سر هم‌بندی خرده مطالب، خرده خاطرات یا بعضا با خرده خیال‌ها تولید میشود رسول خیراندیش، عضو هیات علمی گروه تاریخ دانشگاه شیراز توسعه بسیار سریع تحصیلات تکمیلی و ضرورت نوشتن پایان‌نامه یا مقاله توسط دانشجویان موجب شده نظارت اندکی در این زمینه وجود داشته باشد شبکه‌های اطلاع‌رسانی دانشگاهی باید به اندازه‌ای قوی شود تا نخست از عنوان‌های تکراری جلوگیری و در ثانی راه برای هر نوع کپی‌رایت، سرقت ادبی و کتابسازی گرفته شود برخی افراد جامعه نیاز به دانستن تاریخ در قالب رمان دارند اللهیار خلعتبری، استاد گروه تاریخ دانشگاه شهیدبهشتی تا پیش از انقلاب معدود افرادی میدان‌دار تحریف تاریخ بودند و امروزه تعداد افرادی که به تحریف تاریخ می‌پردازند، بی‌شمارند! وزارت ارشاد در انتشار کتاب‌های حوزه تاریخ از نظر متخصصان این رشته استفاده کند و این کتابها را با نظر مورخان و پژوهشگران به عرصه چاپ بسپارد دیر زمانی نوشتن کتاب نشانه دانش و البته در شمار ابرارزش‌ها بود میزگرد نخست/ غلامرضا عزیزی، مسعود کوهستانی‌نژاد، مسعود طاهر احمدی عزیزی: تحریف عامدانه تاریخ و انتشار کتاب‌های پرطرفدار سرگرم‌کننده را می‌توان از عوامل کتابسازی دانست طاهراحمدی: در دوره پهلوی اول برخی مطالب تاریخی به درستی تبیین نشده و چیزهایی با هم خلط شده‌اند کوهستانی‌نژاد: برخی کتابسازها مردم را با تاریخ آشنا کردند! میزگرد دوم/ غلامرضا عزیزی، مسعود کوهستانی‌نژاد، مسعود طاهر احمدی عزیزی: نمی‌توانیم بگويم کتاب‌های سندی را به خاطر گزینشی بودن قبول نداریم، معلوم است که این اسناد و کتابها گزینشی است کوهستانی‌نژاد: برای درک درستی اسناد می‌توان به سازمان اسناد ملی ایران مراجعه کرد، زیرا دسترسی به اسناد وجود دارد عزیزی: زمانی گزینش به معنای سانسور به کار می‌رود؛ اگر منظور این است من با آن مواجه نشدم؛ یعنی در این سال‌هایی که در حوزه اسناد هستم این مورد را ندیدم میزگرد سوم/ غلامرضا عزیزی، مسعود کوهستانی‌نژاد، مسعود طاهر احمدی عزیزی: بنده بيان مطالب عوام‌پسندانه، شلوغ‌نمایی و از هر دری سخنی گفتن حتی پرداختن به زندگی خصوصی مبتنی بر شايعه را کتابسازی نمی‌دانم کوهستانی‌نژاد: بدیهی است تعبیر «کتابسازی» یک تعبیر شخصی بوده و ممکن است از سوی نقاد و یا منتقد دیگر پذیرفته نشود اگر هراسی از نقد و نقادی نداریم اولا آن 99/9 درصد از کارهای انجام شده در بخش دولتی را مورد اندکی عنایت قرار دهیم و سپس آن یک دهم درصدی را که از سوی بخش خصوصی انجام شده له کرده و نویسندگانش را اعدام کنیم؛ به این بهانه که چرا کتابسازی کرده‌اید؟! میزگرد سوژه کتابسازی با تمرکز بر این پدیده در دوره پهلوی و دوران انقلاب اسلامی به ویژه در 10 سال نخست آن که انتشار خاطرات رجال سیاسی بازار خاصی داشت، برگزار شد. در این میان غلامرضا عزیزی از کتاب‌های انتشار یافته در کتابخانه ملی با تکیه بر اسناد دفاع کرد و مسعود کوهستانی‌نژاد و محمود طاهراحمدی که خود از اسناد آرشیو ملی در پژوهش‌های‌شان بهره بردند، از این دسته کتابها حمایت کردند. اما آنچه در این میان چالش‌برانگیز بود و سه کارشناس بر آن توافق‌نظر نداشتند حوزه تاریخ شفاهی بود که کوهستانی‌نژاد معتقد بود، مراکز دولتی دست‌اندرکار تاریخ شفاهی باید به برخی ابهامات و خاطره‌سازی‌ها در حوزه تاریخ معاصر پاسخ دهند و با نقد این آثار از گسترش آنها جلوگیری شود. طاهراحمدی نیز بر این باور بود که در تاریخ شفاهی برخی رویدادهای سال‌های نخست انقلاب که با نگاه ایدئولوژیک تدوین شده، بعضی چهره‌های فعال سانسور شده‌اند که این حذف به نفع تاریخ معاصر ما نیست. در پایان نیز دو کارشناس آزاد حاضر در میزگرد معتقد بودند که سهم ناشران دولتی در حوزه تاریخ بیش از تعداد اندک ناشران خصوصی است و با این حال هر سه کارشناس، نقد آثار تولید شده را مهمترین راهکار کنترل کتابسازی دانستند. |  |
↧
قلب احمدرضا احمدی جراحی میشود
| ماهور احمدی، دختر احمدرضا احمدی، شاعر مجموعه شعر «قافیه در باد گم میشود» در گفتوگو با خبرگزاری كتاب ایران(ایبنا) عنوان كرد: پدرم كه چند روز پیش در بیمارستان آتیه بستری شد، به تشخیص پزشك معالجش مورد عمل جراحی قلب باز قرار خواهد گرفت. وی افزود: پزشك معالج پدرم تشخیص داده است كه باتری قلب او تعویض شود و این عمل روز یكشنبه یا دوشنبه انجام می‌گیرد. احمدرضا احمدی، شاعر «قافیه در باد گم میشود» و «چای در غروب جمعه روی میز سرد میشود» از شاعران سرآمد ایران است. وی جزو نخستین شاعرانی است که فضای شعر نو را تغییر داد و از مرز قافیه و عروض گذشت. شعرهای او عموماً فضایی خاکستری و خوانندگان خاص خود را دارد. احمدی متولد 1319 است. از میان رمان‌های او می‌توان به «آیا می‌توان با فقر پاریس را دوست داشت» اشاره کرد. این شاعر در دهه اخیر چند رمان نوشت و آثاری نیز برای کودکان در کارنامه خود دارد. |  |
↧
بزرگداشت عمادالدین نسیمی بدون حضور ایران/ یادداشت محسن جعفری مذهب
| خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، دکتر محسن جعفری مذهب: جمهوری آذربایجان با حمایت قزاقستان و تركیه، بزرگداشت 600 سال مرگ عمادالدین نسیمی شاعر بزرگ پارسی زبان را برای سال 2017 پیشنهاد كرده و احتمالأ به‌تصویب می‌رساند. دو سال پیش هم كه مهستی گنجوی شاعره ایرانی را برای خود ربودند یادداشت «مهستی گنجوی، دزدیده فراموش شده!» را بر همین سایت آوردم. سیدعمادالدین متخلص به نسیمی شاعر و متفکّر حروفیه در قرن هشتم هجری بود. وی بنا به منابعی از مردمان آذربایجانی و بنا به منابعی دیگر از اهالی ترکمن عراق است. عمادالدین نسیمی یکی از شاعران و عارفان برخاسته از مکتب حروفیه است. مکتب حروفیه که بر اساس تعالیم شیخ فضل الله نعیمی استرآبادى شکل گرفت. آنها در شرح وقایع عالم و اسرار هستی از ۳۲ حرف الفبای فارسی با مهارت اعجاب انگیز بهره می‌برده‌اند. آنها تلاش می‌کردند علت دستورهای الهی در دین اسلام را به شکلی جذاب و جالب به‌وسیله اعداد و حروف توضیح دهند. مانند این که نماز یومیه چرا می‌بایست ۱۷ رکعت باشد، حکمت مسح کشیدن بر پا هنگام وضو چیست، تعداد حروف بسم الله الرحمن الرحیم بیانگر چیست، نماز شکسته چرا ۱۱ رکعت است و مانند این‌ها. عسقلانی (م. 852 هـ. )، سخاوی (م. 902 هـ . ) و ابن عماد الحنبلی (م. 1089 هـ .) که از نسیمی نخستین زندگی‌گزاری‌ها را نوشته‌اند، او را تبریزی می‌دانند، برخی اهل آمد می‌نامند. رضا قلی خان هدایت او را اهل شیراز می‌شناسد. سخن او در فارسنامه‌ی ناصری نیز تکرار شده است. عاشیق چلبی مسقط الرأس وی را روستایی «نسیم» نام در اطراف بغداد معرفی می‌کند. مرحوم میرزا آقا قلی‌زاده از دانشمندان جمهوری آذربایجان با استناد به مزار شاه خندان برادر نسیمی در شهر شماخی، همین شهر را محل تولد او می‌داند. ادعاهای بغداد، آمدی و یا شیرازی بودن نسیمی رد شده است. نبود محلی به نام نسیم در اطراف بغداد، این که هیچ گاه نسیمی شهر آمد را ندیده است و تخلیط اسم شاعری نسیمی نام در شیراز با وی از جمله دلایل رد این ادعاهاست. آن چه مسلم است، این است که وی در سرزمین آذربایجان بالیده، به آسیای صغیر سفر کرده و در حلب شهید شده است. نام نسیمی «علی» است. چنان که خود یا یکی از مریدانش به صراحت گوید: علی محبوب ذات حق از آن آمد که چون نقطه، همیشه بود تا باشد ز جود فضل حق با بیست. در ابیات دیگر آمده است: پیش وجهت هالک آمد جمله‌ی اشیا، علی! شاد زی زان روی خرم گو: بمیر از غم رقیب! * * * بیا بشنو علی، اسرار معنی، ز عشق یار، وز وصل حبیبم. فضل الله نعیمی در وصیت‌نامه خود او را سید علی می‌نامد. ابوذر احمد بن برهان الدین حلبی (م. 884 هـ. ) از معاصران نسیمی نیز همین نام را ذکر می‌کند. نام پدر نسیمی در وصیت‌نامه فضل الله نعیمی چنین آمده است: «اگر مصلحت داند، فرزند کوچک را [به] سید علی بن سید محمد بدهد. علی محرم است. او را با خود ببرد. سید علی باید که در خدمت تقصیر نکند.» تقریباً در همه‌ی اسناد و منابع اشاره شده که خاندان وی جزو سادات بوده‌اند. اغلب تذکره‌ها تأکید دارند که وی سیّدی صحیح النّسب و عالی درجه بوده است. در وصیت‌نامه‌ی فضل الله نعیمی هم به سیادت وی اشاره رفته است. در همه جا هم قبل از نامش لفظ سیّد ذکر شده است. کسی تا کنون جز این سخنی نگفته است. لقب او عماد الدین و کنیه‌اش ابوالفضل بوده است. در مسمطی آمده است: روزی اگر به کوی مرادی رسی عماد! آنجا مقام توست، گذر کن که منزل است. عسقلانی، سخاوی و حنبلی هم، لقبش را عمادالدین نوشته‌اند. حروفیان، فضل الله نعیمی تبریزی را شاه فضل نامیده‌اند و برای خلفای او امارت معنوی قائل شده‌اند. نسیمی گویا نخستین خلیفه‌ی شاه فضل بوده است. از این رو، او را امیر نامیده‌اند. این عنوان در تذکره‌ی مجالس العشاق و منابعی چون استوانامه و عرش‌نامه نیز آمده است كه به این مسلك روی آورده است. دین سید علی عمادالدین نسیمی تبریزی، اسلام و مذهبش شیعه‌ی جعفری اثنی عشری بوده است. در این، هیچ شکی نیست. در باب دین و مذهب او، در هیچ جا جز این ادعایی نشده است. مدایح وی در باب چهارده معصوم مشهور است. او، حروفیه را مسلکی می‌شناخته است و از شیعیان صافی ضمیر روزگار خود بوده است. نسیمی در جوانی سید، هاشمی و حسینی تخلص داشته است. در دیوانش به کرّات از مظلومیت و شهادت امام حسین (ع) سخن گفته است و پس از دادن دست ارادت به شاه فضل، تخلص نسیمی اختیار کرده است. از دوران جوانی و تحصیلات نسیمی آگاهی نداریم. آن چه از اشعارش بر می‌آید، این است که وی در فلسفه، کلام، منطق، هیئت، نجوم، طب و ریاضی ید طولایی داشته است. اصطلاحات این علوم را در اشعار خود به کار برده است، سخن از خواص صور فلکی، ستارگان، تشریح اعضای بدن انسان، شاخصه‌های حساب و هندسه و بیان کیفیت خلقت کائنات و آرای گوناگون متصوّفه به ما اجازه می‌دهد که او را خردمندی آگاه به علوم عصر خود بنامیم. در تذکره‌ها او را «عاشق غریب و عجیب، عالم کامل، فاضل محدّث، نکته‌دان و عارف» نامیده‌اند. نسیمی پس از کشته شدن فضل الله نعیمی و کشتار قلعه‌ی آلینجا به آسیای صغیر مهاجرت کرد. در شهر بورسه، عثمانی‌ها او را زندیق نامیدند و از شهر بیرون کردند. ناچار نزد حاج بایرام ولی در شهر انقره (= آنكارا) رفت و سپس به حلب کوچید و در آن جا صاحب مریدانی چند شد. شهر حلب در آن روزگار در دست مملوکان چرکس بود و از سوی اهل سنت و جماعت اداره می‌شد. نسیمی را در شهر حلب پوست از تن باز کردند. تاریخ شهادت او را عسقلانی 821 هـ . ، هدایت 837 هـ . و مجالس العشاق 837 هـ . ذکر کرده‌اند. کتاب بشارت‌نامه که در سال 811 هـ . تألیف شده، تاریخ شهادت وی را 807 هـ . نوشته است. از میان محققان زندگی نسیمی مرحومان محمد فؤاد کوپریلی، عبدالباقی گؤلپینارلی و دکتر حسین اعیان همین تاریخ را معتبر می‌دانند. مدرس تبریزی در ریحانة الادب نیز همین تاریخ را قبول کرده است. در آن سال نسیمی 36 سال سن داشت. به هر حال نمی‌توان سال شهادت نسیمی را دورتر از 811 هـ . ، سال تألیف بشارت‌نامه دانست. نسیمی از میان شاعران فارسی‌سرا به خیام، نظامی، سعدی، مولوی و به‌ویژه حافظ اعتنای خاصی دارد. به استقبال و حتی تضمین بسیاری از اشعار آنان دست زده است. از میان شعرای ترکی‌سرا نیز به احمد دایی، تاج الدین احمدی و احمد قاضی برهان الدین توجهی خاص دارد. در این جا به تأثرات او از شاعران پارسی زبان اشاره‌ای می‌کنیم. حافظ: دست در حلقه‌ی آن زلف دوتا نتوان کرد، تکیه بر عهد تو و باد صبا نتوان کرد. نسیمی: از تو خوبی طمع مهر و وفا نتوان کرد، گله با وصل گل از خار جفا نتوان کرد. حافظ: دلم جز مهر مهرویان طریقی بر نمی‌گیرد، ز هر در می‌دهم پندش ولیکن در نمی‌گیرد. نسیمی: دل از مهر پری‌رویان دل من بر نمی‌گیرد، مده پند من ای ناصح! كه با من در نمی‌گیرد. * * * به جان وصل تو می‌خواهم ولیکن بر نمی‌آید، به دست عاشق این دولت به جان و سر نمی‌آید. حافظ: یوسف گم گشته بازآید به کنعان غم مخور، کلبه‌ی احزان شود روزی گلستان غم مخور. نسیمی: تكیه‌كن برفضل حق، ای دل! ز هجران غم مخور، وصل یار آید، شوی زان خرّم ای جان! غم مخور. حافظ: در هوای عشق تو مشهور خوبانم چو شمع، شب نشین کوی سربازان و رندانم چو شمع. نسیمی: رشته‌ی پرتاب جان تا چند سوزانم چو شمع؟ ترسم از دل سر برآرد آتش جانم چو شمع. حافظ: باده دردانه است و من غواص و دریا میکده، سر فرو کردم در اینجا تا کجا سر بر کنم! نسیمی: باده دردانه است و دریا خانه‌ی خمّار ما، چون صدف در قعر دریا طالب دُردانه‌ایم. حافظ: صبح است ساقیا قدحی پر شراب کن، دور فلک درنگ ندارد شتاب کن. نسیمی: ساقی! نسیم عهد گل آمد شتاب كن، باب الفتوح میكده را فتح باب كن. حافظ: مرا چشمی است خون افشان ز دست آن کمان ابرو، جهان بس فتنه خواهد دید از آن چشم و از آن ابرو. نسیمی: دل مردم به جان آمد ز چشم آن كمان ابرو، تعالی اللّه از آن چشم و جلال اللّه از آن ابرو! مولوی: با روی تو ز سبزه و گلزار فارغیم با چشم تو ز باده و خمار فارغیم نسیمی: با روی او مگو كه ز گلزار فارغیم، كز هستی دو كون به یكبار فارغیم. مولوی: حرام است ای مسلمانان از این خانه برون رفتن می چون ارغوان هشتن به بانگ ارغنون رفتن نسیمی: به کوی یار می‌باید به چشم خون فشان رفتن، به دست خشک نتوان جانب آن آستان رفتن. مولوی: دگرباره بشوریدم بدان سانم به جان تو که هر بندی که بربندی بدرانم به جان تو نسیمی: نگارا بی سر زلفت پریشانم، به جان تو! بهجز وصلت نمی‌خواهد دل و جانم، به جان تو! سعدی: برخیز تا یك سو نهیم این دلق ازرق فام را، بر باد قلاشی دهیم این شرك تقوا نام را. نسیمی: صبح از افق بنمود رخ، در گردش آور جام را، وز سر خمار غم ببر این رند درد آشام را. چند غزل از نسیمی: - 1 - در عالم توحید چه پستی و چه بالا، در راه حقیقت چه مسلمان و چه ترسا، در کشور صورت، سخن از ما و من آید، در ملک معانی نبود بحث من و ما. از نقش و صفت، نام و نشانی نتوان یافت، آنجا که کند شعشعه‌ی ذات تجلّی. ذرّات جهان را همه در رقص بیابی، آن دم كه شود پرتو خورشید هویدا. دوری تو از ذات بود غایت کثرت، وحدت بود آن لحظه که پیوست بدانجا. انجام تو آغاز شد، آغاز تو انجام، چون دایره را نیست نشانی ز سر و پا. بشناس تو خود را و شناسای خدا شو، روشن شود ای خواجه تو را سرِّ معما. ور زان‌كه تو امروز به خود راه نبردی، ای بس كه به دندان گزی انگشت، تو فردا. مستانِ الستند كسانی كه از این جام، در بزم ازل باده كشیدند به یك جا. این است ره حق كه بیان كرد نسیمی، وَاللّه شَهیداً و كَفی اَللّه شَهیداً. -2- ای روز و شب خیال رخت همنشین ما! جاوید باد عشق جمالت قرین ما. آن دم كه بود نقش وجودم عدم هنوز، مهر تو بود مونس جان حزین ما. ما سجده پیش قبله‌ی روی تو می‌كنیم، تا هست و بود قبله، همین است دین ما. ما را هوای جنت و خلد برین كجاست؟ روی تو هست جنت و خلد برین ما. روزی که دور چرخ دهد خاک ما به باد، باشد بر آستان تو، خاک جبین ما. ای خاتم جهان ملاحت به حسن و خلق، شد مُهر مِهر روی تو نقش نگین ما. تا در هوای مهر تو چون ذره گم شدیم، گو بر مخیز دشمن از این پس به كین ما. هر دم به چشم اهل وفا نازنین‌تر است، هر چند ناز می‌كند آن نازنین ما. هست آرزوی جان نسیمی وصال تو، ای آرزوی جان! نفس واپسین ما! -3- زهی جمال تو مستجمع جمیع صفات! رخ تو آینه‌ی رونمای عالم ذات. به حق سبعه‌ی رویت كه سوره‌ی كُبراست، كه عید اكبرم این است و بهترین صلوات. كمال حسن رخت قابل نهایت نیست، چرا كه لایتناهی بود جمیع صفات. سجود قبله‌ی روی تو می‌كند دل من، صلات دایمم این است و قبله‌گاه صلات. ز لام و بای لبت یافتم حیات ابد، که آب خضر همین شربت است و عین فرات. دلی که کشته‌ی حسن رخت نشد حی نیست، چگونه زنده توان بود بی‌‌وجود حیات؟ تو شاه عرصه‌ی حسنی و هر كه دید رخت، به یك پیاده‌ی حسن رخ تو شد شهمات. زهی ز حسن رخت، عید ماه نو كرده، سواد زلف تو روشن شبی سیاه برات. به مصر جامع رویت گزاردم جمعه، زهی حلاوت ایمان و طعم قند و نبات. خیال روی تو را عابدی كه قبله نساخت، ز عابدان مشمارش كه می‌پرستد لات. کسی که جان چو نسیمی فدای حسن تو کرد، سواد نامه‌ی اعمال او بود حسنات. -4- مرغ عرشیم و قاف خانه‌ی ماست، كُنْ فَكان، فرش آشیانه‌ی ماست. جعد مشكین و زلف، وَجْهُ الله، دام دل، عین و خال، دانه‌ی ماست. ای فصوصی! دم از فكوك مزن، ذات حق فارغ از فسانه‌ی ماست. زان حرام است با تو می خوردن، كاین شراب از شرابخانه‌ی ماست. بی‌نشان ره به ذات حق نبرد، كان نشان، سی و دو نشانه‌ی ماست. گر طلبكار ذات لم یزلی، وجه بی‌عذر و بی‌بهانه‌ی ماست. آتش كفر سوز و شرك گداز، نار توحید یكزبانه‌ی ماست. آنچه اشیا وجود از آن دارد، گوهر بحر بی‌كرانه‌ی ماست. نام صوفی مبر كه آن دلبر، فارغ از فشّ و ریش و شانه‌ی ماست. تن تنانای ما الف لام است، مست عشقیم و این ترانه‌ی ماست. چون نسیمی همه جهان امروز، سرخوش از بادهی شبانه‌ی ماست. - 5 - ساقی سیمین برم جام شراب آورده است، آب گلگون چهره‌ی آتش نقاب آورده است. چشم خونبارم مدام از شوق یاقوت لبش، هم‌چو ساغر در نظر لعل مذاب آورده است. نرگس شهلاش در سر فتنه‌ای دارد عجب، كز می حسن این چنین مستی و خواب آورده است. مسكن اهل دل امشب چون چنین شد دل‌فروز، گرنه زلفش در دل شب آفتاب آورده است؟ عشق خوبان زاهد سالوس می‌گوید خطاست، خواجه بین كز بهر من فكر صواب آورده است. تا به دور چشم مست یار بفروشد به می، بر در میخانه مولانا كتاب آورده است. ای بسا خلوت‌نشین را بر سر بازار عشق، موكشان آن طرّه‌ی پرپیچ و تاب آورده است. پرده‌ی پرهیزگاران پاره خواهد شد، یقین، از می‌یی كان غمزه‌ی مست و خراب آورده است. آمد از میخانه پیغامم كه پیر می فروش، بادهی صافی‌تر از یاقوت ناب آورده است. شمع اگر واقف نگشت از سوز جان ما، چرا، آتش غم در دل و در دیده آب آورده است؟ ای عنان دل ز دستم برده! بازآ كز غمت، صبر و هوشم رفت و، جان پا در ركاب‌آورده است. چون بِه از نظم نسیمی گوهر یكدانه نیست، جوهری باری چرا دُرّ خوشاب آورده است؟ -6- بر سر كوی تو دارم سر سربازی باز، صید شد مرغ ظفر، چون نكند بازی باز؟ سیر شد خاطرم از گوشه نشینی، دارم، هم‌چو چشم خوش تو خانه براندازی باز. می‌دهد جان به هوای سر زلف تو نسیم، با من او را ز كجا شد سر انبازی باز؟ در سراپای تو، ای سرو روان می‌بینم، كه همه حسن و همه لطف و همه نازی باز. كرده‌ای حاجب، ابروی كماندار ای مه، تا دل خلق به تیر مژه اندازی باز. دل سودازده بر آتش غم سوخت چو عود، ای طبیب دل من! چاره چه می‌سازی باز؟ تو بدین قامت اگر در چمن آیی روزی، نزند سرو سهی لاف سرافرازی باز. جان بیمار نسیمی به جدایی تا كی، چون تن شمع بسوزانی و بگدازی باز؟ این یادداشت از آن‌رو می آید كه امسال (به‌روایتی) ششصدمین سال شهادت این شاعر ایرانی است و یادآور آنانی كه بعدأ گله نكنند چرا همسایگان، میراث ما را به‌عاریت می‌گیرند و مالك هم می‌شوند. |  |
↧
↧
جایگاه حضرت محمد (ص) در آثار و آرای مولانا بررسی میشود
| به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به نقل از روابط عمومی موسسه شهر کتاب، نشست سه‌شنبه‌های فرهنگی شهر کتاب در هفته جاری و در آستانه سالروز رحلت پیامبر اکرم (ص) به بررسی جایگاه حضرت محمد (ص) در آثار و آرای مولانا باعنوان «ای چراغ آسمان و رحمت حق بر زمین (پیامبر (ص) در نگاه مولوی)» اختصاص دارد. در این نشست که با سخنرانی دکتر محمودرضا اسفندیاری، همراه است از سه کتاب وی با عناوین، «نصاب مولوی» که گزیده انقروی از مثنوی مولاناست، «شهر خوشی» که زندگی و عرفان بهاء ولد را دربرمی‌گیرد و «خورشید در آینه ماه» که نگاهی به زندگی و آثار و افکار و میراث مولاناست، رونمایی میشود. نشست «ای چراغ آسمان و رحمت حق بر زمین (پیامبر (ص) در نگاه مولوی)» سه‌شنبه، 17 آذرماه از ساعت 16 و 30 دقیقه در مرکز فرهنگی شهر کتاب واقع در خیابان شهید بهشتی، خیابان شهید احمد قصیر (بخارست)، نبش کوچه سوم برگزار میشود. |  |
↧
برگزاری نمایشگاه هفته پژوهش در استان قم
| به گزارش نمایندگی خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در قم، سید حسن اخوان علوی، رئیس پارک علم و فناوری استان قم، شنبه (14 آذرماه) در نشست خبری به مناسبت هفته پژوهش که در دفتر معاونت توسعه و برنامه‌ریزی استانداری قم برگزار شد، اظهار کرد: ستاد هفته پژوهش و فناوری با همکاری و مشارکت همه دستگاه‌های اجرایی قم تشکیل‌شده است و استان را به‌نوعی درگیر هفته پژوهش می‌کند. وی بابیان اینکه مسئولیت برگزاری کمیته علمی و نمایشگاه فن بازار و دستاوردهای پژوهشی بر عهده پارک علم و فناوری استان قم است، گفت: نمایشگاه هفته پژوهش استان قم دوشنبه (16 آذر) در طبقه نخست کتابخانه مرکزی قم آغاز به‌کار می‌کند. اخوان علوی ساختار این نمایشگاه را موردتوجه قرارداد و ابراز کرد: مراکز دانشگاهی، دانش‌آموزی، حوزوی و فناوری در این نمایشگاه غرفه خواهند داشت که از میان 26 غرفه، 11 غرفه به بخش دانشگاهی، 7 غرفه به ارگان‌های دولتی، 4 غرفه به بخش فناوری و یک غرفه به بخش حوزوی اختصاص دارد. رئیس پارک علم و فناوری استان قم در ادامه بابیان این مطلب که در این جشنواره کارهای تحقیقاتی انجام‌شده در سازمان‌های دولتی، پایان‌نامه‌های مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری، مقاله‌های چاپ‌شده در مجله‌های معتبر علمی پژوهشی و همچنین کتاب‌های منتشر شده از سوی هیئت علمی دانشگاه‌ها و دانشجویان و طرح‌های فناورانه دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها ارائه می‌شوند، اظهار کرد: فراخوان جشنواره با تعیین آیین‌نامه اعلام شد و طبق تجربیات گذشته، دانشگاه قم در فضای مفید دانشگاهی 500 تا 800 انتخاب شد تا کار علمی در فضای علمی انجام پذیرد. اخوان‌علوی در پایان بابیان اینکه این نمایشگاه از ساعت 8 و 30 تا 17 روزهای شانزدهم تا نوزدهم آذرماه برای بازدید علاقه‌مندان دایر خواهد بود، تصریح کرد: از آن جایی که اعلام شد فقط آثار جدید در این نمایشگاه عرضه میشود و آثار ارسالی، مربوط به سال‌های 93 و 94 هستند. |  |
↧
قبادی: تا علوم انسانی کاربردی نشود به سمت بومی شدن حرکت نمی‌کند/ برنامه توسعه راهبردی بر مبنای نظام ملی نوآوری
| خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)- الهام عبادتی: حسینعلی قبادی، سرپرست پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی است و پيش از اين قائم‌مقام رئيس و معاون پژوهشي بوده است. وي از ابتدای سال جاری، پس از درگذشت مرحوم صادق آئینه‌وند، اداره این مجموعه را بر عهده گرفته است. مهمترین محور و مأموريت تعريف شده پژوهشگاه در دوره جديد مديريت تدوین برنامه توسعه راهبردی و پیشبرد آن است. با وی درباره فعالیت این سازمان، به‌ویژه در حوزه تدوین و نشر کتاب گفتوگو کردیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید. آقای قبادی پژوهش در حوزه علوم انسانی اصلی‌ترین وظیفه پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی است و ماحصل تحقیقات انجام شده در این سازمان، در قالب کتاب منتشر میشود، در سال جدید چه کارهایی در حوزه نشر انجام شده است؟ پدیده نشر، در دنیای جدید در حقیقت، ثمره و میوه همه تولیدات دانشی است و بدون نشر دانش ابتر و تقریباً می‌توان گفت بی‌حاصل است. در سنت‌های اسلامی و ایرانی چنين بود و در دنیای جدید هم به اهمیت این موضوع رسیده‌اند. چند دهه پیش شعار دنیا این بود که اگر کسی علمی را منتشر نکند از چرخه تمدن حدف میشود «publish or go» بنابراین راه ماندگاری در تمدن و زیرساخت ایجاد تمدن این است که علم به عرصه مصرف برسد، اگرچه در دنیای امروز کتاب یکی از رسانه‌هاست و تنهاترین رسانه نیست و از سوی دیگر انواع رسانه‌های دیجیتال به وجود آمده‌اند، ضمن تأييد انواع امتيازات رسانه‌هاي ديجيتال، به‌نظر مي‌رسد هیچکدام جای کتاب را نگرفته‌ا‌ند و نمی‌توانند رسالت و وظیفه کتاب را انجام دهند. دیدن اخبار کتاب در مانیتور هیچ وقت به اندازه مطالعه کتاب تاثیرگذار نیست. چون انسان با کتاب مأنوس مي‌شود و الفت پيدا مي‌كند. من گاهی روی برخی از کتابها 10 بار حاشیه می‌زنم و دانشجويان و خانواده بهمن مي‌گويند گاهی کتاب را می‌خوري! اما در فضای مجازی این گونه نیست. رسانه کتاب به لحاظ ماندگاری، اثرگذاری و دانش‌افزایی به معنای دقیق آن، جایگاه ویژه‌ای برای خود دارد. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی نیز در چهارچوب برنامه توسعه راهبردی خود به این موضوع نگاه می‌کند و برای نخستین بار است که در دولت تدبیر و امید این توفیق نصیب ما شده که صاحب برنامه توسعه راهبردی شویم و نشر در این برنامه جایگاه ویژه‌ای دارد. با اين يادآوري كه پژوهشگاه طبق برنامه توسعه، نشر خود را در كتاب و چاپ كاغذي محصور نخواهد كرد. ما نیاز داریم که نشر پژوهشگاه مدرن‌تر و چند‌رسانه‌ای‌تر شود و راحت‌تر به دست مخاطبان برسد و با آنها ارتباط برقرار کند. در این باره نیز هنوز در ابتدای راه هستیم و امیدواریم با اولویت‌هایی که در برنامه توسعه راهبردی دیده شده کتاب‌های فاخر و کتاب‌هایی که بتواند مرجعیت‌اش را حفظ کند منتشر کنیم. آثاري همچون «فرهنگ تاريخي زبان فارسي»، «روش تحقيق در علوم اجتماعي»، «کفایت الطب» و برخي آثار ديگر از پژوهشگاه با استقبال فراملي روبه‌رو شده است. «کفایت الطب» ضمن اینکه در ایران به‌عنوان کتاب سال برگزيده شده، در کشور گرجستان به شدت مورد استقبال قرار گرفته و در دانشگاه‌های آنجا رونمایی شده و قرار است به زبان گرجی ترجمه شود. این کتاب بخشی از دانش و درحقيقت تاریخ و تمدن ایران فرهنگی را به مخاطبان منتقل می‌کند. بنابراین پژوهشگاه از این نظر می‌تواند آیینه تمدنی ایران فرهنگی بزرگ و میراث‌دار منطقه آسیای میانه، آسیای صغیر، نواحی جنوبی چین، افغانستان و... باشد. تاکنون پژوهشگاه نیز 150 اثر از این نوع میراث‌ها را بازآفرینی، تصحیح و عرضه کرده است. از سوی دیگر، امسال، پنجاهمین سالروز تاسیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی است. ما اینجا را نباید یک سازمان ساده و معمولی پژوهشی ببینیم، بلکه پژوهشگاه نماد تمدنی ایران معاصر در حوزه علم دانش و علوم انسانی است. سازمان یونسکو از قدیم به اینجا اعتماد کرده و مرکز اسناد فرهنگي آسیا را در آن تشکیل داده و ما نیز آن را با قوت نگه داشتیم و می‌خواهیم با همکاری یونسکو آن را گسترش دهیم و مجله بین‌المللی منتشر کنیم. پنجاهمین سالروز تاسیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی می‌تواند نقطه عطفی برای معرفی بیشتر ویژگی‌های فرهنگی معرفتی ایرانیان به جهانیان باشد و به ویژه به همزیستی، صلح جهانی و جهان عاری از خشونت کمک کند. چون بخش عمده معارف ما که مربوط به ادبیات و زیبایی‌شناسی است، منادی جهان عاری از خشونت و پرهیزکننده از جنگ و منادي صلح است. ژانر حماسه در دنیا، مبنایش بر جدال است، اما در شاهنامه فردوسی جدال در حد تکنیک و پردازش فنی مطرح میشود و در نهایت تمام برون‌رفت‌ها و نتیجه‌گیری‌های فردوسی مبتنی بر مدارا و صلح، همزیستی عاقلانه و دوري از خشونت است. او فریاد بر می‌آورد که «چو بر دانشی شد گشاده جهان/ به آهن چه داریم گیتی نهان» كه اين حكمت بايد مبناي تعاملات بين‌المللي قرارگيرد. سیندخت مادر رستم از یک جنگ جلوگیری می‌کند و میوه این صلح، تولد رستم است. بنابراین، نماد ایران، میوه صلح و خردورزی و طراحي جامعه عاری از خشونت است. ازاین‌رو، همان‌گونه که بیان شد، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی از نظر بازشناسی و بازآفرینی و معرفی معارف ایران و اسلام به جهان می‌تواند نقش موثری داشته باشد. ابزار شما برای معرفی این میراث به جهانیان چیست؟ اين امر خطير، در قالب شبكه‌هاي تعريف مسيرهاي گوناگوني را بايد طي كند، اما در نهايت تلفيق خواهند شد، ما اکنون در پژوهشكده ادبيات در اين ارتباط چندين پروژه كلان داريم، و درعين‌حال در پژوهشكده زبانشناسي با طرح پايگاه داده‌هاي زبان فارسي و طرح آزوفا (آموزش زبان و فرهنگ فارسي به غير فارسي‌زبانان)، بُعد ديگر آن به‌پيش مي‌رود. در پژوهشكده‌هاي علوم سياسي، روابط بين‌الملل، فلسفه، حكمت معاصر و مطالعات قرآني همگي بار وجوهي از اين رويكرد كلان را، همگرا با يكديگر، به‌دوش مي‌كشند. خوشبختانه اکنون بزرگترین پروژه فرهنگ تاریخ زبان فارسی ایران در سال‌های اخیر به ثمر نشسته و پیشرفت قابل توجهی داشته و در محیط مجازی و مکتوب در قالب محدود منتشر میشود و با همت پژوهشگاه با سرعت بیشتری ادامه می‌یابد. در برنامه توسعه پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با توجه به نقشه جامع کشور و اسناد بالادستی نیز به طرح‌های کاربردی هم توجه کردیم و به زودی شاهد به ثمر نشستن رویکرد کاربردی پژوهشگاه در زمینه‌های مختلف هستیم. اکنون ما توافق اولیه و خوبی با استانداری سیستان و بلوچستان برای محرومیت‌زدایی از این مناطق و به فعلیت رساندن ظرفیت‌های اقتصادی آن داشتیم. امروز در مناطقی مثل چابهار ظرفیت بین‌المللی فوق‌العاده‌ای وجود دارد و پژوهشگاه می‌خواهد کمک کند تا این باور به وجود بیاید که از ظرفیت‌های بین‌المللی اقتصادی اقیانوس هند و دریای عمان بیشتر استفاده شود. در حوزه‌های دیگر هم همکاری با وزارتخانه‌ها و سازمان برنامه و بودجه را در دست داریم. از سوی دیگر در حوزه علوم انسانی هم عمیقاً وارد شدیم و شاید عمیق‌ترین و گسترده‌ترین مبنای علمی نظری را برای تحول علوم انسانی در کشور داریم و پروژه‌های کلانی در این باره اجرا میشود. بخش عمده‌ای از برنامه‌های وزارت علوم در برنامه ششم توسعه در بخش علوم انسانی توسط پژوهشگاه و ذیل برنامه اعتلای علوم انسانی انجام میشود و به شورای تحول علوم انسانی کمک اساسی می‌کند. شورای تدوین متون و کتب درسی که در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی مستقر است تاکنون چگونه فعالیت کرده است؟ شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی از سال 75 آغاز به کار کرده و دستاوردهای خوبی داشته است. اما ما می‌خواهیم این ساختار و دستاوردها بازتعریف و ساماندهی شود، چون می‌خواهیم در برخی از فعالیت‌ها به هم‌افزایی بیشتری برسیم و آن را با فعالیت‌های شورای تحول علوم انسانی معطوف كنيم. بیش از آن می‌خواهیم در فعالیت‌های حوزه گفتمان تحول علوم انسانی اثرگذار باشیم، چون معتقدیم بخشی از فعالیت‌های عمده در این منظومه را شورای بررسی متون تشکیل می‌دهد اما طرح اعتلای علوم انسانی می‌خواهد این را ژرف‌تر و عمیق‌تر ببیند و به تولیدات علمی موثرتری در این زمینه بینجامد. شوراي بررسي متون عملاً نهادي فعال و پويا است و جنبه مردم‌نهادي دارد و به‌صورت خودجوش در همگرايي و هماهنگي با بسياري از دانشگاه‌هاي كشور فعاليت مشترك بسيار زنده، پويا و بالنده دارند. به‌نظر مي‌رسد اگر كار ديگر نهادها در قالب تدوين كتاب صامت و غيرسخنگو باشد اما شوراي بررسي متون به‌صورت جرياني زنده و حاضر در صحنه با اقشار مختلف دانشگاهي اعم از استاد و دانشجو مستقيم سخن مي‌گويد و قادر شده است در بسياري از دانشگاه‌ها نشاط علمي و سرزندگي ايجاد كند. به‌عنوان نمونه طي دو ماه اخير نزديك به 10 نشست علمي در دانشگاه‌هاي سراسر كشور سامان داده است. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی چه هم‌افزایی‌هايی با نهادهایی چون پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی در زمینه بررسی متون درسی دارد؟ خوشبختانه این هماهنگی‌ها در حد بالایی وجود دارد و ما آگاه هستیم آنها تاکنون چه کرده‌اند. این پژوهشگاه بیشتر در حوزه مطالعات میان رشته‌ای کار کرده و آنچه که به حوزه نظام درسی مربوط میشود، به شورای تحول علوم انسانی واگذار شده است. ما با این شورا نیز ارتباط سازمانی و تعامل گسترده‌ای داریم. شورای تحول علوم انسانی عمدتاً در 15 رشته در حوزه منابع و برنامه‌های درسی متمرکز است، اما ما در پژوهشگاه عام‌تر و مبنایی‌تر کار می‌کنیم و روی مبانی علوم انسانی، راهبردها و راهکارهایی که می‌تواند علوم انسانی را در جامعه بالاتر ببرد، کار میشود، ولی حوزه کاری شورای تحول علوم انسانی معطوف به برنامه درسی است. به هر حال هیچ‌گونه تداخلی میان فعالیت‌های ما با شورای تحول علوم انسانی نیست، هر چند می‌توانیم مکمل آنها باشیم. علاوه بر این، با پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی نیز در تعامل و در مرزهای مشخصی مکمل آنها هستیم. یکی از مشکلاتی که در این حوزه وجود دارد این است که علوم انسانی نتوانسته پیوند با صنعت داشته و درآمدزایی کند. پژوهش‌های علوم انسانی در جامعه کاربردی نشده و از آن درآمدزایی نمی‌شود و صرفاً در پژوهشگاه‌ها ابتر باقی می‌ماند. در دوره جدید کاری برای حل این مشکل چه تدابیری اندیشیده شده است؟ یکی از خلاءهای ما در حوزه علوم انسانی که کمتر به آن توجه شده همین موضوع است. این یکی از مشکلات فرا روی علوم انسانی است و من به عنوان کسی که 26 سال در مدیریت پژوهش‌هاي علوم انسانی حضور داشته‌ام، باید بگویم که در ابتدا باید صورت مساله را دقيق بازخوانی کنیم. مخاطب ما در علوم انسانی، جامعه، نهادهای اجتماعی و مردم هستند، حتی خود دانشگاه، صنعت و سیاست‌گذاران نیز مخاطب علوم انسانی‌اند؛ چون مسائل و مشكلات خودِ «رابطه دانشگاه و صنعت» به‌وسیله علوم تجربی قابل حل نیست و در این باره علوم انسانی صاحبنظر است. در جوامع پیشرفته طور دیگری برخورد می‌کنند؛ چون به طور مثال مسائل مربوط به نهاد خانواده، فرهنگ ترافيك، روانشناسی رفتار، ترویج‌سازی علم، رفاه و توسعه اقتصادی از مسایل ویژه علوم انسانی است و یکی از دلایل عدم توفیق علوم انسانی در ایران این است که ما این موضوع را جامع ندیدیم. ابعاد و قلمرو كاركرد علوم انساني بسيار وسيع است، حتي صدق این مساله در بازار فروش خودرو و... دیده میشود. فروش خودروی ایرانی نیاز به فرهنگ‌سازی دارد تا مردم برای کالای ایرانی ارزش قائل باشند، حتی تولیدگر هم باید با گزاره‌های علوم انسانی رشد و اصلاح یابد، چون تولید بهتر موجب میشود هویت، معارف و تمدن او حفظ شود. اما آنچنان که باید و شاید به علوم انسانی توجه نکردیم و از زمان ورود این علم بی‌دقتی شده است. باید این رشته‌ها با مهارت‌آفريني عجين شوند، سرفصل‌هاي اين رشته‌ها بايد دقیق‌تر الزامات را بشناسند. اگر بخواهیم علوم انسانی را در ایران بومی کنیم، قبل از هر چیز یا بیش از هر چیز باید کاربردی شود. اگر علوم انسانی را کاربردی کنیم مساله و آفات خودش را مي‌شناسد و مسیرهای انحرافی را درخواهد يافت و به سمت مقصد درست حرکت می‌کند. مثل رودخانه‌ای که اگر سنگ و چوبی بر سر راه آن پيدا شود، آن را دور می‌زند و به مقصد می‌رسد، علم هم همین است. شما در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با دولت نيز برای کاربردی کردن محصولات پژوهشي پژوهشگاه تعامل دارید؟ برنامه توسعه راهبردی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی دقيقاً در همین مسير قرار دارد و بر پايه نظام ملي نوآوري بنا شده است. ما از سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی بودجه شروع کردیم و با برخی از استانداری‌ها که از مصرف‌کنندگان ما هستند، تعامل داريم. برخی دیگر از وزارتخانه‌ها هم کار می‌کنند و امیدوارم این اقدامات گسترش یابد. هر چند پژوهشگاه در این زمینه در ابتدای راه است، چون قبلاً به هر دلیلی رویکرد پژوهشگاه این نبوده و در دوره جدید به این نتیجه رسیده که علوم انساني اگر می‌خواهد در ايران شکوفا باشد، باید کاربردی شود. این موضوع به لحاظ نظري هم قابل دفاع است چون نظريه‌‌ها زمانی اتقان می‌یابند که به عرصه ظهور برسند و از جامعه پاسخ بگیرند. در چرخه نظام ملی نوآوری زمانی چرخه معنی می‌یابد که ما بازخوردهای یک نظريه را در جامعه بیازماییم، اگر جواب داد تایید و اگر جواب نداد آن را اصلاح کنیم. علوم انسانی باید در عرصه عمل آزمون شود و نباید آن را مطلق انگاشت، بلکه باید دید که در عرصه عمل چه پاسخی به ما می‌دهد. در نظر داشته باشید که در علوم انساني مخاطب اصلي یعنی مردم؛ یک اصل مهم است و میزان آمادگی مردم باید سنجیده شود. از سوی دیگر همه مردم از یک نوع توانمندی برخوردار نیستند و ما باید آنها را توانمندسازی کنیم. تا وقتی توانمندسازی نکردیم، نمی‌توانیم پاسخ یکسان بگیریم. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی نیز برای توجه به رویکرد کاربردی خودش با توجه به تجربیاتی که دارد با همکاری 49 استاد این پژوهشگاه و 10 صاحبنظر مجرب کشور و با مطالعه ده‌ها سازمان‌های بین‌المللی و داخلی برنامه توسعه راهبردی را نوشته است. هر چند این برنامه هم قابل تغییر است و می‌تواند انعطاف‌پذیر و واقع‌گرا باشد. بنابراین در برنامه توسعه راهبردی ما رویکرد کاربردی را اصل دانستیم و برنامه نیز بر مبنای نظام ملی نوآوری است و باید کاربردی شود. ما امیدوارم با تعامل با نهادها و سازمان‌هایی چون موسسه خانه کتاب جهش‌هایی در انتشارات داشته باشیم. |  |
↧